Microsoft Word cobanli elshad docx
Yüklə 0,86 Mb. Pdf görüntüsü
|
15 ixrac edilən neft məhsullarının 92,8% DNŞ-nin X Ə-nin xətti ilə xaricə göndərilir və bu ixrac edilən xam neftin hamısı Uzaq Şərq ölkələrinə göndərilmişdir. 1999-cu ildə dizel anacağının 40%-i, aviabenzinin 20%-i, avtomobil benzininin 90%-i, neft koksunun və mazutun hamısı MDB ölkələrinə satılmışdır. Azərbaycanın neft və neft məhsullarının həcmi artdıqca, onun həm iqtisadi inkişafa təsiri güclənir, həm də neft amili xarici iqtisadi əlaqələrin genişləndi- rilməsində böyük əhəmiyyət kəsb edir. Ümumiyyətlə, Azərbaycan iqtisadiyyatında aparıcı yeri Yanacaq-Energetika Kompleksinin sahələri tutur. Ona görə də ölkəmozdə YEK-in bazasını möhkəm- ləndirməklə qeyri-neft sektorunun, sahibkarlığın və s. sahələrin inkişafı üçün də mühüm tədbirlər həyata keçirilir. Cədvəl 1.4 Ə
Ölkələr xrac dxal 1997 1998 1999 1997 1998 1999 MDB ölkələri üzrə, o cümlədən 48,4
38,3 22,7
25,5 23,5
22,6 Rusiya
23,1 17,5
8,9 11,0
11,2 15,8
Ukrayna 4,1
2,0 2,6
6,2 5,4
2,7 Gürcüstan 17,1 12,7
7,7 2,7
1,5 0,7
Qazaxıstan 1,1
1,7 0,4
2,1 2,6
1,7 Digər ölkələr 3,0 4,6
3,1 3,5
2,8 1,7
Avropa Birliyi üzrə cəmi: o cümlədən 11,2 21,7
45,6 7,4
13,0 13,3
Fransa 0,0
1,9 6,3
1,3 1,1
1,7 Almaniya 0,8 0,9
0,8 2,8
2,7 3,2
taliya 4,2
7,4 33,7
- - - Böyük Britaniya 0,2
6,7 1,2
1,0 4,0
4,7 Digər ölkələr: 29 12,5
9,9 4,1
5,2 3,7
Uzaq şərq ölkələri, o cümlədən 40,4 40,0
31,7 24,2
26,0 36,2
ABŞ 0,3
2,3 3,2
1,6 2,3
5,8 Türkiyə 5,3 22,4
7,4 13,1
12,8 9,9
ran 24,3
7,3 2,4
3,5 2,5
3,3
Yaponiya - - - 0,1 0,0
3,9 Sinqapur - -
0,0 0,0
2,9 Digər ölkələr 10,5 8,0
18,7 6,6
8,4 10,4
16 Cədvəl 1.5 Azərbaycan DNŞın X Ə idarəsinin xətti ilə ixrac edilən neft və neft məhsulları Məhsulların adları xracın həcmi (m.ton) MDB ölkələrinə (%-lə) Uzaq Şərq ölkələrinə (%- lə) 1999
2000 1989
2000 1999
2000 Xam neft 625,7 284,5
- - 100 100 Dizel
yanacağı 813,5
595,5 40
8 60
92 Aviabenzin 260,0 243,2
20 10
80 90
Avtobenzin 150,8
215,3 90
60 10
40 Qaz benzin 13,8 10,0
100 100
- - Neft koksu 61,4 10,9
100 100
- - Mazut 11,7 - 100 - - - H.Əliyev adına Bakı Neft Emalı və «Azərneftyatağı» zavodlarının ümumi istehsal gücü 24.5 mln.tondur. Hal-hazırda bu zavodlarda ildə 6,2 mln. ton neft emal edilir. stehsal olunan neft məhsulları ölkəmizin daxili tələbatını ödəməklə yanaşı xaricə də ixrac edilir. Belə ki, son bir neçə ildə Azərbaycan hökuməti ARDNŞnin hasil etdiyi neftin 2,5 mln. tonunu ixraca, qalanını isə neftayırma zavodlarına göndərir və burada emal edilərək neft məhsulları alınır. Azərbaycan neft məhsulları ə sasən 2 idarə vasitəsilə - ARDNŞ-in X Ə odarəsi və «Azərneftyağı» B vasitəsilə ixrac edir. Azərbaycanın neft məhsullarının ixracının əsas hissəsini dizel yanacağı və mazut təşkil edir. 2002-ci ildə ARDNŞ – xaricə 2,4 mln. ton neft məhsulları göndərib. 2003-cü ilin I yarısında neftayırma zavodları bazara 2,7 mln. ton neft məhsul- ları çıxarıb ki, bunun 68%-i (1,816 mln. ton) daxili bazara, 32%-i ixraca yönəldilib. Daxili bazarda istehlak olunan bitunun 63,2%-i dizel yanacağın 48,5%-i avto- mobil benzinin 33,8%-i, kerosin və aviasiya benzinin 32,1%-i, mühərrik yağların 70,1%-i ARDNŞ-in marketinq və iqtisadi əməliyyatlar idarəsinin payına düşür. Ölkə daxilində satılan benzinin 51,8%-i, dizel yanacağın 35,5%-i «Azpetrol Holdinq» ş irkətinin payına düşür. 2003-cü ildə Bakının neftayırma zavodlarında 6,176 mln.ton neft emal olunub. Yüklə 0,86 Mb. Dostları ilə paylaş:
|