Jurnal 02. indd

Azərbaycanda multikulturalizmin xüsusiyyətləri və istiqamətləri
65
dünya dövlətlərinin böyük əksəriyyəti polimillidir. Bu baxımdan, bu dövlətlərin cə-
miyyətlərində sabitliyin və inkişafın təmin olunmasının ən optimal üsullarından biri 
multikulturalizm siyasətidir. Multikulturalizm siyasəti o halda səmərəli olur ki, o, va-
hid konsepsiya üzrə həyata keçirilsin. Multikulturalizm siyasəti cəmiyyətdə etnomilli 
zəmində baş verən münaqişələrin, antisemitizm hallarının qarşısını alır. 
Azərbaycan Respublikasında multikulturalizm dövlət siyasətinin mühüm istiqamə-
ti kimi müəyyənləşdirilmişdir. Ölkəmizdə tarixən multikultural dəyərlərin qorunması 
və inkişaf etdirilməsi diqqət mərkəzində olmuşdur. Azərbaycanda hər zaman müxtəlif 
etnomilli qrupların nümayəndələri dinc yanaşı mövcud olmuşlar. Azərbaycan Respub-
likasında multikulturalizm siyasətinin əsas ümummilli lider Heydər Əliyev tərəfi ndən 
qoyulmuşdur. Ulu öndər Azərbaycanda multikultural ideyaların inkişaf etdirilməsi-
ni zəngin etnomilli tərkibə malik olan Azərbaycan cəmiyyətinin inkişafının mühüm 
şərtlərindən biri olduğunu böyük müdrikliklə müəyyənləşdirmişdir. Məhz ümummilli 
lider Heydər Əliyevin sayəsində multikulturalizm siyasətinin zəngin konseptual əsası 
formalaşdırılmışdır. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham  Əliyev Cənabları 
multikulturalizm siyasətini zamanın tələblərin uyğun yeni elementlərlə  zənginləş-
dirərək onu inkişafın kefi yyətcə tam yeni mərhələsinə yüksəltmişdir. Multikulturalizm 
sahəsində həyata keçirilən məqsədyönlü kompleks tədbirlər sayəsində multikulturaliz-
min Azərbaycan modeli formalaşmışdır. 

---

Cahangir Cahangirli
66
Ədəbiyyat:
Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası. Bakı, Milli Məclisin nəşri, 1995, 65 s.
  Abdullayev K. Ulu öndər Azərbaycan multikulturalizminin siyasi banisidir.// http://www.
azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=45058(müraciət tarixi: 01.05.2016) 
Bakı Beynəlxalq Humanitar Forumunun materialları (31 oktyabr – 1 noyabr 2013-cü il). – 
Bakı: “ŞərqQərb”, 2014, 2 cilddə, I cild, 368 s.(7)
Ələkbərzadə S. Multikulturalizm dəyərləri: Azərbaycandan dünyaya// http://525.az/site/?-
name=xeber&news_id=44030(müraciət tarixi: 01.05.16)
Mirbəşir o. E. Azərbaycan öz simasında dünyaya mədəniyyətlərarası dialoqun yaxşı nü-
munəsini təqdim edir//http://interaztv.com/society/44799(müraciət tarixi: 01.05.16)
Multikulturalizm Azərbaycanda dövlət siyasətinin  ən önəmli istiqamətlərindən biridir/ 
Yeni  Azərbaycan, 2014, 27 noyabr, s. 4
Nəsibov E.M. İnkişaf və sülh ideyaları. V kitab. Bakı, “Elm və Təhsil” nəşriyyatı 2014, 
170 s.
  Niftiyev  N.  Azərbaycanda birgəyaşayış və multikulturalizm. Bakı, 2015, 408 s.
Niftiyev N. Azərbaycanda etnomühit.//Kəlam, Bakı, 2002, s.24-27
Prezident: Multikulturalizm təkcə ənənə deyil, həm də dövlət siyasətidir// http://cbc.az/az/
news/azerbaycan/prezident-multikulturalizm-tkc-nn-deyil-hm-d-dvlt-siyastidir.page(-
müraciət tarixi: 01.05.16)
2016-cı ilin Azərbaycan Respublikasında “Multikulturalizm ili” elan edilməsi haqqında 
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı. Bakı şəhəri, 11 yanvar 2016-cı il.
Безрукова  В.С.  Основы  духовной  культуры : энциклопедический  словарь  педагога 
[Электронный ресурс]. М., 2000. URL : http://didacts.ru/ dictionary/1010/word/poli-
kulturnoe-obrazovanie.
Зиновьева Т.В. Основные социологические термины: учеб. пособие. Челябинск: Изд-
во ЮУрГУ, 2006, c.66
Левикова С. И. Мультикультурализм как социальная проблема, или чем отличается 
«мультикультурализм» 
от 
«поликультурности»//Известия 
Волгоградского 
государственного педагогического университета, № 3 (88), 2014, c.37-41(37)
Пьяных Е. П. Проявление влияния мультикультурализма на социальную стабильность 
в современном обществе Международный научно-исследовательский журнал, № 
3-3 (22),  2014, c. 100-103
Яркеев А. В. Субстанциализация этничности в дискурсивном пространстве идеологии 
// Наука Удмуртии. 2012. № 3. С. 171-185.
http://bakuforum.az/az/multikulturalizm-nailiyyetler-ve-problemler/?fi d=2258(müraciət 
tarixi: 01.05.16)
http://bakuforum.az/az/vii-multiculturalism-and-cultural-self-consciousness/?fi d=518(-
müraciət tarixi: 01.05.16)
http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=96012(müraciət tarixi: 01.05.2016)
http://xalqqazeti.com/az/news/culture/46373(müraciət tarixi: 01.05.16) 

---

Azərbaycanda multikulturalizmin xüsusiyyətləri və istiqamətləri
67
Резюме
Особенности и направления мультикультурализма
в Азербайджане
Джахангир Джахангирли
Академия государственного управления при 
Президенте Азербайджанской Республики 
В научной статье рассматриваются особенности мультикультурализма в 
Азербайджане. Сначала отмечается, что мультикультурализм является важ-
ным  условием  динамичного  развития  любого  общества.  Мультикультура-
лизм на современном этапе оценивается как главное качество личности и 
общества.  В  представленной  статье  отмечается,  что  мультикультурализм 
отражает не только культурные, но и социально-экономические проблемы. 
На современном этапе мультикультурализм решает в основном социальные 
и экономические проблемы общества. Стабильное развитие любого обще-
ства  зависит  от  политики  мультикультурализма,  на  основе  которой  стоит 
богатая концептуальная основа. 
В статье отмечается, что мультикультурализм в Азербайджане является 
важным направлением общей государственной политики. Обосновывается, 
что основа политики мультикультурализма была заложена общенациональ-
ным  лидером  Гейдаром  Алиевым.  Сегодня  мультикультурализм  в  Азер-
байджане рассматривается как образ жизни. Азербайджанская Республика 
представляет  собственную  модель  мультикультурализма.  В  статье  также 
анализируются  направления  политики  мультикультурализма  в  Азербайд-
жанской Республике. 
Ключевые  слова:  Мультикультурализм,  Азербайджан,  культура,  госу-
дарственная политика, общество.

---