23
linin, S
əməd bəy Mehmandarovun, Əliağa Şıxlinski və başqaları-
nın böyük xidmətləri olmuşdur. Bu görkəmli dövlət xadimlərinin,
v
ətənpərvər ziyalıların, peşəkar hərbçilərin adları xalqımızın
yadda
şına əbədi həkk olunmuşdur. Azərbaycan Xalq Cümhuriy-
y
ətinin yaradıcılarının və Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 23
aylıq fəaliyyətini təmin edənlərin hamısını böyük minnətdarlıq
hissi il
ə yad edirik. Onlar öz xalqı, milləti qarşısında böyük
q
əhrəmanlıq nümunələri göstəriblər.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin fəaliyyətində, onun
qurucu
larının tanıdılmasında, azərbaycançılıq məfkurəsinin xüsu-
sən formalaşan gənc nəsil tərəfindən öyrənilməsində kitabxanaçı-
lar
ın üzərinə bir sıra vəzifələr düşür. Yaxşı olardı ki, Cümhuriy-
yətin bütün qurucuları haqqında geniş tədbirlər keçirilsin. Çünki
onların hər birinin tariximizdə önəmli yeri var. Kitabxanaçı
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaranma tarixini, 23 ayda gör-
dü
yü işləri, onun görkəmli şəxsiyyətlərinin fəaliyyətini dərindən
öyrənməli və təbliğ etməlidir. “ Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti-
nin qurucuları”, “Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti: müstəqilliyin
çətin yolu” və s. adlarda sərgi, mühazirə, şifahi jurnal, biblioq-
ra
fik icmal və s. adlarda tədbirlər keçirmək olar.
Biblioqrafik icmallar:
Geniş yayılmış şifahi təbliğat üsulla-
rından biri də biblioqrafik icmallardır. Məqsəd və vəzifələrinə
gör
ə biblioqrafik icmallar iki növdən: elmi-köməkçi və tövsiyə
icmalından ibarətdir. İstər elmi-köməkçi və istərsə də tövsiyə
icmalları universal, sahəvi, mövzu və şəxsi (personal) xarakter
daşıya bilər. Cümhuriyyət qurucularından birinə həsr edilmiş,
on
ların əsərlərini, həyat və yaradıcılığına aid nəşrləri əhatə
etm
əklə şəxsi icmal keçirmək olar.
İcmalı həmin şəxs haqqında sərgi, охucu kоnfransı və başqa
t
ədbirlərlə bir vaхtda kеçirmək məqsədəuyğundur, çünki icmal
h
ər hansı bir tədbiri tamamlayır. Kitab sərgisi ətrafında keçirilən
icmallar daha maraqlı оlur və daha çох охucu tоplayır. Həm də
bu zaman охucu kitabı görməklə yanaşı, оnun qısa məzmunu ilə
d
ə tanış оlur. İcmal keçirilərkən охucu qrupu, mövzunun
24
aktuallığı mütləq nəzərə alınmalıdır. İcmal zamanı bədii kitab
haqqında gеniş danışmaq məsləhət dеyil. Barəsində söhbət açılan
kita
blardan еlə dеtallar və ya faktlar seçilməlidir ki, hər bir охucu
tеzliklə həmin kitabı охumağa tələssin.
Uşaq kitabxanalarında həm kiçikyaşlı məktəblilər, həm də
yeniyetm
ə oxucuların iştirakı ilə AXC qurucularının həyat və
yaradıcılığına həsr edilmiş kitabxana albomları tərtib etmək olar.
Bu albomlarda
AXC qurucularının anadan olduğu vaxtdan
ömürl
ərinin sonuna qədərki bütün həyat və fəaliyyətini əks
etdir
ən mətnlər, faktlar, rəqəmlər, foto şəkillər, rəsmlər xronoloji
qaydada v
ə məntiqi ardıcıllıqla verilir.
M
əktəbli albom üçün lazımi materialları, məlumatları kitab-
xa
na şəraitində, kitabxanaçının birbaşa köməkliyi ilə toplayır.
Albomun t
ərtibi modeli də kitabxanaçının iştirakı ilə hazırlanır.
M
əktəbli oxucu albomu hazırlamalı olduğu müddətdə həm
mü
əllimlərin həm də valideynlərin imkanlarından yararlana
bil
ərlər. Məktəbli oxucuların AXC-nin fəaliyyəti, onun qurucuları
haqqında müfəssəl məlumat almalarına kömək etmək üçün kitab-
xana albomları ən yaxşı və münasib vasitə hesab olunur.
