Azərbaycandan kənarda iŞLƏYƏn və yaşayan azərbaycanli miqrantlarin azərbaycanda qalan həyat yoldaşlari və
Yüklə 0,53 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- AİLƏ ÜZVLƏRİNİN VƏZİYYƏTİ haqqında Tədqiqata dair Hesabat IV. xARİCDƏKİ AZƏRBAYCANLI MİQRANTLARIN AZƏRBAYCANDA QALAN HƏYAT YOLDAŞLARI VƏ
- AİLƏ ÜZVLƏRİNİN VƏZİYYƏTİ haqqında Tədqiqata dair Hesabat
- 4.2. Hədəf qrupu üçün müdafiə siyasəti və tədbirlərilə bağlı mövcud vəziyyət
51 AZƏRBA YCANDAN KƏNARDA İŞLƏYƏN VƏ YAŞA YAN AZƏRBA YCANLI MİQRANTLARIN AZƏRBA YCANDA QALAN HƏY AT YOLDAŞLARI VƏ DİGƏR AİLƏ ÜZVLƏRİNİN VƏZİYYƏTİ haqqında Tədqiqata dair Hesabat IV. xARİCDƏKİ AZƏRBAYCANLI MİQRANTLARIN AZƏRBAYCANDA QALAN HƏYAT YOLDAŞLARI VƏ UŞAQLARININ MÜDAFİƏSİ İLƏ BAĞLI SİYASƏTDƏ VƏ YARDIM MexANİZMLƏRİNDƏ BOŞLUQLAR 4.1. Gender bərabərliyi və qadın hüquqlarının müdafiəsi Bu hesabatla əhatə olunan dövr ərzində Azərbaycan Hökuməti gender bərabərliyinin və qa- dın hüquqlarının təmin olunması istiqamətində mühüm addımlar atmışdır. Ölkə Parlamenti “Qa-
Azərbaycan Respublikası “Qadınlara qarşı ayrı-seçkiliyin bütün formalarının ləğv edilməsi haq- qında” 1995-ci il tarixli Konvensiyaya (CEDAW) və BMT-nin Qadın Hüquqları Komitəsinə fərdi şikayətlə müraciət etmək imkanı verən CEDAW-ın 2001-ci il tarixli Birinci Fakultativ Protokoluna qeyd-şərtsiz qoşularaq onları ratifikasiya etmişdir.
ictimai həyatın siyasi, iqtisadi, sosial, mədəni və digər sahələrində bərabər imkanların yaradılma- sını təmin etsədə (Maddə 1) təəssüflər olsun ki, ailədə və başqa növ şəxsi münasibətlərdə gender bərabərliyinin təmin olunmasını nəzərdə tutmur. “Məişət zorakılığının qarşısının alınması haqqında” Qanunun (2010-cu il) qəbul edilməsi gen- der bərabərliyinin təmin edilməsi və qadın hüquqlarının müdafiə olunması istiqamətində Azərbaycan Hökuməti tərəfindən atılmış növbəti əlamətdar bir addım idi. Bu Qanun məişət zorakılığının qarşı- sının alınmasına dair dövlət siyasətin əsas prinsiplərini təsbit edərək məişət zorakılığı ilə qadınlara qarşı ayrı-seçkilik arasında birbaşa əlaqənin mövcud olmasına diqqət yetirir. Qadın hüquqları ilə bağlı bütün dövlət siyasətlərinin əlaqələndirilməsi işi 2006-cı ildə yara- dılmış AQUPDK tərəfindən həyata keçirilir. Öz Əsasnaməsinə uyğun olaraq, AQUPDK ailə, qadın və uşaq problemləri ilə iş sahəsində dövlət siyasətini və tənzimlənməsini həyata keçirən mərkəzi icra hakimiyyəti orqanıdır. Komitənin vəzifələri insan hüquqlarının və vətəndaş azadlıqlarının, xüsusilə uşaq və qadın hüquqları və azadlıqlarının müdafiə olunmasını, müvafiq sahədə normativ tənzimləmənin həyata keçirilməsini, qadınlarla bağlı dövlət proqramları layihələrinin işlənib hazır- lanması və həyata keçirilməsi işində iştirakı, digər icra hakimiyyəti orqanlarının müvafiq sahə ilə bağlı fəaliyyətinin əlaqələndirilməsini və müvafiq sahəyə ayrılan büdcə vəsaitləri, kreditlər, qrantlar və digər maliyyə vəsaitlərindən təyinatı üzrə səmərəli istifadə olunması üçün tövsiyələrin hazılanma- sını nəzərdə tutur. 57
Son illər dövlət sektorunun müxtəlif səviyyələrində gender məsələlərinin prioritetləşdirilməsi strategiyasının həyata keçirilməsi bu sahə ilə bağlı informasiyanın toplanması, nazirliklərdə və dövlət komitələrində gender məsələləri üzrə məsul şəxslərin təyin edilməsi, həmçinin müvafiq siyasət və proqramların işlənib hazırlanması zamanı gender təhlilinin həyata keçirilməsilə nəticələnmişdir. 58
Dövlət Proqramı digər məsələlərlə qarşılıqlı əlaqədə olan gender məsələlərini də özündə əks etdirir və “ölkənin iqtisadi həyatında kişi və qadınlar üçün bərabər iştirak imkanlarının yaradılmasını” 59
