İsmayil haciyey naxçivan muxtar respublikasinin iCTİm ai-Sİy ast HƏyati, sosial-iQTİsadi VƏ
Yüklə 4,47 Mb. Pdf görüntüsü
|
statusunu qoruyub saxlamaq üçün Moskva müqaviləsinin və xüsu- sən Türkiyə Cümhuriyyətinin imzaladığı Qars müqavibsinin... böyük əhəmiyyəti olubdur. Naxçıvan Azərbaycanm əsas torpağm- dan ayrı düşdüyünə görə Naxçıvanm bütövlüyünü, təhlükəsizliyini, dövlətçiliyini, muxtariyyətini gələcəkdə də təmin etmək üçün Qars müqaviləsi bizim üçün çox böyük, əvəzi olmayan bir sənəddir. İndi Naxçıvanda məktəblər tikilir. Azərbaycanm çox yerlə- rində məktəblər tikilmir, amma Naxçıvanda tikilir. M uxtar respub- likada xəstəxanalar tikilir. Yəni Azərbaycanm başqa bölgələrinə nisbətən Naxçıvanda ən çətin şəraitdə yaşayan insanlar quruculuq işləri ilə məşğul olurlar, zəhmət çəkirlər, fədakarlıq, vətənpərvərlik göstərirlər. Naxçıvanda təhsilə, elmə, mədəniyyətə həmişə qayğı göstəri- lir, yüksək münasibət göstərilir və naxçıvanlılar da nəyə qadir olduq- larım dünyaya həmişə nümayiş etdirirlər. ...Naxçıvanlılar həmişə milli şüurla yaşamışlar. Millilik, azər- baycançılıq, milli şüur Azərbaycanda həmişə yüksək olmuşdur... Naxçıvanlılarda milli qürur, milli şüur, milli hisslər, milli mənlik bir tərəfdən bunları bu sərt iqlimdə daim çalışmağa, daim özünü yaşat- mağa, eyni zamanda döyüşkən olmağa sövq edibdir. Naxçıvanlılar cəsarətlidirlər, döyüşkəndirlər. Naxçıvanm təbiətinin gözəlliyi məğrurluq rəmzidir. ...Ətrafda görünən dağlar, qayalar, çılpaq torpaqlar, - burada yaşıllıq azdır, - bu diyara xüsusi gözəllik verir. Ancaq bu gözəllik... qəhrəmanlıq, məğ- rurluq rəmzidir. O məğrur dağlar kimi, insanlar da məğrurdurlar. Mənim ağır dövrümdə Moskvadan qurtara bildim. Bakıda mənə yer vermədilər, nəinki yer vermədilər, məni oradan inzibati su- rətdə çıxardılar. Naxçıvana gəldim. Naxçıvan məni öz qoynuna aldı, qorudu, saxladı, mən də onları qorudum, mən də onları saxladım. Naxçıvan daxili imkanlarmdan və ehtiyat mənbələrindən sə- 7 moroli isnladə edir, sosial-iqtisadi m üstəvidə yüksəliş tempini daha da sürotlondirmək məqsədilə öz gücünə, qüvvəsinə arxalanaraq mühüm və əhəmiyyətli addım lar atır. A zərbaycanm qədim və zəngin tarixə, mədəniyyətə və çox- əsirlik dövlətçilik ənənələrinə m alik olan N axçıvan diyarı mürəkkəb və çətin inkişaf yolu keçmişdir. N axçıvanda sağlam qüvvələr m üstəqillik, azadlıq uğrunda mübarizə apardılar. N axçıvanm müstəqilliyini də dünyaya nümayiş etdirdilər. N axçıvanda baş verm iş siyasi hadisələr Azərbaycanın müstəqilliyi üçün yol açdı. A m m a eyni zam anda Naxçıvandan olan bəzi adamlar Naxçıvam dağıtm ağa, parçalam ağa, bərbad etməyəda çalışdılar. O da həqiqətdir, bu da həqiqətdir, bunlar hamısı bizimta- riximizdir. A ncaq ən xoşbəxt cəhət o n d an ibarətdir ki, biz bunlann hamısmın öhdəsindən gəldik, bü tü n b u çətinliklərdən keçdik. Nax- çıvan yaşadı, blokadaya, şaxtalı aylara, günlərə dözdü, elektrik enerjisindən, qazdan olan