H. F. Bağirova, Ş. H. QƏDİmova böYRƏk xəSTƏLİKLƏRİ VƏ hamiLƏLİK
Yüklə 0,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
62
Şək.1. Bakı şəhərində hamilə qadınlarda böyrək patologiyasıilə birincili xəstələnmə göstəriciləri (2009-2011-ci illər).
Şərti işarələr: 1- cəmi müayinə olunmuşdur; 2-onlardan böyrək patologiyası ilə, müt.; 3- %-lə 2009-2011-ci illər ərzində Bakı şəhərində hamilə qadınlarda sidik-cinsiyyət sis- temi orqanlarının qeydə alınan patologiyalarının strukturunun və dinamikasının öyrənilməsi böyrəklərin hidronefrozu (14,8%) ilə müqayisədə xronik pielonefritin üstünlük (22,7%) təşkil etdiyini göstərmişdir. Sistitin xüsusi çəkisi 4,8-dən yüksək deyildir; sidik daşı xəstəlikləri 3,2%, böyrək sancıları – 2,4% və böyrəklərin anoma- liyaları cəmi 0,8% təşkil etmişdir. Təhlil olunan dövr ərzində 18 yaşdan 39 yaşa qədər olan hamilə qadınlar arasında qeydə alınan böyrəklərin xronik xəstəliklərinin strukturunda xronik pielonefritin xüsusi çəkisinin artması müşahidə edilir - 27,2±0,8% (Şək.2). Böyrəklərin xronik
xəstəliklərinin ümumi
strukturunda böyrəklərin hidronefrozu 14,8±0,6% təşkil etmişdir. Sidik daşı xəstəliyinin xüsusi çəkisi 3,2% təşkil etmişdir, sistit 4,8%, xronik qlomerulonefrit - 9,6% rast gəlmişdir (p<0,05). Simptomsuz bakteuriya və tubulointerstisial nefrit ilə xəstələnmənin təhlili zamanı statistik əhəmiyyətli fərqlər (6,4% və 5,2%) nəzərə çarpmışdır. 0 2000
4000 6000
8000 10000
12000 3374
3208 3546
10128 337
385 390
1112 10 12 11 11
2010 2011 Cəmi 1 2 3 63
Xəstələnənlərin yaş strukturunda sidik-cinsiyyət sisteminin orqanlarının xronik patologiyaları ilə ən yüksək xəstələnmə səviyyəsi 20 yaşdan 29 yaşa qədər olan hamilə qadınlarda (64,0±3,9%) və 30 yaşdan yuxarı hamilə qadınlarda (30,0±3,7%) müəyyən olunmuşdur. Böyrək patologiyası ilə xəstələnmənin ən az xüsusi çəkisi ≤18 yaşda olan hamilə qadınlar (6,0±1,9%) arasında nəzərə çarpır.
müayinə olunan hamilə qadınlarda böyrək patologiyası ilə xəstələnmənin strukturu. Şərti işarələr: 1- kəskin pielonefrit; 2- hestasion pielonefrit; 3- eklampsiya; 4-sistit; 5- sidik daşı xəstəliyi; 6- böyrək sancıları; 7- böyrəklərin anomaliyaları; 8- xronik pielonefrit; 9- böyrəklərin hidronefrozu; 10- xronik qlomerulonefrit; 11- simptomsuz bakteuriya; 12- tubulointerstisial nefrit. İlk baxışda sadə görünən böyrəklərin patologiyasının epidemiologiyası əslində, bizim tədqiqatlara uyğun olaraq, olduqca çoxcəhətli, çoxamillidir və spesifik qanunauyğunluqlara tabedir. Bundan başqa, onların epidemiologiyası üçün həmçinin mövsümilik də səciyyəvidir. Epidemioloji baxımdan infeksion xəstələnmənin mövsümiliyinin aşkar edilməsi də mühüm əhəmiyyət kəsb edir, belə ki, o, 6,4 7,2
12 4,8
3,2 2,4
0,8 27,2
14,8 9,6
6,4 5,2
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 64
məqsədyönlü profilaktik tədbirləri həyata keçirməyə imkan verir. Ədəbiyyat məlumalarında göstərilmişdir ki, qış fəslində immunoloji statusun səviyyəsinin azalması baş verir, orqanizm soyuqdəymə və iltihabi xəstəliklərə, o cümlədən BP-yə daha çox məruz qalır. Bakı şəhərində hamilə qadınlar arasında BP ilə xəstələnməyə dair əldə edilmiş məlumatların sayəsində 2009-cu ildən 2011-ci ilə qədər olan dövrdə hər ay üçün il ərzində hamilə qadınlarda BP ilə xəstələnmə göstəricilərinin paylanması öyrənilmişdir (mövsümi dəyişikliklərin əmsallarının hesablanmasının əsasında). Beləliklə, həyata keçirilən müayinələrin nəticələri Bakı şəhərində 2009-cu ildən 2011-ci ilə qədər dövrdə hamilə qadınlarda BP-nin epidemioloji xarakteristikasını (xəstələnmə səviyyəsini, strukturunu, dinamikasını) təhlil etməyə imkan vermişdir.
BÖYRƏK PATOLOGIYASI OLAN HAMILƏLƏRƏ AID CIFT NÜMUNƏLƏRININ HISTOPATOLOJI XÜSUSIYYƏTLƏRI
Tədqiqata cəld edilən hamilə qadınlara aid ciftlərin disk hissəsi histopatoloji müayinəyə cəlb edilmişdir. Bütün nümunələr eyni parametrlər üzrə qiymətlən- dirilmişdir. Nəzərdən keçirilən parametrlərinin xarakteristikası aşağıda təqdim edilmişdir. Tədqiqata alınan nümunələrin hamısında amnion qişası aydın seçilir. Bu qişa bazal membran və onun üzərində yerləşən təkqatlı epitel hüceyrələrindən ibarətdir. Bazal membranın altında birləşdirici toxumadan təşkil olunmuş qalın təbəqə müəyyən edilir. Amnion qişanın epitel qatı isə təkqatlı uniform epitel hüceyrələrindən təşkil olunmuşdur. Ayrı-ayrı nümunələrdə kubabənzər, yastı, sekretor aktivliyə malik epitel tiplərinə rast gəlinmişdir. Amnion epitelində çox az sayda mitozlar görünmüşdür. Bu zaman amnion epitelinin çoxqatlı, hüceyrələrin oval və girdə formada olması, nüvələrdə cüzi böyümə qeydə alınmışdır (Foto 1). Yüklə 0,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|