H. F. Bağirova, Ş. H. QƏDİmova böYRƏk xəSTƏLİKLƏRİ VƏ hamiLƏLİK
Yüklə 0,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
65
Foto 1. Böyrək patologiyası olan hamilə qadına aid cift toxumasında amnion qişanı örtən epiteldə fokal hiperplaziya (boyaq: hematoksilin-eozin; böyütmə: ×100)
olaraq epitelin olmaması, onun yerində isə qan laxtaları və fibrin liflərinin çöküntüsü; amnion qişanın altında bu zaman periferik qan elementləri, hemolizə uğramış eritrositlər və hemosiderin toplantıları aşkar edilmişdir. Bu hadisələrdə epitelin sitoplaz-masında hematoksilin-eozinlə boyanmayan qranullar görünmüşdür. Nümunələrin hamısında amnion qişanın bazal membranının altında sıra ilə kompakt, fibroblastik və süngərəbənzər təbəqələr aydın seçilir. Bu təbəqələr fibroblastlardan ibarətdir və hər bir təbəqədə hüceyrələrin sıxlığı fərqlidir. Nümunələrin əksəriyyətində süngərəbənzər təbəqədə fibroblastlarla yanaşı makrofaqlara da rast gəlmək mümkündür. Heç bir nümunədə kompakt və fibroblastik təbəqələrdə dəyişiklik müşahidə edilməmişdir. Amnion epite-lindən başlayaraq bazal membran, kompakt və fibroblastik təbəqələr, həmçinin sün-gərəbənzər təbəqə daxil olmaqla bu hissənin qalınlığı nümunələrdə 0.24-8.3 mm (orta hesabla 0.37 mm) arasında
66
tərəddüd edirdi.Nümunələrin hamısında xorion qişa komponentləri aydın şəkildə təyin edili (Foto2)
Foto 2. Böyrək patologiyası olmayan hamilə qadına aid cift toxumasında normal trofoblastik X hüceyrələr (boyaq: hematoksilin-eozin; böyütmə: ×100)
Bütün nümunələrdə xorionun xovlu hissəsi (chorion frondosum) və xorionun xovsuz hissəsi (chorion leave) mövcuddur. Ümumi baxış zamanı xovsuz hissədə kompakt yerləşmiş bir neçə təbəqə seçilir. Xovlu hissə isə çoxsaylı damarlar və funksional xovlar görünür. Xovsuz hissəyə baxış zamanı ilk olaraq xorionun səthi təbəqəsi olan tamamlanmamış hüceyrələr zonası müəyyən edilir. Nümunələrdə bu hissə əsasən lifli strukturlardan ibarətdir. Bəzi nümunələrdə az miqdarda yetişməmiş, primitiv quruluşlu, böyük nüvələri olan və lifli strukturlardan fərqlənən hüceyrələr qeydə alınır. Bu təbəqədən xaricdə nisbətən qalın, retikular təbəqə müəyyən edilir. Retikular təbəqə çox sayda sıx yerləşmiş fibroblastlardan və makrofaqlardan ibarətdir. Ayrı- ayrı nümunələrdə makrofaqların miqdarı fərqlidir. Bu təbəqədən xaricdə yalançı bazal membran görünür və bu hissə kompakt yerləşmiş lifli strukturlardan ibarətdir. Habelə nümunələrin hamısında bu hissənin sərhəddində trofoblastik x hüceyrələr (aralıq trofoblastlar) təbəqəsi görünür. Trofoblastik x hüceyrələrin sitoplazması eozinofilik və danəlidir. Nüvələri nisbətən solğundur. Hüceyrə membranları və ümumilikdə hüceyrələrin sərhədi çətin ayırd edilir. (Foto 3). 67
Foto 3. Böyrək patologiyası olmayan hamilə qadına aid cift toxumasında trofoblastik X hüceyrələr zonasında kiçik kistoz boşluq (boyaq: hematoksilin- eozin; böyütmə: ×100)
Nümunələrdə xorionun xovlu hissəsində xovların təşkil olunduğu qan damarları, onları əhatə edən fibroblastlar, onun səthini örtən sitotorfoblastlar və sinsitotrofoblastlar aydın şəkildə seçilir (Foto 4). Əsas (lövbər) xovlar kiçik xovlardan daha qalın və geniş olmaları ilə fərqlənirlər. Əsas xovlardan ayrılan kiçik (ikincili) xovlarların miqdarı ayrı-ayrı nümunələrdə dəyişkəndir. Kiçik xovların özəyində kövşək lifli birləşdirici toxuma və qan damarları müəyyən edilir. Bəzi nümunələrdə kövşəklifli birləşdirici toxuma lifləri arasında az sayda saya əzələ lifləri və faqosit qabiliyyətinə malik böyük girdə nüvəli, iri ölçülü Hofbauer hüceyrələrinə də rast gəlinir. Buradakı qan damarları çox incə divara malikdir və incə endotel qatı ilə örtülüdür. Nümunələrdə həmin damarların mənfəzində az sayda dölə aid nüvəli eritrositlər tapmaq mümkündür. Kiçik xovlar xaricdən təkqatlı, eyni quruluşa malik, hiperxrom nüvəli, sıx yerləşmiş hüceyrələrdən ibarət sinsitotrofoblast təbəqəsi ilə örtülüdür. Sinsitotrofoblastik hüceyrələr bəzi nümunələrdə bir yerə toplanıb kiçik düyünlər əmələ gətirir. Eyni zamanda bu tip düyünlərə xovlararası sahələrdə sərbəst şəkildə də rast gəlinir.
68
Foto 4. Böyrək patologiyası olmayan hamilə qadına aid cift toxumasında normal cift xovları (boyaq: hematoksilin-eozin; böyütmə: ×100)
(Lanqans) təbəqəsi də müəyyən edilir. Həmin təbəqə aydın görünən bazal membran üzərində yerləşmiş iri nüvəli, zəif boyanan hüceyrələrdən ibarətdir. Hüceyrələrin sitoplazmasında çoxsaylı vakuollar və əlavələr qeyd edilir. Qeyd edilən dəyişiklik yalnız spontan olaraq tək-tək xovlarda görünür və hadisələrin heç birində generalizə olunmuş formada rast gəlinmir.Tədqiqata cəlb edilən cift nümunələrində qeydə alınan struktur variasiyaları ilə yanaşı bir sıra patoloji dəyişikliklər də qeydə alınmışdır. Patoloji dəyişikliklərin ümumi profilini müəyyən etmək məqsədi ilə nümunələr bəzi parametrlərə görə nəzərdən keçirilmişdir. CIFT TOXUMASINDA ILTIHAB İltihab parametrində xronik iltihabları xarakterizə edən morfoloji əlamət olaraq limfosit və plazma hüceyrə infiltrasiyası nəzərdən keçirilmişdir. Mikroskopik olaraq hematoksilin və eozin ilə boyanmış kəsiklərdə limfositlər hamar sərhədləri olan, girdə Yüklə 0,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|