məhdudiyyətlərə, çətinliklərə dözdü. Nax- çıvan xalqı yaşadı və artıq bugünkü sabitlik gününə gəlib çıxdı. Son illər Naxçıvanm həyatm da böyük dəyişikliklər əmələ go- libdir. Baxmayaraq elektrik enerjisi çatışm ır, qaz yoxdur, Bakı ib əlaqələr m əhduddur; N axçıvanlılarm fədakarlığı, işgüzarlığı hesa- bına Naxçıvan yaşayır, inkişaf edir, N axçıvanda quruculuq prosesi gedir. ...Naxçıvanm özünəm əxsus təbiəti, təbii sərvətləri, torpağı, təbii abidələri də təəssüf olsun ki, indiyə qədər lazımi dərəcədə öyrə- nilməyib, bəikə də düz olardı deyim ki, heç öyrənilməyibdir. Bun- lara, mənim irəli sürdüyüm məsələlərin öyrənilməsinə böyük ehtıyac var. Ona görə ki, N axçıvan A zərbaycanm ayrılm az bir hissəsi ola- raq, A /ərbaycan xalqınm tarixində, ümum iyyətlə, Azərbaycan an- layışında çox böyük yer tutur. Bütün çətinliklərə baxm ayaraq, N axçıvanda inkişaf Azərbay- canın başqa bölgələrindən heç də aşağı səviyyədə deyil, bəlkə dəyu- xarıdır. Bu da çox sevindiricidir. Şəhər çox abadlaşıb, gözəlləşibdir... Sevinirəm ki, bundan sonra da çiçəklənəcəkdir. Naxçıvan Azərbaycanm ayrılmaz bir hissəsi olaraq, Azərbay- can xalqınm tarixində, ümumiyyətlə, Azərbaycan anlayışmda çox böyük yer tutur. Blokada şəraitinə baxmayaraq, son dövrdə Naxçıvanda sosial- iqtisadi inkişaf vardır. Muxtar Respublika, onun iqtisadiyyatı inkişaf edir, quruculuq işləri gedir. Naxçıvan şəhəri abadlaşıb, onun siması çox dəyişibdir. Naxçıvanm əskidən, keçmişdən çox gözəl, özünəməx- sus siması var. Onun memarlıq abidələri, ümumiyyətlə, şəhər quruluşu var. Əgər insanlar onları öyrənə bilsələr, görərlər ki, Naxçıvanda hələ qədim zamanlardan şəhərin planlaşdırılması, küçələrin, evlərin, mə- həllələrin yerələşdirilməsi xaotik olmayıb, çox əsaslı olubdur. Mən 1993-cü ilədək sizinlə bərabər Naxçıvanda yaşadığım günləri heç vaxt unutm uram və heç vaxt da unutmayacağam. Mənim həyatımın müxtəlif səhifələri, çox şanlı-şöhrətli, eyni za- manda çox əzab-əziyyətli səhifələri var. Bunlarm hər biri mənim üçün əzizdir. Ancaq 1990-1993-cü illərdə sizinlə bərabər blokada şə- raitində, ağır vəziyyətdə, çətin vəziyyətdə yaşadığım günlər mənim üçün ən əziz günlərdir və onları heç vaxt unutmayacağam. Naxçıvan Azərbaycan tarixində çox böyük yer tutur. Atabəy- lər dövlətinin paytaxtı olubdur. Elə bunun özü Naxçıvanm nə qədər böyük tarixi əhəmiyyətə malik olduğunu göstərir... Möminə xatın türbəsi 800 ildir ki, bütün dünya səyyahlarmı heyran cdir. Yusif ibn Küseyr, Qarabağlar türbəsi, Əlincə qalası və bir çox belə abidələr - bunlar hamısı, Naxçıvanm qədim Azərbaycan torpağı və ən qədim Azərbaycan torpağı olduğunu, azərbaycanlıların burada əsrlərlə, min illərlə yaşayıb yaratdıqlarını göstərir. Biz bu tariximizi nə qədər yaxşı təhlil edib dünyaya nümayiş etdirə bilsək, xalqımızm qədim mədəniyyətini bir o qədər də göstərəcəyik. şjc ^ ^ Mən zamamn hökmünü nəzərə almaya bilməzdim. Mən öz 9 Yüklə 4,47 Mb. Dostları ilə paylaş:
|