17
Balayev, A.
Məmməd Əmin Rəsulzadə: 1884-1955 /
A
ydın
Balayev; elmi red. M.N.Quboqlo.-
Bakı: Çıraq, 2012.- 288 s.
və s.
II bölm
ə: Cümhuriyyət dövründə ordu quruculuğu
Sitat:
“Biz 26 iyun gününü bayram elan etmişik. Bu, tamam
əsaslıdır, məqsədəuyğun, qanunauyğundur. Çünki 80 il bundan
önc
ə məhz bu gün Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin-ölkəmizin
müst
əqilliyini
elan edən Xalq Cümhuriyyətinin, müstəqil
Az
ərbaycanı qurub-yaradan, hələ Gəncədə fəaliyyət göstərən
hökum
ətin ilk addımlarından biri Azərbaycanın Milli Ordusunun
yaranması haqqında verdiyi qərar olmuşdur. Həmin qərara,
addıma böyük hörmət əlaməti olaraq biz 26 iyun gününü
Az
ərbaycanın Silahlı Qüvvələri, ordusu günü elan etmişik”.
Heyd
ər Əliyev,
ümummilli lider
İzahlı mətn: 100 il öncə, 1918-ci il iyunun 26-da Azərbaycan
Xalq Cümhüriyyətinin hökuməti ilk milli diviziyanın və Hərbi
Nazirliyin yaradılması barədə qərar qəbul edib. 1918-1920-ci
ill
ərdə görkəmli generallarımız Səməd bəy Mehmandarov, Əliağa
Şıxlinski və digər peşəkar hərbçilərimizin rəhbərliyi ilə Azərbay-
canda yüks
ək döyüş qabiliyyətli, hərbi hazırlığa və intizama
malik milli ordu hiss
ələri formalaşdırıldı.
Süleymanov, M. Az
ərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin hərb
tarixi /Mehman Süleymanov; elmi red. P.Q.Darabadi; r
əy.
N.Ə.Maksvell.- Tehran: Firuzan, 2014.- C.I.-760 s.; C.II.- 696 s.
N
əzirli, Ş. General Əliağa Şıxlinski və silahdaşları: hərb
tarixind
ən araşdırmalar /Şəmistan Nəzirli; elmi məsl. M.S.Süley-
manov.-
Bakı, 2012.- 494 s.
Hacıyev, Q. Qarabağlı hərbiçilər: çar və AXC ordusunun
zabitl
əri: tarixi-ensiklopedik tədqiqat: monoqrafiya /Qasım Hacı-
yev,
Ə.Çingizoğlu; elmi red. K.K.Şükürov.-Bakı: Təknur, 2011.-
320 s. v
ə s.
18
“Az
ərbaycan Xalq Cümhuriyyəti: müstəqillik tariximizin
uca zirv
əsi”, “Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti: müstəqilliyin
ç
ətin yolu”, “Heydər Əliyev və Azərbaycan Xalq Cümhuriy-
y
əti”, “Müstəqil Azərbaycan dövləti Xalq Cümhuriyyətinin
varisidir”, “Az
ərbaycan Xalq Cümhuriyyəti – Şərqin ilk dünyəvi
dövl
ətçilik modeli”, “Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin
kitabxanalarda t
əbliği” və s. adlarda elmi praktik konfranslar,
seminar məşğələlər keçirməklə əhalini maarifləndirə bilərsiniz.
Az
ərbaycan dövlətçiliyi bərpa olunan kimi onun yaradıcıları
dövl
ətin milli əlamətlərini əks etdirəcək özünəməxsus rəmzlərin
t
əxirə salınmadan yaradılması işinə başladı. Milli dövlətçiliyin
istiqlaliyy
ətini, varlığını, xalqın ən ülvi arzularını lakonik, bədii
obr
azlı dildə ifadə edən mühüm amillər - rəmzlər bayraq, gerb və
himndir. Bundan başqa, dövlətin pulu,
həmçinin, təsis etdiyi
orden v
ə medallar da onun atributları hesab olunur.
