Maddənin Həqiqəti Niyə Əhəmiyyətli Bir Mövzudur?
113
Sıxıntı və çətinliklər də yuxuda görülən xəyallar kimidir
Bəzi insanlar sadəcə müəyyən şeylərin beyinlərində meydana gələn
görüntülər olduğunu düşünərək bəzi hadisələrdə bu həqiqəti unudurlar.
Əslində isə baş verən hadisənin nə olduğundan asılı olmayaraq, insan həyatının
hər anında beynindəki xəyali görüntüləri yaşayır. Məsələn, iflasa uğrayan iş
adamı əslində beynindəki iş yeri görüntüsündə, beynində əmələ gələn insan
görüntüləri ilə təmasda olur. Ticarətini etdiyi əşyanın, bu əşyanın əvəzində
aldığı pulun hamısı zehnində meydana gələn hisslərdir. Bu insan bütün pulunu
itirdikdə əslində pulun görüntüsünü itirir. İş yeri və bütün əşyaları müsadirə
Uğuruna görə mükafat alan insan
beyninin içindəki mükafatı alır və
beyninin içində əmələ gələn insan
görüntüləri tərəfindən alqışlanır.
Maddənin Həqiqəti Niyə Əhəmiyyətli Bir Mövzudur?
115
yaratdığını bilər. Nə ilə qarşılaşsa da, Rəbbimizə olan təslimiyyət və etibarın
verdiyi rahatlıq içində olar. Belə ki, Allah bir çox ayəsində inananlar üçün qorxu
və kədər olmayacağını bildirmişdir:
Şübhəsiz: “Rəbbimiz Allahdır!” - deyənlərin, sonra da möhkəm
duranların heç bir qorxusu yoxdur və onlar qəm-qüssə də görməyəcəklər!
(Əhqaf surəsi, 13)
Həyatı boyu gördüyü bütün hadisələrin, eşitdiyi bütün səslərin Allahın
beynində yaratdığı görüntülərilə təmasda olduğunu bilən insan qorxmaq, boş
yerə sıxılıb kədərlənmək, təşvişə düşmək yerinə bu görüntülərin və özünün
Yaradanı olan, sonsuz dərəcədə mərhəmətli və şəfqətli olan Allaha təvəkkül
edər.
İnsanların həyatları boyu yaşadıqları bütün çətinlik və sıxıntıya səbəb olan
hadisələr də əslində beyinlərinin içində meydana gəlir. Bu həqiqəti bilən insan
qarşılaşdığı hər hadisəyə səbir edər. Allahın hər şeyi xeyirlə yaratdığını bilər və
təvəkküllü davranar.
XƏYALIN DİGƏR ADI: MADDƏ
116
Maddənin həqiqəti gizlədilmədikdə
əmələ gələcək mühit
Maddənin əsli ilə təmasda olmadıqlarını, yalnız Allahın onlara seyr
etdirdiyi görüntülərlə sıx təmasda olduqlarını bilən insanların bütün həyatları,
həyata baxışları və mühakimə meyarları da dəyişəcək. Bu, həm şəxsi, həm də
ictimai mənada faydalı dəyişiklik olacaqdır. Çünki bu həqiqəti görən insan
Allahın Quranda bildirdiyi üstün mömin əxlaqını asanlıqla yaşayacaqdır.
Dünyaya əhəmiyyət verməyən, maddənin xəyal olduğunu anlayan insanlar
mənəviyyata əhəmiyyət verəcəklər. Allahın hər an onu eşitdiyini və gördüyünü
bilən, etdiyi hər hərəkətə görə axirətdə hesab verəcəyini dərk edən şəxs, təbii
ki, gözəl əxlaqlı olacaq, Allahın əmr və qadağalarına əməl edəcəkdir. Beləliklə,
cəmiyyətdə hər kəs bir-birinə qarşı sevgi və hörmətlə yanaşacaq, yaxşı və
gözəl davranmaqda hər kəs bir-birilə yarışacaq. İnsanlar arasındakı mühakimə
meyarları dəyişəcək, maddə dəyərini itirəcək və beləliklə, insanlar arasında
üstünlük mövqe və vəzifəyə görə deyil, əxlaq və təqvaya görə olacaq. Heç kim
xəyalın arxasınca qaçmayacaq, hər kəs həqiqətin arxasınca gedəcəkdir. İnsanlar
“kim nə fikirləşər?” -təfəkkürü ilə deyil, “Allah nə etsəm məndən razı qalar?”
-düşüncəsilə hərəkət edəcəklər. Mal, mülk, mövqe və vəzifədən qaynaqlanan
qürur, lovğalıq, təkəbbür hisslərinin yerini təvazö və acizliyini çox yaxşı anlama
hissi alacaqdır. Ona görə, insanlar Quranda bəhs edilən bütün gözəl əxlaq
nümunələrini sevərək və istəyərək yaşayacaqlar. Sadalanan bu dəyişikliklər isə
dövrümüzdəki cəmiyyətlərin bir çox problemini,
təbii ki, aradan qaldıracaq.
Kiçik mənfəətlər üçün belə əsəbiləşən, hirslənən, təcavüzkar olan insanların
yerini hər gördüyünün xəyalı ilə təmasda olduğunu bilən, buna görə əsəb, hirs,
bağırmaq kimi münasibətlərin onu alçaldacağını bilən insanlar alacaq. Beləliklə,
insanlar və cəmiyyətlərə rahatlıq və etibar hakim olacaq, hər kəs həyatından
və sahib olduqlarından razı qalacaqdır. Elə insanlardan gizlədilən bu həqiqətin
insanlara və cəmiyyətlərə qazandıracağı nemətlərin bir qismi bunlardır. Bu
həqiqətin bilinməsi, düşünülməsi və yaşanılması ilə birlikdə insanlar daha bir
çox gözəlliklərə qovuşacaqlar. Bu gözəlliklərə qovuşmaq istəyən şəxslər bu
böyük həqiqəti yaxşı düşünməli və anlamağa çalışmalıdırlar. Allah bir ayəsində
belə bildirir
:
Rəbbinizdən sizə parlaq dəlillər gəlmişdir. Kim (onları) görsə, öz lehinə,
kim görməsə, öz əleyhinədir... (Ənam surəsi, 104)
