H. F. Bağirova, Ş. H. QƏDİmova böYRƏk xəSTƏLİKLƏRİ VƏ hamiLƏLİK
Yüklə 0,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
59
edilən yeganə preparatdır, çünki sidikdə onun effektiv miqdarı 3 sutkaya qədər və daha çox qalır. Hamiləlik zamanı mütləq əksgöstərişləri olan antibakterial preparatlara aşağıdakılar aiddir: •
Ftorxinolonlar – onlar döldə artropatiyanın iknişafına səbəb ola bilər (norfloksasin, siprofloksasin, ofloksasin); •
fetotoksik effektlərin yaranması riskini artırır; •
Tetrasiklinlər - döldə skeletin və diş emalının formalaşması qüsurlarının tezliyini artırır, 1 yaşa qədər uşaqlarda dişlərin sarı-qəhvəyi rəngə boyanmasına səbəb olur; •
Levomisetin - qaraciyərə toksik təsir riski, döldə leykopeniyanın inkişaf etməsi, həmçinin yenidoğulmuşların ürək-damar çatışmazlığının yaranması üzündən istifadəsi əksgöstərişdir. Hamilə qadınlarda SİYİ-nin antimikrob müalicəsinin seçimi zamanı meydana çıxan çətinlikləri, mikroorqanizmlərin rezistentliyinin, həmçinin əhalinin allergizasiya səviyyəsinin yüksək olmasını nəzərə alaraq alteranativ müalicə metodlarının tətbiq edilməsi məsələsi ortaya çıxır. Bəzi əlavə fiziki müalicə metodlarının: infraqırmızı lazer şüalanmasının böyrəklərin nahiyəsinə təsiri, döş zonasına qoymaqla çox yüksək tezlikli (ÇYT)-müalicə, helium-neon lazerin döş qəfəsi limfa kollektoruna dəridən təsir göstərməsi (şüalanma zonasında dəri örtüyünə heparin-timalin applikasiyası ilə birlikdə), hiperbarik oksigenləşmənin yaxşı terapevtik effekt verməsinə dair müəyyən məlumatlar vardır. Hestasiya prosesi zamanı simptomsuz bakteriuriyaya xüsusi diqqət yetirmək lazımdır. Çoxsaylı klinik müşahidələr və laborator müayinələr belə söyləməyə əsas verir ki, müasir dövrdə sidiyin təkrar müayinəsi zamanı bakteriuriyanın aşkar edilməsi mütləq antibakterial müalicənin aparılmasını tələb edir. Belə yanaşma hamilə və zahı qadınlarda böyrək çatışmazlığının yaranması və inkişaf etməsi ehtimalını kəskin aşağı salır, həmçinin hamiləlik vaxtı preeklampsiyanın inkişaf etməsinin qarşısını alır.
60
BAKI ŞƏHƏRINDƏ HAMILƏ QADINLARDA BÖYRƏK PATOLOGIYASI ILƏ XƏSTƏLƏNMƏNIN STRUKTURU Sidik- ifrazat sistemi orqanlarının patologiyası müasir dövrdə tibb elmi və təcrübəsinin mühüm problemlərindən biri sayılır və hamilə qadınların xəstələn- məsinin strukturunda aparıcı yerlərdən birini tutur. Böyrəklərin bir çox xəstəliklərinin aqibəti - xronik böyrək çatışmazlığı ən təhlükəli patoloji vəziyyətlərdən hesab edilir. Əmək qabiliyyətinin itirilməsi ilə əlaqədar böyük iqtisadi itkilər, xəstələrin müalicəsinin və reabilitasiyasının çox baha olmasıda həmçinin sidik-ifrazat sistemi orqanlarının və xüsusilə də böyrəklərin xronik xəstəliklərinin sosial əhəmiyyətini müəyyən edir. Bununla əlaqədar olaraq böyrək patologiyası (BP) və onun ağırlaşmaları ilə əlaqədar hamilə qadınların sağlamlığının itirilməsinin azaldılması üzrə elmi cəhətdən əsaslandırılmış tədbirlər kompleksinin hazırlanması üçün xəstəliyin epidemioloji aspektlərinin öyrənilməsi, hamilə