Bundan başqa uşaqların Cümhuriyyət dövrünə aid oxuduğu
kitabın hər hansı qəhrəmanına həsr edilmiş çəkdiyi şəkillərdən
ibar
ət albom da hazırlamaq olar.
Cümhuriyy
ətin elan edildiyi gündən etibarən Azərbaycan
Xalq Cümhuriyy
əti silahlı qüvvələri təşkil edilmişdir. 1918-ci il
26 iyun tarixind
ə diviziya statusunda hərbi korpusun yaradılması
bar
ədə qərar qəbul edilmiş və Azərbaycanda milli ordunun təməli
qoyul
muşdur. Avqustun 1-də isə AXC-nin Hərbi Nazirliyi təsis
edildi. İstedadlı general Səməd bəy Mehmandarov dekabr ayının
25-d
ə hərbi nazir, general-leytenant Əliağa Şıxlinski isə nazir
müavini t
əyin edilmişlər.
Az
ərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin süqutu ilə ölkənin müstə-
qilliyin
ə və milli mənafelərə xidmət edən ordu quruculuğu yarım-
çıq qaldı. 1920-ci il aprel işğalından dərhal sonra Cümhuriyyət
ordusunun hiss
ələri ləğv edildi, milli ordu üçün yaradılmış
25
maddi-texniki baza is
ə talan olundu. Azərbaycan yenidən öz
dövl
ət müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra 1991-ci il oktyabrın 9-
da Az
ərbaycan Respublikasının Ali Soveti Ordu yaradılması
ha
qqında qanun qəbul etmişdir.
Ümummilli lider Heyd
ər Əliyevin imzaladığı “Azərbaycan
Respublikasının Silahlı Qüvvələri Günü haqqında” 22 may 1998-
ci il tarixli f
ərmanına əsasən, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti
Nazirl
ər Şurasının 26 iyun 1918-ci il tarixli qərarı ilə “Əlahiddə
Az
ərbaycan Korpusu”nun təşkil olunduğu əsas götürülərək hər
ilin 26 iyununu Az
ərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələrinin
yaranması günü kimi qeyd etmək qərara alınmış və həmin gündən
bayram kimi qeyd edilir.
H
ər bir kitabxanaçı imkanlarından bacarıqla istifadə edərək
Milli Ordumuzun
yaranması, inkişafı və müasir dövrdə baş verən
döyüş əməliyyatlarında göstərdiyi şücaət və qəhrəmanlıqları işıq-
landırmalı, sənədli və bədii filmlərə baxış, dəyirmi masa, disput
v
ə s. tədbirlər keçirməklə Milli Ordu haqqında məlumatları təbliğ
etm
əlidir. Nəzərə almaq lazımdır ki, hərbi hissələrdə keçirilən
t
ədbirlər, bu sahədə görülən işlər ərazi bütövlüyümüz və müstə-
qil
liyimiz uğrunda davam edən silahlı mübarizədə Azərbaycan
Ordusunun ruhunu gücl
əndirir, əhalidə orduya, Azərbaycan
əsgərinə inam hisslərini möhkəmləndirir.
Yuxarı sinif şagirdlərinin və hərbi xidmətə çağırış vaxtı
çatmış gənclərin iştirakı ilə “Müharibə dövründə Vətənə və
h
ərbi anda sadiqlik”, “Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövrün-
d
ə ordu quruculuğu”, “Şəhidlər ölməz, Vətən bölünməz!” və s.
mövzularda d
əyirmi masa,Cümhuriyyət dövrünün tədqiqatçıları
il
ə görüş təşkil olunması tövsiyə olunur.
Cümhuriyy
ət dövrünün tədqiqatçıları ilə görüş. Bu görü-
şü tədqiqatçılar, tarixçilər, siyasi xadimlər, bu mövzuda yazan
kitab mü
əllifləri ilə keçirmək olar. Belə görüşlər zamanı kitab
mü
əllifləri imzaladıqları kitabları oxuculara təqdim edirlər.
Görüşdə mövzu ilə bağlı olan əyani vasitələr- sənədlər, kitablar
nümayiş etdirilə bilər. Görüş haqqında məlumat onun keçirildiyi
Dostları ilə paylaş: |