22
olunmuş bilik və bacarıqlar toplusu kimi yox, bütöv bir tam kimi başa düşməyə
kömək göstərir.
1.5. Məzmun standartları
I sinif
I sinfin sonunda şagird:
• müşahidə etdiyi varlıqların və təbiət hadisələrinin mahiyyətini anladığını
nümayiş etdirir;
• sadə coğrafi bilik və bacarıqlara malik olduğunu nümayiş etdirir;
• canlılar aləmi haqqında təsəvvürlərə malik olduğunu nümayiş etdirir;
• ekoloji bilik və bacarıqlara yiyələndiyini nümayiş etdirir;
• insanı sosial varlıq kimi dərk etdiyini nümayiş etdirir;
• sadə iqtisadi bilik və bacarıqlara yiyələndiyini nümayiş etdirir;
• dövlət rəmzlərini tanıdığını nümayiş etdirir;
• hüquqi mədəniyyətə malik olduğunu nümayiş etdirir;
• ünsiyyət mədəniyyəti haqqında təsəvvürə malik olduğunu nümayiş
etdirir;
• insan mənəviyyatını şərtləndirən amilləri anladığını nümayiş etdirir;
• mənəviyyatın formalaşmasında dinin rolunu anladığını nümayiş etdirir;
• mənəvi borc haqqında təsəvvürlərə malik olduğunu nümayiş etdirir;
• sağlamlığın mühafizəsi və sağlam həyat tərzi haqqında bilik və
bacarıqlara malik olduğunu nümayiş etdirir;
• həyat və sağlamlıq üçün təhlükə törədən mənbələrə dair bilik və
bacarıqlar nümayiş etdirir;
• fövqəladə hallar barəsində ilkin təsəvvürlərə malik olduğunu nümayiş
etdirir.
Məzmun xətləri üzrə əsas və alt-standartlar
23
1. Təbiət və biz
Şagird:
1.1. Müşahidə etdiyi varlıqların və təbiət hadisələrinin mahiyyətini
anladığını nümayiş etdirir.
1.1.1. Varlıqları, hadisələri sadə şəkildə təsvir edir.
1.1.2. Varlıqları, hadisələri xarakterik əlamətlərinə görə fərqləndirir.
1.2. Sadə coğrafi bilik və bacarıqlara malik olduğunu nümayiş etdirir.
1.2.1. Coğrafi obyektləri (dağ, təpə, dərə, düzənlik, çay, göl) əlamətlərinə
görə fərqləndirir.
1.2.2. Yaşadığı ərazinin sadə coğrafi təsvirini verir.
1.3. Canlılar aləmi haqqında təsəvvürlərə malik olduğunu nümayiş etdirir.
1.3.1. Canlılar aləminə aid olan varlıqları (bitki, heyvan, insan) tanıyır.
1.3.2. Canlıların yaşamasını şərtləndirən amilləri sadalayır.
1.4. Ekoloji bilik və bacarıqlara yiyələndiyini nümayiş etdirir.
1.4.1. Ətraf mühitin (evin, sinifin, həyətin, havanın, suyun) təmiz
saxlanmasının vacibliyini sadə şəkildə şərh edir.
2. Fərd və cəmiyyət
Şagird:
2.1. İnsanı sosial varlıq kimi dərk etdiyini nümayiş etdirir.
2.1.1. “Fərd”, “ailə” və “kollektiv” anlayışları barədə təsəvvürlərini bildirir.
2.1.2. Birgə fəaliyyətin faydasını nümunələr əsasında izah edir.
2.1.3. Ailədə və kollektivdə üzərinə düşən vəzifələri sadalayır.
2.2. Sadə iqtisadi bilik və bacarıqlara yiyələndiyini nümayiş etdirir.
2.2.1. Gün rejimi haqqında təsəvvürlərini sadə şəkildə ifadə edir.
2.2.2. “Büdcə” anlayışını sadə şəkildə izah edir.
2.2.3. Azərbaycan Respublikasının pul nişanlarını tanıyır.
2.3. Dövlət rəmzlərini tanıdığını nümayiş etdirir.
2.3.1. Azərbaycan Respublikasının Dövlət rəmzlərini sadə şəkildə izah edir.
2.4. Hüquqi mədəniyyətə malik olduğunu nümayiş etdirir.
24
2.4.1. Məktəbin daxili nizam-intizam qaydalarını sadalayır.
2.4.2. Şagird hüquqlarını sadalayır.