Ümummilli liderimiz Heyd
ər Əliyev qeyd edirdi ki, “Azər-
bay
can Respublikasının dövlət rəmzləri Azərbaycan dövlətinin
müst
əqilliyini təcəssüm etdirən müqəddəs rəmzlərdir. Vətəndaş-
larımıza, xüsusən gənclərimizə dövlət atributlarına dərin ehtiram
hissl
ərinin aşılanması cəmiyyətdə vətənpərvərlik ruhunun möh-
k
əmləndirilməsi işinə bilavasitə xidmət edir… Dövlət atributları-
nın mahiyyətinin və əhəmiyyətinin əhali arasında geniş təbliğ
olunması, gənc nəslin Azərbaycanın bayrağına, gerbinə və himni-
n
ə hörmət ruhunda tərbiyə edilməsi vətəndaş cəmiyyətinin
yaradılmasının mühüm amillərindən biridir”.
Müasir dövrd
ə daha da təkmilləşdirilən milli atributlarımız
bir sıra funksiyaları daşıyır. Belə ki, dövlət rəmzləri Azərbaycan
Respublikasını beynəlxalq hüququn subyekti kimi beynəlxalq
t
əşkilatlarda fərqləndirən və tanıdan rəmzlərdir. Eyni zamanda
dövl
ətimizin beynəlxalq aləmə inteqrasiyasının əsas strategiyasını
özünd
ə ehtiva edirlər (dövlət bayrağımızdakı simvollar türk milli
m
ədəniyyətinin, müasir Avropa demokratiya-sının və islam
sivilizasiyasının simvollarıdır).
19
Dövl
ətçiliyimizin atributlarından, simvollarından olan himni-
mi
zin yaranma tarixi, onun oynadığı əhəmiyyətli rol, tutduğu yer
h
ər zaman maraqlıdır, hər zaman gənclər arasında təbliğ olunma-
lıdır.
Dövl
ət atributu olaraq Azərbaycan bayrağına ehtiram göstə-
rilm
əsi ölkə vətəndaşlarının müqəddəs borcudur. Bayraq sözü
müasir anlamda dövl
ətçilik termini olaraq, dövlətimizin, milləti-
mizin müst
əqillik, suverenlik, milli azadlıq və istiqlal rəmzi, sim-
volunu ifad
ə edir. Dövlət bayrağı müqəddəs dövlətçilik
atributlarından sayılır. Çünki dövlət bayrağı Azərbaycan
Respublikasının milli müstəqilliyini, azadlığını, dövlətçiliyini əks
etdirir. Az
ərbaycan əsgəri Vətənin suverenliyinin və ərazi
bütövlüyümüzün qorunması ilə bağlı ali missiyanı öz üzərinə
götür
ərkən Dövlət bayrağına and içir.
Bu gün Az
ərbaycanın üçrəngli bayrağı təkcə dövlət rəmzi
olmayıb, həm də ürəyi Azərbaycan ilə döyünən hər bir həmvə-
t
ənimizi, soydaşımızı birləşdirən başlıca dəyər, müstəqilliyimizin,
Az
ərbaycan xalqının azadlıq eşqinin rəmzidir.
Müxt
əlif tədbirlər vasitəsilə gənclər dövlət rəmzlərinin
əhəmiyyəti barədə məlumatlandırılmalı, onların mənşəyi gənclərə
izah edilm
əlidir. Gəncləri maraqlandıran məlumatlarda, geyimlər-
d
ə milli rəmzlərin əks etdirilməsi adi hala çevrilməlidir.
Milli
ədəbiyyat tarixində “istiqlal şairi” kimi tanınan Əhməd
Cavadın “Türk ordusuna”, “Şəhidlərə”, “Azərbaycan bayrağına”,
“
Elin bayrağı”, “İngilis”, “İstanbul”, “Bakı deyir ki” və s.
şeirlərində ölkədə milli azadlıq uğrunda gedən mübarizələr tərən-
nüm olunur, bu yolda canını qurban verənlərə hörmət və ehtiram
göst
ərilir. Bu şeirlərdə “Bir kərə yüksələn” və bir daha enməyən,
onu endirm
əyə çalışanlara qarşı xalqın apardığı mübarizə, bu
mübariz
ədə “müvəqqəti məğlubiyyət”, beşiyində boğulmuş
müst
əqil Azərbaycan dövlətinin bayrağının 71 ildən sonra yenə
başımız üstündə dalğalanması əks olunur.
V
ətənin tarixinə baxış-gerçək tariximiz və qəhrəmanlarımız,
v
ətənin tərənnümü torpağa, bayrağa sevgi, tarixi şəxsiyyətləri-