İCTİMAİ elmləR 2009
Yüklə 0,74 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 2. Dünyanın demoqrafik vəziyyəti (tarixi keçmişdən bu günə qədər)
- 3. Siyasi coğrafiya və geosiyasət
- 4. BMT ölkələrinin tipologiyası
- İqtisadiyyat İstiqamət – İqtisadiyyət Müxtəlif bazarların qarşılıqlı əlaqələrini və tələbat-təklif tarazlıq şərtlərini təhlil edir.
- Rəqabətin meydana gəlmə səbəblərini və ona mane olan və yaxud da imkan yaradan 3. amillərini öyrənir.
- 6. İqtisad. XI-XII 2. İnkişafın yaxşılaşdırılması üçün ticarətin əhəmiyyətini
- İqtisad. XI-XII 3. Rəqabətin meydana gəlmə səbəblərini və ona mane olan və
İctimai elmlər 2009 Tövsiyyə edilən məzmun: 1. Siyasi xəritənin formalaşma mərhələləri I mərhələ - qədim zamanlar (ən qədim zamanlardan V əsrə kimi) • II mərhələ - orta əsrlər (V əsrdən XV əsrə kimi) • III mərhələ - yeni (XVI əsrdən XX əsrin əvvəlinə kimi) • IV mərhələ - ən yeni (I dünya müharibəsindən 90-cı illərə kimi) • b) Müasir mərhələ (XX əsrin 90-cı illərindən bu günə qədər) 2. Dünyanın demoqrafik vəziyyəti (tarixi keçmişdən bu günə qədər) İrqlər, etnik və dini struktur (yayımlanma) • Regionların və ölkələrin sosial-demoqrafik təsnifatı (ömrün uzunluğu, doğum, ölüm, • səhiyyə və təhsil səviyyəsi) Demoqrafik keçid • Demoqrafik siyasət • 3. Siyasi coğrafiya və geosiyasət İdarəçilik forması və ərazi-inzibati təşkilatına əsasən ölkələr • Beynəlxalq status və xarici kursuna əsasən ölkələr • Əhəmiyyətli beynəlxalq siyasi-hərbi və iqtisadi təşkilatlar (birliklər) • Sosial-iqtisadi inkişaf səviyyəsinə əsasən ölkələr (human inkişaf indeksi) • 4. BMT ölkələrinin tipologiyası: Yeddilik ölkələri • Qərbi Avropanın digər inkişaf etmiş ölkələri, İsrail, Sari, Avstraliya və Yeni Zelandiya • Yeni industriya ölkələri • Şərqi Avropa ölkələri • Rusiya və keçmiş SSRİ ölkələri (Baltikyanı dövlərdən başqa) • Çin
• Böyüksahəli və sıx əhalisi olan inkişafda olan ölkələr (Hindistan, Pakistan, İndoneziya) • Neft ixrac edən ölkələr, inkişaf etmiş turizm, tranzit və plantator təsərrüfatı olan kiçik • ölkələr
İnkişaf olunası ölkələr (adam başına 1000 ABŞ dolları) • Ən yoxsul ölkələr (orta hesabla adam başına 1000 ABŞ dolları ). • İ.E.XI. -9 İctimai elmlər 2009 İ.E.XI. - 10 İctimai elmlər 2009 İctimai elmlər Seçim kursları XI-XII siniflər XI_XII siniflərdə seçim dərs kurslarının (həftədə üç saat) son trimestri şagirdlərin müxtəlif növ layihələr üzrə praktiki işlərinə aid edilir, hansıları onlar müəllimlə və sinif yoldaşları ilə birlikdə
və nəticələrin təqdimat mərhələlərindən ibarətdir. Layihə həyata keçirilmiş hesab edilir, əgər onun nəticələri əyani və inandırıcı, düzgün forma ilə təqdim edilirsə (məs.: yazılı sənədlər, maket, səhnələşdirmə, debatlar, aksiya, ardıcıl tədbirlər və s.). Standartda fərqli simvollarla _ şagirdlərin fəallıqları qeyd edilmişdir, hansılar trimestrin sonunda layihə şəklində həyata keçirilə bilər.