57 2013-cü il iyulun 29-da baxılmış “www.scfwca.gov.az” saytı. 58 A. Vəzirova “Pilot ərazidə kənd və rayon yerlərində yaşayan qadınların ehtiyaclarının və maraqlarının dəyərləndirilməsi. İctimai və iqtisadi həyatda iştirak”, səh. 10-11. 2011-ci il 59 2008-2015-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında yoxsulluğun azaldılması və davamlı inkişaf Dövlət Proqramı, səh. 6 52 AZƏRBA YCANDAN KƏNARDA İŞLƏYƏN VƏ YAŞA YAN AZƏRBA YCANLI MİQRANTLARIN AZƏRBA YCANDA QALAN HƏY AT YOLDAŞLARI VƏ DİGƏR AİLƏ ÜZVLƏRİNİN VƏZİYYƏTİ haqqında Tədqiqata dair Hesabat nın genişləndirilməsi istiqamətində qadınlar arasında sahibkarlığın və özünüməşğulluğun inkişaf etdirilməsinə, onların yenidən ixtisaslaşdırılmasına, habelə özəl sektorda işləyənlərin, xüsusilə də qa- dınların əmək şəraitinin yaxşılaşdırılması və sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi üzrə tədbirlər həyata keçirilməsinə” xüsusi diqqət yetirir.” 60
Gender məsələlərinə həssas yanaşmanı özündə əks etdirən digər əsas siyasi sənəd Azərbaycan Respublikasının Məşğulluq Strategiyasıdır (2006-2015-ci illər). Bu sənədin bir hissəsi əsasən qadın- lardan ibarət həssas qruplara xüsusi diqqət ayırır. Strategiya iş axtaran qadınlar üçün peşə hazırlığı və əlavə təhsili kurslarının həyata keçirilməsini, qadınların sahibkarlıq fəaliyyətinin dəstəklənməsini, çevik məşğulluq formalarının tətbiq edilməsini (natamam iş günü və iş həftəsi, dəyişkən iş qrafiki, evdə iş və s.) və uşaqlı qadınlar üçün iş yerlərinin müəyyənləşdirilməsinin iqtisadi cəhətdən stimul- laşdırılmasını nəzərdə tutur. Bundan başqa, 2012-ci ilin dekabr ayında qəbul edilmiş “Azərbaycan 2020: gələcəyə baxış” İnkişaf Konsepsiyası “Gender bərabərliyinin təmin olunması və ailənin inkişafı” adlı xüsusi bir bölməni özündə əks etdirir. Lakin bütün bunlara baxmayaraq, faktiki olaraq gender bərabərliyi ailələrdə hələ də müşahidə olunmadığından ayrı-seçkiliyin bütün formalarını ləğv etməklə və bərabər imkanlar yaratmaqla gender bərabərliyini təmin etmək məqsədilə qadın hüquqlarının müdafiəsi sahəsində əlavə tədbirlər görülməlidir. Aparılmış tədqiqat azərbaycanlı ailələrdə gender rollarının hələ də üstünlük təşkil etməsi faktını təsdiqləyir. Bu rollar yaşlı nəsildən götürülərək davam etdirillir və dəyişməz normalar kimi qəbul olunur.
Tədqiqat zamanı əldə olunmuş məlumatlar xaricdəki azərbaycanlı miqrantların Azərbaycanda qalan ailələri və uşaqları üçün nəzərdə tutulan yardım və ya sosial ximət formalarının mövcud olma- dığını nümayiş etdirir. Eyni zamanda, tədqiqat bu cür qadın və uşaqlara müvafiq dövlət orqanları və QHT-lər tərəfindən ünvanlı yardımın göstərilməməsi məsələsini ön plana çəkir. Tədqiqatda iştirak etmiş QHT-lərin nümayəndələri sözügedən hədəf qrupunun onların təşkilatlarının əsas mandatlarına uyğun gəlməməsi səbəbindən bu cür qadın və uşaqları əhatə edən han- sısa xüsusi/ünvanlı proqramların/layihələrin gələcəkdə işlənib hazırlanmayacağını bildirmişdirlər. Hal-hazırda həmin qadınların çox az bir hissəsi müəyyən formalarda yardım əldə etmək üçün dövlət orqanlarına müraciət edir. Yalnız bir neçə qadın ünvanlı dövlət sosial yardımını almaq məqsədilə dövlət orqanlarına üz tutmuşdur. Qadınlardan bəziləri (məşğulluq, hüquq, səhiyyə məsələlərinə aid) məsləhət almaq üçün QHT-lərə müraciət etmişdir. Lakin həmin təşkilatlar konkret olaraq belə qa- dınlardan ibarət konkret bir qrup üçün hansısa xidmətlər təklif etmirlər. Kömək üçün müraciət edən bu cür qadınların sayının azalması onların problemlərinin həlli istiqamətində müəyyən təşkilatların yardımçı ola bilməməsi nəticəsində yaranan inamsızlıqla izah olunur. Tədqiqat zamanı aparılmış görüşlərdə iştirak edən mütəxəssislərə, QHT-lərə və tədqiqat ins- titutlarına əsasən əksər hallarda bu qadınlar ya özləri və ya miqrant ərləri üçün iş axtarırlar. “Biz 3
Azərbaycanda qalan ailələrinin ehtiyacının aşağıdakılardan ibarət olduğunu bildirmişdirlər: 60
Yüklə 0,53 Mb. Dostları ilə paylaş:
|