Microsoft Word ?Li k?Rim doc
Yüklə 0,7 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- “VÜQARLA SEVİRƏM”
Əli Kərim 63 “VÜQARLA SEVİRƏM” Sevgilər müxtəlifdir. Hələ ağlımız kəsməyən za- manlarda içimizdə ana məhəbbəti yaranır, daha sonra baş- qa yaxınlara, doğmalara məhəbbət duyuruq. Böyüdükcə vətən, xalq, millət kimi məfhumları anlayırıq, sevirik. Daha sonra hər bir insanın özünəməxsus, öz qəlbinin çırpıntılarına uyğun sevgisi gəlib tapır onu. Bu sevginin yaşı bilinmir, bu sevginin az-çoxu olmur, bu sevginin başqa sevgilərə oxşarlığı olmur. Əli Kərim yaradıcılığında bu sevgilərdən danışmaq istəsək, birinci növbədə yadımıza “Qaytar ana borcunu” şeiri düşəcək. Yadımıza düşəcək yox, bizi silkələyəcək, özü qələmimizin ucuna dayanacaq ki, birinci məndən danış. Bu şeir Cəfər Cabbarlının “Ana” şeirindən sonra ikinci yerdə durur desək, yanılmarıq. Burada ana borcu- nun qaytarılmasının mümkünsüzlüyünü bilən şair oğuldan “özünü istəyir”. Ana obrazını yaradan şair ananın səciy- yəvi cəhətlərini sadalamır, onun əvəzində ananın yaratdığı oğulu təsvir edir. Yəni, yaranmış varlıq ilə yaradanın bö- yüklüyü açıqlanır. Burada diqqəti çəkən bir misra var: “Bir oğul büyütdü ki, oğul deyirəm sənə”. Burada hər şey Sona Xəyal 64 var. Başqa heç bir sözə ehtiyac yoxdur. Şair burada demir ki, ana oğlunu çox sevir, bu sevgini elə detallarla bizə çatdırır ki, biz bu sevginin böyüklüyünü hiss edirik və duyuruq. Əli Kərimin lirik qəhrəmanı bir şeirdə anadır, başqa bir şeirdə isə ürəyində ana məhəbbəti olan bir insandır. Şairin “Heykəl və heykəlin qardaşı”, adlı fraqmentlər poemasının “Analar dünyası”, “Ananın şifahi gündəliyi” və “Qonşulara təsəlli” adlı fraqmentlərində anaların tərən- nümünə çox yer ayrılmışdır. Şair yazır: Eh, analar, Oğlu üçün heykəltəraş, Rəssam olan, Məhəbbətdən ilham alan, Gərək sizi hər bir zaman İlahətək yad edələr, Hey analar. Ey analar! Ey analar! 63 Əli Kərimin ana şeirləri də başqa ana şeirlərinə bənzəmir. Bu şeirlərdə çiy, boyat fikirlərə, çeynənmiş ifadələrə rast gəlmirik. Başqa bir “Ana” şeirində şair ana- ya müraciətlə deyir ki, sən yaranışdan oxşar olmamısan, demirəm ki, sən göy kimi ucasan, sən ancaq özün kimi böyüksən. Amma о qədər böyüksən ki, ağarmış saçına əl Əli Kərim 65 vuranda elə bilirəm ki, əlim Şahdağın başına dəyir. Səni bağrıma basanda “Elə bil Göyçaydan Kamçatkayadək vətən torpağını qucaqlayıram”. Əli Kərim şeirində “Vətən” sözü azdır, amma vətə- nə bağlılıq, vətən sevgisi bəs qədərdir. Əli Kərim üçün Göyçay yar, Neft daşları var, Xəzər var, Kür var, bütün- lüklə Azərbaycan var. “Azərbaycan” şeirində yazdığı kimi Nizamili, Nəsimili, Füzulili, Nəsrəddinli, Cəlilli, Sabirli Azərbaycan. Oğlunun adını “Azər” çağıran bir atanın ürə- yində övlada olan atalıq məhəbbətiylə paralel ana torpağa olan övladlıq məhəbbəti var. Bu məhəbbət sonsuzdur, bu məhəbbət vüqarlıdır, qürurludur, bu məhəbbət safdır, təbiidir. Əli Kərimin lirik qəhrəmanı gözəl olan, təmiz olan, yaxşı olan hər şeyi sevir. Sevir, vüqarla sevir: Adsız bir şeirində dediyi kimi: Sevirəm Baxışları yaz şəfəqi kimi Ürək qızdıran, Sözləri qəlbə Səadət dadızdıran İnsanı. Yaxşılar az deyil... Odur ki, fəth edə bilmir Başdan başa qəlbimi qəm. Vüqarla sevirəm! 64 Sona Xəyal 66 Əli Kərimin sevgi şeirləri içərisində özəl məhəbbət duyğuları daha coşqundur, obrazlar daha rəngarəngdir. Burada deyilməyən deyimlər diqqəti çəkir. Bu, Əli Kərim özünəməxsusluğudur. Əli Kərim sözün əsl mənasında söz- dür. Şeiriyyata bələnmiş, misralanmış söz karvanı: “Qayıt, yerinə qoy ayı, günəşi, Yenə olduğu tək görüm həyatı. Qayıt gözüm nuru, könlüm atəşi, Qayıt sahmana sal bu kainatı.”, “Ürəyim sən deyən çox cavan deyil, nə qədər dərdini daşıyıbdır о. О qədər sürətlə vurub ki, sənsiz, bəlkə də lap yüz il yaşayıbdır o”, “Xeyli vardır, bir sözün qoşa hecası kimi ayrılmazdır qəlbimiz”, “Eh, təki sən sağ ol, bu soyuq tale məndən istəsə bir can istəyəcək”, “Dağıt başdan-başa yaşanılmamış üstünü, altını axmaq ömrü- mün”, “Sənsiz nə çətin imiş gecə ilə bacarmaq”, “Göz- lərim sənə heyran olub... Baxışlarım meridian olub sancılıb dünyanın ən uca yerinə”, “De hansı bir ürək qəbul eyləyər məni sən ünvanlı dərdlə, gileylə”, “Sən mənim qədrimi biləsən deyə, bu cavan yaşımda ölümmü indi”, “Soyuq, mavi baxışından elə bil ki, göyərdim mən” və.s.... “Mən də bir aləməm, bir keşməkeşəm, şeirimin dayağı məhəbbətimdir”, — deyən Əli Kərim şeiri bəlkə elə ona görə əbədiyaşardır. Bu fani dünyanın məhəbbətdən savayı əbədi qalacaq nəyi var ki? Yaşayıb-yaşadan, ölüb- yaşadan aşiqlərin hər biri bir aləm deyilmi? Həyat davam edir, gələn gəlir, gedən gedir, dünyada qalan təkcə mə- həbbət nağılları, məhəbbət nəğmələridir. Əli Kərim yazır: Yüklə 0,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|