Ake met indd
Yüklə 35,99 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ALTAY DİYAR UNİVERSAL ELMİ KİTABXANASI
- AMEA NƏŞRLƏRİNİN BİBLİOQRAFİYASI
AZƏRBAYCAN KİTABXANA ENSİKLOPEDİYASI 32 Onun əsas məqsədi MARC forma nı alman dilində olan çap əsərlərinin təsvirinə uyğunlaşdırmaq idi. Format kitabların, seriyalı nəşrlərin, dövri mətbuatdan mə qalələrin işlənməsi üçün nəzərdə tutulurdu. 1969-cu ildə AFR-də məcburi nüsxə haqqında qəbul edilmiş ilk qanun cari milli biblioqrafi ya orqanlarında yalnız alman dilində deyil, ADR, AFR və Qərbi Berlində müxtəlif dillərdə çıxmış sənədləri də əhatə etməyə imkan verir. AFR-də dövri mətbua n qeydi 1954-cü ildən çap olunan “Alman mətbua ” adlı nəşrdə əks olunur. Qəzetlər iki hissəyə ayrılır: 1) Almaniya Federa v Res pub- likasında çıxan qəzetlər; 2) Almaniya Demokra k Respublikasında çıxan qəzetlər. Dövri mətbua n məzmunu AFR-də “Ditrix” fi rması tərəfi ndən çap olunan beynəlxalq əhatəli “Jurnal məqalələrinin beynəlxalq biblioqrafi yası” adlı nəşr də əksini tapır. AFR-də yeni çıxan biblio- qrafi k göstəricilər haqqında məlumat “Biblioqrafi k xəbərlər” adlı vəsaitdə əks olunurdu. Bu vəsait 1957-ci ildən “Kitab xanaçılıq” jurnalına əlavə kimi çıxmış, sonralar isə müstəqil nəşrə çevrılmışdir. Həm ADR, həm də AFR-də mükəmməl cari nəşr sistemi yaradılmış və bunlar 1946-1990-cı illər arasında paralel olaraq inkişaf etdirılmışdir.1990- cı ildə Leypsiq, Frankfurt kitabxanalarını və Leypsiq şəhərindəki musiqi arxivini özündə birləşdirən vahid milli kitabxana təşkil olunur. 1991-ci ilin yanvar ayından isə vahid milli biblioqrafi k göstərici çap olunur. “Alman milli biblioqrafi iyası” adlanan həmin nəşr aşağıdakı seriyalarda buraxılır: “A”, “B”, “C”, “D” və “E” seriyalarinda– monoqrafi yalar və dövri nəşrlər kataloqu, “F” seriyası– Dövri nəşrlər: beşillik kataloq, “Ç” seriyası alman müəllifl ərinin xaricdə çap olunmuş əsərləri, “H” seriyası Ali məktəblər üçün dərsliklər və əsərlər, “M” seriyası. Musiqi və musiqi əsərləri, “N” seriyası. CİP buraxılışı üçün nəzərdə tutulmuş monoqrafi yalar və dövri nəşrlər: hə əlik göstərici. “T” seriyası. Audioyazılar: aylıq göstərici. Hələ birləşməmişdən əvvəl kitabxanalar hər iki forma n uy- ğunlaşdırılması, o cümlədən, maşınla oxunan formada biblioqrafi k məlumat mübadiləsi məsələlərini öyrənməyə baş- lamışlar. Nə cədə keçmiş ADR ərazisində fəaliyyət göstərən standartlar qarşılıqlı razılaşma əsasında AFR standartları ilə əvəz olunur.
