Microsoft Word Atakisiyeva Ulker 869M. doc
Yüklə 0,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
36
bərkitməklə deyil, yastı formada olan detalı dartıb uzatmaqla onu qarışıqsız formalaşdırırlar
Şə kil 3.7. Sərt qişanın üzərində çərtdikləri dayaq zolağının yerləşməsi (solda), şərti açılışın formaları və (i,k,l) müxtəlif detalları dartmaqla kəsik yarımkürənin üzərində tarımlaşdırılması. . Yararımkürənin üzərinə materialı çəkmək üçün radiusu p olan dairə şəkilli detallardan (şəkil) istifadə etmək olar. Bu material yüksək elastiklik qabiliyyətinə malik olmalıdır. Yəni, dartılmaqla kifayət qədər uzanmaqla bərabər eninə qısalma ə msalı təxminən m = 1 bərabər olmalıdı. Yuxarı tərəfdən bərkidilmiş material dairəsi onun konturuna nəzərən normal istiqamətdə dartılaraq eninə istiqamətdə qısalaraq kəsik yarımkürənin üzərində qarşılıqlı oturacaqdı. Dairənin perimetri qısalaraq yarımkürənin oturacaqların bərabər olacaqdır Materialla kəsik yarımkürənin arasında əmələ gələn sürtünməni nəzərə almaq, onda p radiusu olan dairə şəkilli materialın deformasiyasını hesablamaq olar. şarə edək: P=r+lı , lı=l-Al Burada Al eni, ə kəmiyyətində olan halqavari (bənzər) materialın mütləq uzamasıdır. Materialın radial (uzunluq) istiqamətdə nisbi uzanması 1 1 1 1 1 1 ) 1 05 . 1 ( 1 ) 1 1 ( 1 1 − = − = ∆ =
E uz
37
Materialın nisbi qısalması R R r k E en 5 . 0 1 5 . 0 1 ) 1 ( 2 ) 1 ( 2 1 1 1 1 + − = + Π + Π =
1 = µ olduğundan və E uz =E en R R R 5 . 0 1 5 . 0 1 1 ) 1 05 . 1 ( 1 1 1 1 + − = −
Burada 1=0.86R Deməli, E uz = 22 . 0 86 . 0 8 . 0 05 . 1 1 ) 1 1 ( 1 1 = − = −
R R
Yəni materialı orta hesabla 22% dartıb uzatmaqla qanşıqsız yarım kürənin üzərinə çəkmək tələb olunur. Ayaqqabı üzlüyü üçün istifadə edilən materialların belə dartılıb uzadılması ilə formalaşdırılması mümkündür. ndi isə (şəkil 3.7.k.) oturacağı 2PR və hündürlüyü Iı olan düzbucaqlı formadan olan şablonun dartılması üçün necə faiz deformasiya uğraması tələb olunur. Düzbucaqlının kənarı boyu tikərək, alınan detalı yan tərəfə aşağıdan bərkidirlər. Sonra onu dartıb uzatdıqda. E un = 5 . 0 2 2 5 . 0 2 = Π Π ⋅ − Π R R
Yəni E en = 50% Belə deformasiya materialın sıradan çıxmasına səbəb olar. Ə gər ülgünü yarımhalqa görünüşündə hazırlayıb onu kənarı boyu bərkidilmə xəttini yarımhalqanın ortasında və yan səthində saxlamaqla birləşdirib yarımkürənin səthinə bərkitsək (şəkil 3.8.4). onda dartıb uzadılma əvvəlkinə nisbətən mühüm dərəcədə aşağı düşəcəkdir. Materialın iki tərəfli dartılması tələb olunduğundan formalaşdırma mürəkkəbləşir. Yastı materialı kəsik yarımkürənin üzərinə çəkmək üçün yarımkürənin onun üzərinə sıxmaqla (şəkil 3.8) bu vəziyyətdə 55% dartılmalıdır. Əgər detalı əlavə olaraq yan tərəfindən bərkitsək, onda o 110% deformasiyaya uğramalıdır. Ayaqqabı sənayesində belə materiallar yoxdur. Buna görə detalın iki hissəyə
38
bölünməsi məqsədəuyğundur: birinci detal dairə şəklində r=0,5R, ikincisi dairə halqasının sektoru formasında, eni isə R olmalıdır. Xarici diametrinin uzunluğu 2 Π R, daxili isə PR-dir (şəkil 3.8.v). Detallar tikildikdən sonra alman üzlüyün forması kəsik yanın kürənin formasına yaxın olduğundan 1-R=1,05-R=0,05 R material 5% deformasiyaya uğrayır.
Şə
tarımlaşdırılması. Deyilənlərə əsasən şərti açılışın forma və ölçüsü formalaşdırma üsulundan, materialların deformasiya xüsusiyyətindən və sərt qişanın hissələrə bölünməsi uzunlu.ğundan asılıdır. Hissələrə bölünmə üsulu uzunluğun konstruksiyasından və onun fəzalıq dərəcəsindən asılıdır. 3.2. Ayaqqabı üzlüklərin sərt qişa üsulunda layihələndirilməsi Bu sistem "geyilmiş" qəlibin yan səthinin sürətinin sərt qişa üsulunda alınmasını və müxtəlif üzlük tipləri üçün alınmış qişanın şərti açılış, fərdi yastılaşdırma qaydasını nəzərdə tutur. Modelin çertyoju qişanın üzərinə çəkilmiş modelin texnoloji normativini və uzunluğun qəlib üzərində formalaşdırılması detalların deformasiyası üçün hesablama vasitəsilə müəyyən edilən korrektur Yüklə 0,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|