Peyk rabitəsi və ya yımının inkişafı mərhələləri

8
9 

---

bir rəqəm axırıma birləşdirilməsini nəzərdə tutur. Bu əməliy­ yatı - 
multipleksor
adlanan xüsusi qurğu yerinə yetirir. Maneə­ lərə malik 
mühitdə ötürülmək üçün “nəqliyyat axmı” forma­ laşdırılır ki, onun 
tərkibinə səhvlərin aradan qaldırılması və itirilmiş paketlərin 
aşkarlanması vasitələri də daxil olur. O, qeyd olunmuş uzunluqlu 
(188 bayt) paketlərdən (start baytı olan), pefıks (3 bayt) və televiziya 
verilənləri oblastından iba­ rətdir. Siqnal rabitə kanalı ilə 
ötürülməzdən əvvəl, əlavə mane-əyədavamlı kodlamaya məruz qalır 
və modulyatora daxil olur. Bu əməliyyatlar MPEG-2 standartına 
daxil deyildir və müxtəlif peyk sistemlərində, müxtəlif üsullarla 
yerinə yetirilə bilər. Bu hal isə, avadanlıq birgəliyinin olmamasına 
səbəb olar. Avropa ölkələri bu problemi həll etmişlər: MPEG-2-nm 
bazasında çoxproqramlı rəqəm TV yayımı standartları peyk və 
yerüstü kabel və efir şəbəkələri üçün (uyğun olaraq DVB-S, DVB-C 
və DVB-T) işlənib hazırlandı. DVB-S (ETS 300421) standartında 
faza modulyasiyası, 
siqnalın skremblirbnmdsi
istifadə edilir. 
Siqnalın skremblirlənməsi zamanı rəqəmli informasiya axınına 
təsadüfi xarakter vermək üçün onu psevdotəsadüfı ardıcıllığa 
vururlar və paket səhvlərindən müdafiə üçün kaskadlarda 
növbələşdirmə ilə maneədavamlı kodlamadan istifadə edilir. 
Skremblirləmə, qəbuledicinin takt sinxronlaşması sxeminin işinin 
dayanıqlığını artırmaq və radiosiqnalın müntəzəm spek­ trini almaq 
üçün tətbiq olunur. Skremblirləmədən sonra nəqliy­ yat axmı xarici 
kodla maneəyə davamlı kodlamaya məruz qalır. Böyük davametmə 
müddətli paketlənmiş səhvlərdən müdafiə üçün - fasiləsiz açılış 
sıralandınlması, yəni qonşu baytların 
yerlərinin dəyişdirilməsi əməliyyatı yerinə yetirilir. Sıralan-dırma 
(növbələşdirmə) dərinliyi 12 baytdır. 
Modulyasiya 70 MHs və yaxud 140 MHs aralıq tezli­ yində 
həyata 
keçirilir. 
DVB-S 
standartında 
dördmövqeli 
faza 
modulyasiyası (ingiliscə - QPSK) tətbiq olunur. Modulyatorun 
çıxışında alınmış QPSK - rəqəm siqnalı sonradan yerüstü stan­ 
siyanın bütün standart qurğularından keçir: yüksəldici tezlik 
çevricisi, güc gücləndiricisi, dalğaötürən trakt və antena vasitə­ silə 
peykə tərəf şüalandırılır. 
Subyektiv ekspert qiymətləndirilmələrinə görə videoveri-
lənlərin 9+15 Mbit/san sürəti ilə ötürüləməsi, studiya key­ fiyyəti 
almağa imkan verir. Yayım TV- də lazım olan key­ fiyyəti almaq 
üçün 4+7 Mbit/san sürəti kifayət edir. Buraxma qabiliyyəti 40 
Mbit/san olan peyk kanalı ilə yaxşı keyfiyyətli 5 
6 proqramı və yaxud 8 - 1 0 proqramı məişət TV-nin key­ fiyyəti 
ilə ötürmək mümkündür.