yerləşir. Regionun aparıcı universal in formasiya, təhsil və mədəniyyət, ölkə- şünaslıq üzrə elmi-tədqiqat işlərinin mər kəzlərindən biridir. 1888-ci ildə yerli sahibkarların təşəbbüsü ilə şəhər ic mai kitabxanası kimi təsis edilmişdir. 1905-ci ildə kitabxana şəhər idarəçiliyinə verilir. AZƏRBAYCAN KİTABXANA ENSİKLOPEDİYASI 33 1937-ci ildən diyar kitabxanası statusu almışdır. 1973-cü ildən yazıcı V.Y.Şişkovun adını daşıyır. 1986-cı ildən elmi-müəssisə statusu almışdır. Kitabxananın fondu 1,2 milyondan çoxdur. Burada nadir kitablar, əlyazmalar, diyarşünaslıq kolleksiyaları mühafi zə olunur. Kitabxanada 7 oxu zalı, sahələr üzrə şöbə və abonement fəaliyyət göstərir, kitabxana 81 mindən çox oxucuya xidmət edir. Kitab verilişi 1,2 milyon nüsxə təşkil edir. Müasir in- formasiya texnologiyaları əsasında “Al- tayın diyarşünasları”, “Diyar”, “Notlar”, “Hüquq”, “Nadir fond”, “Ekologiya” və s. yaradılır. AMEA NƏŞRLƏRİNİN BİBLİOQRAFİYASI – 1960-cı illərin əvvəllərində AMEA- nın MEK ümumi xarakterli retrospek v biblioqrafi k mənbələrin yaradılması sa- həsində fəaliyyə nin mövzu dairəsini bir qədər də genişləndirmişdir. Ümumi xa rakterli əsaslı biblioqrafi k nəşrlərin mey dana gəlməsi Akademiyanın nəş- riyyat fəaliyyə ilə əlaqədar olmuşdur. Bu sıradan ilk nəşr birincisi “Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının nəşrlərinin biblioqrafi yası (1945-1959)” adı ilə 1962- ci ildə çap edilmişdir. Həmin buraxılışda 1945-1959-cu illərdə çap olunmuş 10 min addan çox kitabın və həmçinin jur- nallarda, elmi əsərlərdə dərc edilən mə- qalələrin biblioqrafi k təsvirləri ək sini tapmışdır. Biblioqrafi k təsvirlərin qrup- laşdırılmasında məzmun əlamə əsas gö türülmüşdür və 12 əsas bölmədən ibarətdir: 1. Fəlsəfə. Dialek ka. Tarixi ma- terializm. Marksizm-leninizm elm haq- qında; 2. Elmi-tədqiqat işinin təşkili; 3. Fizika-riyaziyyat, təbiət və texnika elmləri; 4. Geofi zika elmləri; 5.Kimya elmləri; 6. Geologiya elmləri; 7. Coğrafi ya elmləri; 8. Biologiya elmləri; 9. Fiziologiya; 10.Kənd təsərrüfa ; 11.Texniki elmlər; 12. İc mai elmlər. Bölmələr alt böl mə lərə ayrılır. Göstəricinin yardımçı apa ra “İx sarların siyahısı”ndan və “Adlar göstəricisi”ndən ibarətdir. 676 səhifəlik bu irihəcmli bib- lioqrafi k mənbə ümumiləşdirici bib lio- qrafi k informasiya mənbəyi kimi res- pub likamızın əsaslı elmi mərkəzi olan EA-nın 14 illik nəşriyyatçılıq fəaliyyə haqqında biblioqrafi k informasiya əldə olunması üçün olduqca böyük təcrübi əhəmiyyətə malikdir. “Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının nəşrlərinin biblio- qra fi yası: 1923-1945-ci illər” adlanan və birinci cild hesab edilən (10) bu buraxılış (Tər b edənləri: T.D.Sadıxova, M.B.İbrahimova və D.Q.Məhərrəmova) 1985-ci ildə çap olunmuş və bununla da respublika elmi müəssisə nəşrlərinin qeydə alınmasındakı boşluq bir növ aradan qaldırılmışdı. Azərbaycanda xüsusi elmi mərkəz 1923-cü ildə təşkil olunur. “Azərbaycanı Tədqiq və Öyrənmə cə- miyyə ” adlanan bu mərkəz sonralar Azərbaycan Dövlət Elmi-Tədqiqat İns-
Zaqafqaziya fi lialının Azərbaycan şöbəsi (1933-1935), SSRİ EA-nın Azərbaycan fi lialı (1935-1945) kimi fəaliyyət gös- tərmiş və elmi ədəbiyya n nəşrində mühüm rol oynamışdır. Həmin cilddə bu müəssisələrin nəşrləri əhatə olunmuşdur. Göstəricidə 2516 adda ədəbiyya n bib- lioqrafi k təsviri ümumiləşdirilmişdir. Fizika üzrə 51 (Azərbaycan dilində cəmi 3 adda), yer haqqında elmlər üzrə 299 (Azərbaycan dilində 10 adda), ne işi üzrə 70 (Azərbaycan dilində yoxdur), biologiya Yüklə 35,99 Mb. Dostları ilə paylaş:
|