İqtisad. XI-XII 1. Müxtəlif bazarların qarşılıqlı əlaqələrini və tələbat-təklif tarazlıq şərtlərini təhlil edir. Nəticə əldə edlmişdir, əgər şagird: Başqa-başqa mal və xidmətlərə olan tələbatları sadalayır; onların vaxtlı-vaxtında çatdırılması, • keyfiyyəti və münasibliyini müzakirə edir; Öz ailəsinin (yaxud yaşayış məntəqəsnin, ölkənin) misalı əsasında mövcud tələbatları • müzakirə edir; onları bazarların növünə əsasən qruplaşdırır (məs.: ərzaq, sənaye, təhsil, xidmət, əmək, pul və s.) və intensivliyə, qiymətə, həyat ehtiyaclarına və yaxud meyarlara əsasən keyfdiyyətləndirir; Eyni qiyməti olan mal və xidməti sadalayır. Onların fərqli əlamətlərini müzakirə edir və • onların niyə eyni qiymətli olduğunu sübut edir; Gürcüstanda malın və ya xidmətin hər hansı bir bazarını seçir məs.: ərzaq, təhsil, xidmət, • əmək, pul və s.) və tələbat-təklif nisbiliyini/balansını müzakirə edir; onun vəziyyətini qiymtləndirir (tarazlılığı, keyfiyyətsizliyi və ya sıxlığı); İ.E.XI-XII. - 1 İctimai elmlər 2009 Hər hansı bir bazarın nümunəsində istehsalçıların və istifadəçilərin sayının qiymətlərə necə • təsir göstərdiyini müzakirə edir. Yaşadığı yerin (ölkənin) iqtisadi işlərinin müxtəlif sahələrinin qarşılıqlı münasibətlərini • müzakirə edir və qarşılıqlı əlaqənin səbəblərini sadalayır (məs.: ixtisaslaşdırma, keçid, mübadilə və s.); Pulun, məhsulun və resursların dairədə olmasını müzakirə etdikdə yaşadığı yerin (ölkənin) • nümunəsində uyğun bazarları sadalayır (məs.: tarla, kəndlilər, təndirxanalar, mağazalar və s.); 6. İqtisad. XI-XII 2. İnkişafın yaxşılaşdırılması üçün ticarətin əhəmiyyətini əsaslandırır. Nəticə əldə edlmişdir, əgər şagird: İstifadə etdiyi hər hansı bir malı yaxud da xidməti seçir və onun dəyərlərini sadalayır; əldə • etdiyi informasiyanın əsasında həmin malı yaxud da xidməti dəyərləndirir, əgər ki, onu özü istehsal etsəydi və əldə etdiyinin qiymətini müqayisə edir; bu analizin əsasında insanlar üçün ticarətin əhəmiyyətini müzakirə edir; Yaşadığı yerdə mövcud olan müxtəlif resurslar haqqında informasiya əldə edir, onu təhlil • edir və orada istehsal olunan malların və yaxud da xidmətlərin siyahısını tərtib edir; onların yerlərdə və ya başqa yerlərdə mübadilə yolları haqqında fikirlərini sinif yoldaşları ilə bölüşdürür və bu vasitələrin uyğun olmasını sübut edir; sinif yoldaşlarının qeydlərini dinləyir və onları yaşayış yerlərinin idxal-ixrac cədvəlini tərtib etdikdə nəzərə alır; Pulun xüsusiyyətləri və funksiyalarını sadalayır; onları iqtisadi işlərin müxtəlif növləri ilə • əlaqələndirir. İki hadisəni – pulun cərəyan etmə dövrünü və pulun ümumiyyətlə, mövcud olmadığı dövrləri • müzakirə və müqayisə edir; onun üçün hansı halın daha sərfəli ola biləcəyini müzakirə edir. İqtisad. XI-XII 3. Rəqabətin meydana gəlmə səbəblərini və ona mane olan və yaxud da imkan yaradan amillərini öyrənir. Nəticə əldə edlmişdir, əgər şagird:
Öz təcrübələri və ya əldə etdikləri informasiya əsasında insanların onlar üçün lazım olan • malları əldə etməkləri üçün yalnız bir və ya bir neçə mənbələrinin olması hallarını təsvir edir; hər iki vəziyyəti müqayisə edir və birinin üstünlüyü barədə müzakirə aparır; Onun üçün tanış olan bir neçə şirkət/firmanın adını çəkir, hansılar ki, eyni növ mal istehsal • edirlər və ya eyni xidmət göstərirlər; özünün təcrübəsi əsasında ən yaxşı istehsalçını bilidirən meyarları seçir və fikirlərini əsaslandırır; bu şirkətlərin nə dərəcədə eyni şərtlərdə fəaliyyət göstərdiyini müzakirə edir; Konkret istehsal işlərin müzakirəsi əsasında mənfəətin artırılması və xərclərin azalması • amillərini ayırır; həmin işlərə cəlb olunan insanların imkanlarının istehsal effektivliyini artırmaq üçün müzakirələr aparır; İ.E.XI-XII. - 2 Yüklə 0,74 Mb. Dostları ilə paylaş:
|