Jurnal 02. indd

Elektron hökumətin inkişaf meyarları üzrə perspektivləri: Beynəlxalq  təcrübə
125
E-Mədəniyyət və e-həyat anlayışları  həyatımızın hər sahəsində qarşımıza çıxır. 
E-mədəniyyətin bir cəmiyyətdə inkişafı, həmin ölkənin iqtisadiyyatı, sosial, siyasi, 
mədəni və texnoloji sahələrinin inkişafı deməkdir. Müasir dövlət anlayışının 
təməl ünsürləri olan «e-hökumət», «e-demokratiya», «e-siyasət», «e-vətəndaş» və 
«e-mədəniyyət» kimi yeni anlayışlar və tətbiqlər dünya ölkələri arasında artıq kifayət 
qədər istifadə olunur. Bir çox ölkələr xüsusilə də Avropa Birliyinə daxil olan ölkələr 
də bu siyasəti təqib etməkdədir.
Nəticə
Son zamanlarda Azərbaycanda telekommunikasiya infrastrukturu tamamilə 
modernləşib desək yanılmarıq. Ölkəmizin 60-70%-dən çoxunun internetlə 
təmin olunması, telekommunikasiya imkanlarının artması, insanlarda bu sahəyə 
marağın artması, sosial şəbəkələrin genişlənməsi, dövlət qurumlarında müxtəlif 
İnformasiya Kommunikasiya Texnologiyaları  əsasında geniş layihələrin həyata 
keçirilməsi, informasiya sistemlərinin yüksək səviyyədə qurulması, və.s kimi 
proseslər Elektron hökumət”in formalaşması prosesini sürətləndirir. Onu da qeyd 
etməliyik ki, “Elektron hökumət” yeni bir hüquqi mühit olduğu üçün onun hüquqi 
bazasının formalaşdırılmasına, inkişaf etdirilməsinə böyük ehtiyac var: «Azərbaycan 
qanunvericiliyində bu istiqamətdə müəyyən qanunlar qəbul edilsə  də, beynəlxalq 
təcrübə ilə müqayisədə, bunların hələ də yeterli olmadığını bir daha deyə bilərik. Belə 
ki, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 23 may 2011-ci il tarixli № 429 nömrəli 
“Dövlət orqanlarının elektron xidmətlər göstərməsinin təşkili sahəsində bəzi tədbirlər 
haqqında” Fərmanının 3.1-ci bəndində Nəqliyyat, Rabitə və Yüksək Texnologiyalar 
Nazirliyinə elektron xidmətin təkmilləşdirilməsi məqsədi ilə dövlət orqanlarının, 
eləcə də elektron imza xidmətindən istifadə məqsədi ilə müraciət edən hüquqi və fi ziki 
şəxslərin elektron imza ilə təmin edilməsi işini təşkili tapşirilmiş və bununla əlaqədar 
həmin qurumun tərkibində Sertifi kasiya  Mərkəzi yaradılmış  və e-imzaların  əhaliyə 
paylanması işi uğurla həyata keçirilmişdir. 
Eyni zamanda qeyd olunan Fərmanın 3.2-ci  bəndinə  əsasən dövlət orqanlarının 
informasiya sistemləri arasında informasiya mübadiləsinin aparılmasının təmin 
edilməsi məqsədi ilə zəruri tədbirlərin həyata keçirməsi tapşırılsa da, bu prosess də 
yarımçıq qalır. 
Bununla yanaşı  Fərmanın 3.5-ci  bəndində dövlət qulluqçularının informasiya 
texnologiyalarından istifadə sahəsində hazırlıq səviyyələrinin artırılması məqsədi ilə 
tədris kurslarının təşkili istiqamətində  zəruri tədbirlərin həyata keçirməsi tapşırılsa 
da, bu məsələnin həlli hələ  də açıq qalır. Fərmanın 4.1-ci bəndində Azərbaycan 
Respublikasının Nəqliyyat, Rabitə  və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyinə “Elektron 
hökumət” portalının fəaliyyətinin təşkili və ondan səmərəli istifadənin təmin edilməsi 
üçün zəruri tədbirlər görülməsi tapşırılır və bu məsələ öz həllini tapmaqdadır. Nazirliyə 
dövlət orqanlarının elektron xidmətlərini “Elektron hökumət” portalına qoşulmasını 
təmin etməsi tapşırılsa da, bəzi qurumlar üçün bu məsələ hələ də tam həll olunmayıb.

---

Mahir Dadaşov
126
ƏDƏBİYYAT:
A., M. Brueggemeier, Dovifat, et al. (2007). The model of micropolitical arenas: A frame-
work to understand the innovation process of e-Government-projects. Information 
Polity: The International Journal of Government & Democracy in the Information Age 
12(3): 127-138.
Brown, M. M. ve C. Brudney “A ‘Smarter, Better, Faster, and Cheaper’ Government”, 
Public Administration Review, 1998.
“Common Law Trademark Rights”, http://www.bitlaw.com/trademark/common.html 
eResolution, http://www.disputes. .html, Eriim Tarihi: 12 Ağustos 2011. 
“Electronic Data Interchange”, http://www.igmd.org/sssEDI.asp, 15.11.2007. “eGovern-
ment Factsheet - Denmark - National Infrastructure”, 
“From the streets to servers?”, Government Information Quarterly, 22(1), ss. 38–57. Au-
tomative Manufacturing and Production, 115: 8-16. 
Call Mc. Tom, ”World Wide Business”, http://www4.gartner.com/5_about/ press_room/
pr20010313a.html
Cerf V.G.; “A Brief History Of The İnternet and Related Networks”, 
Colvin, Geoff (2011) “Uncle Sam’s First CIO”, Fortune, Tərcümə:http://money.cnn.
com/2011/07/13/news/companies/vivek_kundra_le adership.fortune/, : 6 Ağustos 
2011. Domain_Name_Dispute.pdf/, 2003.
Dangermond, J. (2002). “Web services and GIS.” Geospatial Solutions 12(7): 56-57. 
Department of Commerce, United States of America, America’s New Defi cit: The 
E-Europe, eEurope-An Information Society For All, 2000.12-e-Europe Action Plan 2002, 
E-Europe-An Information Society For All.
Ellerbach, Connie L.;”Domain Name Dispute Remedies: Tools for Tarning the
Froomkin, Michael; “Icann’s Uniform Dispute Resolution Policy-Causes and
Generic Top Level Domain Memorandum of Understanding; http://www.gtldmou.org/.
Jaeger, Paul T.; Lin, Jimmy; Grimes, Justin L. (2008), “Cloud Computing and Informa-
tion Policy: Computing in a Policy Cloud?”, Journal of Information Technology and 
Politics, 5(3): 269-283. 
La Porte, T. M., Demchak, C. C., Jong, M. (2002). Democracy and Bureaucracy in the 
Age of the Web, Administration & Society, 34(4), 411-446.
Local Governments”, E-Service Journal, Winter 2004, 3(2), ss. 1–18.
Malkin, Bonnie (2010), “Finland Enshrines ‘Legal Right’ to Broadband”, The Tele-
graph, 1 Temmuz 2010, Tərcümə http://www.telegraph.co.uk/ technology/broad-
band/7865182/Finland-enshrines-legal-right-tobroadband 

---