Еколоэийа вя су тясяррцфаты ъурналы, №5, декабр, 2013 жц ил

Еколоэийа вя су тясяррцфаты ъурналы, №5, декабр, 2013 - жц ил 

 

 

 

25 

1.  Алексеев  Ю.  В.  Тяжелые  металлы  в  почвах  и  растениях.  Ленинград:  «Агропромиздат», 

1987, 142 с.  

2. Müstəqil Azərbaycan -10 il (statistik göstərici). Bakı: Səda, 2001,  876 s.  

3. Azərbaycanın statistik göstəricisi. Bakı: “Səda”, 2010, 840  s. 

4. Sultanzadə F.V., Qasımova L.S. Bakı şəhərində urbanizasiyanın mənfi cəhətlərinin öyrənilməsi / 

”Biologiyada  elmi  nailiyyətlər”mövzusunda  Respublika  elmi  konfransının  materialları  (28-29 

aprel).  Bakı: BDU, 2006,  s.188-189 

5.  Охрана  природы  (Справочник).  /  Под  ред.  К.М.Митрюшкина.  М.:    Агропромиздат,  1987,  

269  с.  

6. Əsgərov Ə A. , Mahmudov H.İ. İnsan və təbiət. Bakı: İşıq, 1992, 264 s. 

7. Стадницкий Г. В., Родионов А. И. Экология. М.: Высшая школа, 1988, 272 с. 

8. Макевнин С. Г., Вакулин А. М. Охрана природы. М.: Колос, 1983, 172 с.  

9.  Məmmədov  T.S.,  İbrahimov  Z.A.,  Quliyev  A.A.  Hava  limanında  ətraf  mühitin  çirklənməsi.  / 

”Ətraf mühitin mühitin mühafizəsində botanika bağlarının rolu” mövzusunda Beynəlxalq Botanika 

Konfransı (Bakı, Mərdəkan dendrarisi, 14-17 avqust, 2006) Bakı: s.144-147  

10. Nəbiyev N. İqtisadiyyat, cəmiyyət və ekoloji mühit. Bakı: Ağrıdağ, 2000, 696 s.  

11.  Ətraf  mühitin  mühafizəsi  üzrə  milli  fəaliyyət  planı.  Dövlət  Ekologiya  və  Təbiətdən  İstifadəyə 

Nəzarət Komitəsi. Bakı: Press-Alyans,1998, 68 s. 

                                                

Yu.M.Mahmudov 

Author of dissertation of Institute of History of a name of A.Bakikhanov  

                                    of the National Academy of Sciences of Azerbaijan 

 

        

                                  TRANSPORT INFLUENCE TO ENVIRONMENT  

 

 

                                                                SUMMARY 

.  

Transport,  as  an  anthropogenic  factor  has  a  significant  impact  on  the  environment.  This,  in 

turn manifests itself in relation to the atmosphere and the earth. For example, vehicles are exported 

to more than 200 toxic and non-toxic substances, many of which are released into the atmosphere. 

Around  the  road  (200  meters)  soil  fertility  is  reduced  by  2-3  times.  Along  with  the  land,  the 

negative effects are undergoing and related all living organisms. Also the noise from vehicles has a 

negative impact on living organisms. In this article we have tried in several ways to explore one of 

the man-made environmental factors that cause environmental problems associated with transport. 

 

                                                          Ю.М. Махмудов  

диссертант Института Истории имени А.Бакиханова  

Национальной Академии Наук Азербайджана. 

 

                            ВЛИЯНИЕ ТРАНСПОРТА К ОКРУЖАЮЩЕЙ СРЕДЕ 

 

                                                                    РЕЗЮМЕ  

 

 

 

Транспорт,    как  антропогенный  фактор,  оказывает  значительное  влияние  на 

окружающую  среду.  Это,  в  первую  очередь,  проявляет    себя  по  отношению  к  атмосфере  и 

земле.  Например,  транспортом  экспортируется  более  чем  200  токсичных  и  нетоксичных 

веществ, многие из которых попадают в атмосферу.  Вокруг автомобильных дорог  (до 200 

метров) плодородие почвы уменьшается в 2-3 раза. Наряду с землей, негативному влиянию 

претерпевают и связанные с ним все живые организмы. Также шум от транспортных средств 

---

Еколоэийа вя су тясяррцфаты ъурналы, №5, декабр, 2013 - жц ил 

 

 

 

26 

оказывает  отрицательное  влияние  на  живые  организмы.  В  этой  статье  мы  пытались  в 

нескольких  направлениях  изучить  один  из  антропогенных  экологических  факторов, 

вызывающий экологические проблемы, связанные с транспортом.   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

N.A. ƏLIYEVA  

 

HACIKƏND ISTIRAHƏT 

ZONASINDA OLAN MEMARLIQ  

ABIDƏLƏRININ VƏ TƏBII LANDġAFTIN QORUNMASI  

  

Hacıkənd    Kiçik  Qafqaz  dağlarının  ətəklərində,  dəniz  səviyyəsindən  1000-1235  m 

yüksəklikdə yerləşən orta dağlıq istirahət ərazisidir.  

Ərazi  Pant  yüksəkliyinin şimal-qərbi  yamaclarında, Gəncə şəhərindən 25km  aralıdır və bu 

şəhərə şosse yolu ilə birləşir. Yuxarı Hacıkənd  və Aşağı  Hacıkənd olmaqla ərazi iki yerə ayrılır.  

Hacıkənd  enliyarpaqlı  və  iynə  yarpaqlı  meşələrə  qərq  olub.  2012  –ci  ilin  sentyabr  ayında 

Hacıkənd  meşələrində  təmizləmə  işləri  aparılmışdır.  12  min  hektar  sahədə  aparılmış    təmizləmə 

işlərinə 30 nəfər işçi qüvvəsi və xeyli sayda texnika cəlb edilmişdir. Məlumdur ki, meşələr ildə bir 

dəfə qurumuş ağaclardan təmizlənməlidir.Bu zaman ağaclar yaxşı inkişaf edir və gələcəkdə yarana 

biləcək problemlərin qarşısı  alınır. Təmizləmə zamanı  yığılmış odun materialı Göygöl  rayonunun 

bəzi dağ kəndlərindəki məktəb və tibb ocaqlarına verilmişdir. 

  

Burada  hava  təmiz  və  şəffafdır.    Ərazinin  iqlimi  isti  yayla  xarakterizə  olunur.  Temperatur 

20

0

C  təşkil  edir.  İstirahər  zonası  kükürdlü  natriumlu-kaliumli  mineral  sularaı  ilə  zəngindir.  Bu 

mineral  sular  Hacıkənddən  3  km  aralı  çıxır.  Təbiət  bu  yerlərə  hər  neməti  bəxş  edib.  Uca  dağlar, 

zümrüd  meşələr,  gen  tarlalar,  sərin  bulaqlar,  saf  təbiət  ona  görə  də  həmişə    Göygöl-Hacıkənd 

bölgəsi kütləvi səyahət, xoş istirahət məkanı olubdur. İndi rayonun adı da məşhur, cəlbedici, ürək 

oxşayandır.  Ölkəmizin  Prezidenti    İlham  Əliyev  bununla  bağlı  demişdir:  "O  vaxt  bir  neçə  ad 

 

 

Şəkil 1. Hacıkənd meşələrindən bir təbii görünüş. 

---