qadınların erkən diaqnostikasının və təqibi alqoritmini təkmilləşdirilməs lazımdır - bu, hazırkı müayinələrin aktuallığını şərtləndirmişdir. Eyni zamanda böyrək patologiyası iltiha- bi-infeksion xəstəlik olmaqla bərabər sosial-epidemioloji münasibətdə olduqca az öyrənilmişdir ki, bu da onun profilaktikasının imkanlarını məhdudlaşdırır . Müayinələrin hazırkı mərəhələsində işin məqsədi: hamilə qadınlarda bu patologiyanın epidemioloji və klinik-laborator aspektlərinin öyrənilməsinin əsasında BP-nin profilaktikasının kompleks sisteminin təkmilləşdirilməsi olmuşdur. Təsadüfi deyildir ki, Bakı şəhərində hamilə qadınlar arasında böyrək patologiyasının heç bir mükəmməl sistemi indiyə qədər hazırlanmamışdır, onsuz isə, yəni təkcə müalicə tədbirləri ilə bu xəstəliklərin yayılmasını məhdudlaşdırmaq mümkün deyildir. Bununla əlaqədar olaraq hamilə qadınlar arasında BP-nin profilaktikasının epidemioloji baxımdan mühüm məsələlərinin öyrənilməsi bizim əsas vəzifəmiz olmuşdur. Böyrək patologiyası xəstələnmənin hər yerdə və getdikcə artması, əhalinin sağlamlığına onun çoxcəhətli, sistem təsiri çoxməqsədli profilaktik kompaniyaların həyata keçirilməsinin vacibliyini aktuallaşdırır. Böyrək patologiyası 61
profilaktika tədbirlərinin effektivliyinin risk amillərinin dürüst qiymətləndirilməsin- dən və onların aktivliyinin azaldılmasına dair yanaşmaların işlənib hazırlanmasından birbaşa asılı olduğunu nəzərə alaraq son illər xəstələnmənin sosial-epidemioloji aspektlərinin öyrənilməsinə böyük diqqət verilir . Qarşıya qoyulan məsələləri həll etmək üçün Bakı şəhərində 2009-cu ildən 2011-ci illər ərzində epidemioloji müayinələr aparılmışdır. Bu zaman Bakı şəhərində hamilə qadınlar arasında BP-nin yayılması səviyyəsini öyrənmək üçün retrospektiv epidemioloji təhlil metodundan istifadə edilmişdir. Hamilə qadınlarda BP-nin yayılması tezliyi və xəstələnmə səviyyəsi nozoformadan asılı olaraq üçillik dövr ərzində xəstəlik tarixlərinin təhlili əsasında öyrənilmişdir. Buraya 250 qadında hamiləliyin, doğuşların, doğuşdan sonrakı dövrün klinik xarakteristikasının, gedişinin xüsusiyyətlərinin, dölün və yenidoğulmuşun vəziyyətinin təhlili daxildir. Xəstələrin hamısı aşağıdakı qruplara bölünmüşdür:
I qrupu BP olan 250 hamilə qadın; II qrupu 80 sağlam hamilə qadın təşkil etmişdir. I və II qrupda hamilə qadınların yaşı 17 yaşdan 39 yaş arasında dəyişmiş və orta hesabla I qrupda 27,7±0,6 yaş, II qrupda isə – 24,5±0,7 yaş təşkil etmişdir.
Epidemioloji təhlilin əsasında müəyyən edilmişdirki, Bakı şəhərində 2009-cu ildən 2011-ci müşahidə illəri ərzində hamilə qadınlarda BP-nin yayılmasıi ntensivliyi 11,0% təşkil etmişdir (şəkil 1). Əgər Bakı şəhərində 2009-cu ildə BP olan 337 (10,0%) hamilə qadın qeydə alınmışdırsa, onda 2010-cu ildə Bakı şəhərində BP olan 385 (12,0%) hamilə qadın qeydə alınmışdır. 2011-ci ildə BP olan hamilə qadınların sayı 2009-cu illə müqayisədə artmış və 390 hadisə təşkil etmişdir (11,0%).
Yüklə 0,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|