Microsoft Word Dissertasiya C. Ceferli docx
Yüklə 1,15 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Dissertasiya i şinin əsas m əqs ədi
- Dissertasiyanın strukturu
4 sırasında durur, beynəlxalq münasibətlərdə ətraflı tərəfdaş kimi çıxış edir. kitərəfli siyasi əlaqələrin qurulması iqtisadi əlaqələrin inkişafına zəmin yaratmış və qarşılıqlı faydalı iqtisadi əməkdaşlıq siyasi münasibətlərin dərinləşməsində və qarşılıqlı etimadın güclənməsi yolunda mühüm rol oynamışdır. Buradan aydın olur ki, xarici iqtisadi əlaqələrin məqbul vasitələrlə genişləndirilməsi və inkişafı yolu ilə ölkə iqtisadiyyatının dünya ticarət sisteminə səmərəli inteqrasiyası müasir dövrdə Azərbaycan Respublikasında sosial-iqtisadi inkişafın təmin edilməsinin zəruri şə rtidir.Bu baxımdan magistr dissertasiyasının mövzusu kifayət qədər aktual hesab edilir. Dissertasiya işinin əsas məqsədi:-Azərbaycanın geniş inkişaf potensialına malik olmasına rəğmən onun fəal iqtisadi inteqrasiya siyasətini formalaşdıran əsas dominantları : ölkəmizin enerji və tranzit potensialının daha səmərəli istifadəsini təmin edə biləcək inteqrasiya siyasətinin formalaşdırılması imkanlarının qiymətləndirilməsi və bu əsasda təklif və tövsiyyələrin hazırlanmasıdır. Magistr dissertasiyasının əsas tədqiqat vəzifələrini ölkəmizin enerji və tranzit potensialının müstəqillik illərində istifadə olunması səviyyəsinin qiymətləındirilməsi və bu dominanatların geoiqtisadi inkişaf modelinin tələblərinə caavab verə biləcək regional inteqrasiya siyasətinin formalaşmasında perspektiv vəzifələrinin öyrənilməsi təşkil etmişdir. Məlum olduğu kimi dünya təsərrüfat sisteminə səmərəli daxil olmaq üçün ilk növbədə yaranmış şəraitdə adekvat, elmi cəhətdən əsaslandırılmış xarici ticarət – investisiya siyasətinin formalaşdırılması tələb olunur. Azərbaycan Respublikasının xarici siyasətinin əsasında duranvəzifə həm region dövlətləri ilə, həm də beynəlxalq birliyin digər dövlətləri ilə qarşılıqlı faydalı əməkdaşlığın təmin edilməsi hesab edilir.. Bu əməkdaşlıq ölkəmizin yeyləşdiyi bütün coğrafiyanı əhatə etməlidir. Tədqiqatın obyekti və predmeti: Magistr dissertasiyasının tədqiqat obyektini milli regional inteqrasiya strategiyasının formalaşması təşkil edir. Tədqiqatın predmetini isə Azərbaycanda regionalinteqrasiya formalaşması xüsisuiyyətləri,əsas elementləri və strategiyanın inkişaf perspektivləri təşkil edir.
5 Ə
Azərbaycan üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Xarici iqtisadi əlaqələrin məqbul vasitələrlə genişləndirilməsi və inkişafı yolu ilə ölkə iqtisadiyyatının dünya ticarət sisteminə səmərəli inteqrasiyası müasir dövrdə Azərbaycan Respublikasında sosial- iqtisadi inkişafın təmin edilməsinin zəruri şərtidir. -Azərbaycanın iqtisadi potensialı və iinkişaf dinamikasının ətraflı təhlili, o cümlədən xarici əlaqələrin öyrənilməsi, ölkəmizin dünya təsərrüfatı sisteminə inteqrasiyasının güclənməsini şərtləndirən üstünlükləri müəyyənləşdirməyə imkan verir; - Ümummilli Lider Heydər Əliyevin formalaşdırdığı Azərbaycan neft strategiyasının ə n mühüm nəticəsi onun milli enerji strategiyasına və inteqrasiyanın aaparıcı dominantına çevrilməsidir. - Ölkə Prezidenti lham Əliyevin rəhbərliyi ilə son 10 ildə həyata keçirilən tədbirlər inteqrasiyanın ikinci mühüm dominantı olan tranzit potensialının istifadəsində səmərəliliyin yüksəlməsidir.Bakı-Tbilisi-Ceyhan, Bakı-Tbilisi-Ərzurum, Bakı-Tbilisi- Qars, TANAP, TAP və digər transmilli layihələr bunun sübutudur. - Müasir dövrdə Azərbaycanın geoiqtisadi inkişaf strategiyasının formalaşdırılması vacibdir. Belə strategiya inkişafın əsas determinantlarının,həmçinin Azərbaycanın DTS-də formalaşan mövqeyinin qiymətləndirilməsi və milli maraqlara cavab verən inteqrasiya vektorunun seçilməsi kimi məsələləri əhatə etməlidir.
