Microsoft Word Tahrif tamam-latin doc
Yüklə 355,84 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ON İKİNCİ MƏQAM TƏHRİFİ İNKAR EDƏN ƏN AYDIN AYƏ
- ٌﺰﻳِﺰَﻋ ﴿ “O (Qur’an), şübhəsiz ki, məğlubedilməz kitabdır.
41
Bu iki
müqəddiməni tərkib
etdikdə (əlaqələndirdikdə) belə bir nəticə aliriq ki, Allah mütləq bu kitabı təhrif təhlükəsindən qorumalıdır. Bu, əqli baxımdan yaradanın üzərinə düşən vəzifədir. Bu əqli (rasional) dəlil tutarlı deyil. Çünki ağıl nəticə çıxarır ki, Quran qiyamətə qədər olan bir zaman ərzində insanları hidayət etməyi öhdəsinə götürmüşdürsə, təhrif olunmamalıdır. Bu, mübahisə obyekti üçün yetərli deyil. Mübahisə obyektinə daxil olan məsələ Quranın təhrif olunub‐olunmamasıdır. Ağıl isə müstəqil şəkildə bu məsələyə dəxalət edə bilməz. Aqillərin metoduna gəldikdə isə, bir çox alimlər Quranın təhrif olunmadığını sübuta yetirmək üçün yazırlar: “Hər bir yazıçının sözünü təhrif etmək qeyri‐təbii hadisədir. Çünki aqil insanların metodu təhrifə etinasızlıq göstərməkdir. Buna görə də Quranın təhrif olunmaması təbii hadisədir” 1 . Bu dəlil, təhrif olunması üçün hər hansı bir səbəb olmayan kitaba aiddir. Lakin Quran kimi, düşmənlərin səyi daim onu təhrif etmək olan bir kitaba aid deyil.
1 Təhrifin inkarının asan izahı, səh. 12. 42
TƏHRİFİ İNKAR EDƏN ƏN AYDIN AYƏ Bir çox tədqiqatçıların iddiasına gorə, Quranın təhrifini inkar edən ən aydın ayə budur:
ِﻪْﻳَﺪَﻳ ِﻦْﻴَﺑ ﻦِﻣ ُﻞِﻃﺎَﺒْﻟا ِﻪﻴِﺗْﺄَﻳ ﺎَﻟ ْﻦﱢﻣ ٌﻞﻳِﺰﻨَﺗ ِﻪِﻔْﻠَﺧ ْﻦِﻣ ﺎَﻟَو ٌبﺎَﺘِﻜَﻟ ُﻪﱠﻧِإَو ٌﺰﻳِﺰَﻋ ﴿ “O (Qur’an), şübhəsiz ki, məğlubedilməz kitabdır. Nə öncə, nə də sonra batil ona yol tapa bilməz. O, hikmət sahibi, şükrə (tə’rifə) layiq olan tərəfindən nazil edilmişdir”. 1
Hətta bəzilərinə görə, bu ayənin Quranın təhrif olunmadığını sübut edən ən aydın ayə olduğunu təfsirçilər yekdilliklə qəbul edirlər. 2
neçə şəkildə əsaslanmaq mümkündür: 1. Allah‐təala bu ayədə Quranı “ ﺰﻳﺰﻋ ” (əziz) sözü ilə vəsf etmışdır. Məlum olduğu kimi, “
” (əziz) sözü hərfi məna etibarilə hər hansı bir dəyişikliyə uğramadan, əskilmədən amanda olan əşya haqqında işlənilir. 3
2. Bu ayədə “batil”in Qurana daxil olması inkar edilmişdir. İnkar ədatı bu kimi cümlələrdə ümumi məna ifadə edir. Yəni ayədə “batil”in bütün növ və
1 Fussilət, 41‐42. 2 Siyanətul‐Quran ənit‐təhrif, səh. 33. 3 Əl‐Bəyan, səh. 211. 43
qisimləri inkar edilir. “Batil” sözü hərfi məna etibarilə boş, faydasız, pozuq və s. mənalarını ifadə edir. Məlumdur ki, təhrif
“batil”in bariz
nümunələrindəndir. 3.Bu ayədə Allah‐təala məlum hökmün səbəbi kimi Quranın tərifəlayiq, hikmət sahibi bir varlıq tərəfindən göndərildiyini göstərir və ona görə də “batil”in ona yol tapmayacağını bildirir. Bu səbəb özü hikmət sahibi olan varlıq tərəfindən göndərilən kitabın təhrifolunmazlığını göstərir. Mərhum Hacı Nuri 1 yazır: “Quranın təhrifinin “batil”in nümunələrindən olmasına baxmayaraq, bu ayədə “batil”də məqsəd onun məhdud mənasıdır. Məqsəd əhkamda mövcud ola biləcək ziddiyyətlər, verilən xəbərlərdə hər hansı bir əksliyin meydana çıxması, biri digərini təkzib etmə və s.‐dir. Mərhum Nuriyə cavab olaraq yazırlar: “Hər hansı bir konkret ziddiyyətdən, əkslikdən söhbət etmək Quranı “izzət” sözü ilə vəsf etməklə uyğun gəlmir. Başqa sözlə desək, ayədə mövcud olan vəsf Quranın “batil”in bütün növlərindən uzaq olmasını tələb edir”. 2
Fikrimizcə, bu
cavab açıqlanmalı və təkmilləşdirilməlidir. Qeyd etməliyik ki, ayənin ilkin zahiri (ibtidai) mənası Quranın mütləq şəkildə “ ﺰﻳﺰﻋ ” (məğlubedilməz) olduğunu göstərir. Mütləq izzət 1 Fəslül‐xitab, səh. 361. 2 Əl‐Bəyan, səh. 211.
44
nəzərdə tutulmasını tələb edir. Çünki kitab məhdud ziddiyyətlərdən qorunursa, bu zaman “izzət” sözünün mənası da məhdudlaşır. Bu ayəyə əsaslanmağın başlıca iradı böyük şiə və əhli‐sünnə alimlərinin təfsirləri ilə
uyğun gəlməməsidir. Başqa sözlə, heç bir təfsirçı alim bu ayəni təhrifi inkar edəcəyi şəkildə açıqlamamışdır. Məsələn, Şeyx Tusi “Tibyan” kitabında məlum ayəni təfsir edərkən beş ehtimal mövcud olduğunu vurğulayaraq yazır: 1. “Batil”in Qurana yol tapa bilməməsində məqsəd, ona heç bir şübhə aid edilməməsi və ziddiyyətlərin ona yol tapa bilməməsidir. Bir sözlə Quran xalis haqdır.
görə, Allahın bu sözdə məqsədi budur ki, Şeytan Quranda hər hansı bir haqqı azalda və ona batil əlavə edə bilməz. 3. Məqsəd Qurandan öncə və yaxud sonra onu batil edə biləcək bir şeyin olmamasıdır.
Həsənə görə, məqsəd batilin onun əvvəlinə, yaxud axırına yol tapa bilməməsidir.
xəbərlərdə hər hansı bir batil, yanlışlıq yoxdur. Seyid Mürtəza yazır: “Bu ayənin ən gözəl açıqlaması budur ki, Qurana oxşar kəlam, söz yoxdur. O, özündən sonrakı hər hansı bir kitaba bənzəmir. Özündən öncəki kitablarla əlaqəli deyil. Özündən sonrakı kitablar da ona bağlı
Yüklə 355,84 Kb. Dostları ilə paylaş:
|