3. Mənəviyyat
Şagird:
3.1. Ünsiyyət mədəniyyəti haqqında təsəvvürə malik olduğunu nümayiş
etdirir.
3.1.1. İnsanlararası ünsiyyət etiketlərinə (salamlaşmaq, özünütəqdim,
müraciət, müraciətə cavab, xudahafizləşmək) əməl edir.
3.1.2. Etiketdənkənar davranışları fərqləndirir.
3.2. İnsan mənəviyyatını şərtləndirən amilləri anladığını nümayiş etdirir.
3.2.1. Şəxsiyyəti formalaşdıran mənəvi keyfiyyətləri (düzlük, doğruçuluq,
çalışqanlıq, səmimilik) sadə şəkildə şərh edir.
3.2.2. Mənəviyyata zidd xüsusiyyətlərə (yalançılıq, paxıllıq, xəbərçilik)
münasibət bildirir.
3.3. Mənəviyyatın formalaşmasında dinin rolunu anladığını nümayiş
etdirir.
3.3.1. Təsvirlərdə dini rəmzləri (ibadətgahlar, nişanlar, dini kitablar, əşyalar)
fərqləndirir.
3.3.2. Dinlər haqqında ilkin təsəvvürlərini sadə şəkildə izah edir.
3.4. Mənəvi borc haqqında təsəvvürlərə malik olduğunu nümayiş etdirir.
3.4.1. Mənəvi borc (böyüklərə hörmət, kiçiklərə və xəstələrə qayğı)
haqqında təsəvvürlərini ifadə edir.
4. Sağlamlıq və təhlükəsizlik
Şagird:
4.1. Sağlamlığın mühafizəsi və sağlam həyat tərzi haqqında bilik və
bacarıqlara malik olduğunu nümayiş etdirir.
4.1.1. Sağlam həyat tərzinin şərtlərini (təmizkarlıq, düzgün qidalanma, yuxu
və istirahət) sadalayır.
25
4.1.2. Hava durumuna uyğun geyim seçiminin əhəmiyyətini sadə formada
əsaslandırır.
4.2. Həyat və sağlamlıq üçün təhlükə törədən mənbələrə dair bilik və
bacarıqlar nümayiş etdirir.
4.2.1. Həyat və sağlamlıq üçün təhlükə törədə bilən məişət alət və
avadanlıqlarını (elektrik və qaz cihazları, alışdırıcı, kəsici və deşici alətlər)
sadalayır.
4.2.2. Ətrafdakı şübhəli əşyalara toxunmağın və tanımadığı insanlarla
ünsiyyətin təhlükəsini izah edir.
4.2.3. Sadə yol hərəkət qaydalarını (səki və yolun kənarı ilə hərəkət etmək,
svetoforun işarələrinə əməl etmək) sadalayır.
4.2.4. Nəqliyyat vasitələrini (lift, eskalator, avtomobil, avtobus, qatar, gəmi,
təyyarə) tanıyır.
4.3. Fövqəladə hallar barəsində ilkin təsəvvürlərə malik olduğunu
nümayiş etdirir.
4.3.1. Təbii fövqəladə hadisələri (daşqın, subasma, qasırğa, ildırım, zəlzələ,
torpaq sürüşməsi, qar uçqunu) və texnogen qəzaları (partlayış, yanğın, böyük
nəqliyyat qəzası, ətraf mühitin zəhərli maddələrlə çirklənməsi) təsvirlərdə tanıyır.
4.3.2. Mülki-müdafiə siqnallarını və qəzalardan mühafizə vasitələrini
(əleyhqaz, respirator, yanğınsöndürmə balonu, su, qum) tanıyır.
4.3.3. Yerli şəraitə uyğun süni yaradılmış ekstremal vəziyyətlərdə su, qum,
respiratordan istifadə bacarıqları nümayiş etdirir.
II sinif
II sinfin sonunda şagird:
varlıq və hadisələri xarakterik əlamətlərinə görə qruplaşdırır və müvafiq
avadanlıqlardan sərbəst istifadə edir;
coğrafi obyektlərin (dağ, təpə, dərə, düzənlik, çay, göl) yaranma
səbəblərini izah edir;
canlılar aləminə aid olan varlıqları spesifik xüsusiyyətlərinə görə
fərqləndirir;
Dostları ilə paylaş: |