inteqrasiya strategiyasının təkmilləşdirilməsi ilə bağlı qanun, proqram, layihə və təkliflərin hazırlanması prosesində istifadə oluna bilər. Bununla yanaşı, tədqiqatın nəticəsində irəli sürülən tövsiyələrin həyata keçirilməsi dayanıqlı iqtisadi inkişafın daha da genişlənməsi və səmərəliliyinin yüksəldilməsinə gətirib çıxara bilər.
təkilflər,həmçinin istifadə edilmiş ədəbiyyat siyahısından ibarətdir.
6
inkişafın mühim amilləri kimi 1.1 Regional iqtisadi inteqrasiyanın nəzəri əsasları, formaları və vəzifələri XX əsrin ikinci yarısından etibarən aparıcı sənaye ölkələrinin sürətli iqtisadi inkişafı və beynəlxalq nəqliyyat və kommunikasiya vasitələrinin sürətlə təkmilləşməsi nəticəsində əmtəələrlə və xidmətlərlə beynəlxalq ticarətin güclü inkişafı baş verdi. Beynəlxalq ticarət istehsal amillərinin (kapital, işçi qüvvəsi və texnologiyalar) beynəlxalq hərəkətinin müxtəlif formaları ilə daha sıx surətdə təmasda olmağa başladı və bunun nəticəsində sərhədi təkcə hazır məhsul deyil, həm də onun istehsal amilləri keçməyə başladı. Əmtəənin qiymətində əks olunan mənfəət təkcə milli iqtisadiyyatlar çərçivəsində deyil, həm də xaricdə yaradılmağa başlandı. Əmtəələrlə və xidmətlərlə beynəlxalq ticarətin və istehsal amillərinin beynəlxalq hərəkətinin qanunauyğun nəticəsi kimi iqtisadi inteqrasiya meydana gəldi. nteqrasiya sözü latınca “inteqro” – bərpa olunma, tamamlanma və “inteqrer” – tam sözlərindən törəmiş və Azərbaycan dilində birləşmə, bütünləşmə mənasını daşıyır. qtisadi inteqrasiya milli təsərrüfat mexanizmlərinin yaxınlaşmasına, qarşılıqlı uyğunlaşmasına və artımına gətirən, dövlətlərarası sazişlər formasını qəbul edən və razılaşdırılmış şəkildə dövlətlərarası orqanlar tərəfindən tənzimlənən obyektiv iqtisadi qarşılıqlı təsir prosesidir.Milli təsərrüfatların beynəlmiləlləşməsinin yeni forması olan iqtisadi inteqrasiya proseslərinin əsasında müstəqil fəaliyyət göstərən subyektlərin iqtisadi maraqları və beynəlxalq əmək bölgüsü durur. Ölkələr arasında əmtəələrin və istehsal amillərinin sərbəst hərəkətini,yəni onların istehsal olunduğu və satış üçün göndərildiyi ölkələrdə ayrıseçkilik qoyulmadan hərəkət etməsini nəzərdə tutur. Beynəlxalq iqtisadi inteqrasiya əmtəə və xidmətlərin sərbəst hərəkəti, kapital və iş qüvvəsinin beynəlxalq hərəkəti, birgə iqtisadi, valyuta-maliyyə, elmi-texniki, sosial, xarici və hərbi siyasətin razılığı ilə həyata keçirilməsinə əsaslanır. stehsalın həcmi sürətlə artan sənayeləşmiş ölkələrdə daxili bazarın məhdudluğu iqtisadi inteqrasiyanı və bu yolla bazarın həcminin genişləndirilməsini tələb edir.Onlar Yüklə 1,15 Mb. Dostları ilə paylaş:
|