Yazıçı Anar haqqında payız düşüncələri (Cəmil Həsənli) Moskvada Anarın 70 illiyində çıxışından
Yüklə 2,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- AZƏRBAYCAN OXUCUSU DAHA ÇOX ANARI VƏ ÇİNGİZ ABDULLAYEVİ BƏYƏNİR
- «AZADLIQ» QƏZETİNİN SORĞULARINA ANARIN CAVABLARI
- ZİYALILARIMIZIN DİNİ BAXIŞLARINDAN ANAR
- ƏNGƏLLƏR
595
5.Mirzə İbrahimov -1 880 İlyas Əfəndiyev (1875), Məmməd Səid Ordubadi (1556), Süleyman Rəhimov (1509), Yusif Səmədoğlu, Rüstəm İbrahimbəyov və Çingiz Abdullayev (hər üçü 1498 bal toplayıb) ilk onluğa daxil olublar.
«7 gün» qəzetinin»: -sevdiyiniz yazıçı sualına politoloq Rasim Musabəyovun cavabı: yaşıçı Anarı, İbrahimbəyov qardaşlarını, Remakı, L.Tolstoyu yüksək qiymətləndirirəm. «7 cün» qəzeti 13 aprel 1996 «525-ci qəzetin» eyni sualına sualına hüquqşünas Çingiz Qəniyevin cavabı:Anar. «525-ci qəzet 7 may 1997
Millət vəkili Mirmahmud Fəttayev Əkrəm Əylisli, Anar və Sabir Rüstəmxanlını yazıçı kimi qiymətləndirir. «7 gün» qəzeti 7 mart 1996
«Bizim gənclik» gənclər arasında keçirdiyi sorğunun nəticələrini açıqladı. «Ən çox sevilən şair nominasiyasının qalibi Ramiz Rövşən, ən çox sevilən yazıçı nominasiyasının qalibi Anar oldu. «Yeni Müsavat» qəzeti 28 dekabr 2006
596
ÇİNGİZ ABDULLAYEVİ BƏYƏNİR
«Azərbaycan Televiziya və Radio Verilişləri» QSC-nin Dövrü nəşrlər və sosioloji Araşdırmalar Departamentinin 15-16 sentyabr 2008-ci il tarixində keçirdiyi rəy sorğusu zamanı Bakı Telefon Rabitəsi İstehsalat Şəbəkəsinə daxil olan 492 indenksli ATS-in xüsusi arlıcıllıqla 320 abonentinə «Ən çox bəyəndiyiniz yazar kimdir?» sualı ilə müraciət edilmiş, onlardan 283 nəfəri sorğuda iştirak etmişdi. Sorğunun nəticələri: 1.Anar - 39(13,78 %) 2. Çingiz Abdullayev - 30(10,60 %) 3-4.Səməd Vurğun,İlyas Əfəndiyev - 14(4,95 %) 5.Lev Tolstoy - 13(4,59 %) 6.Bəxtiyar Vahabzadə - 9(3,18 %) 7.Aleksandr Puşkin - 8(2,83 %) 8.Teodor Drayzer -7(2,47 %) 9-10.Nizami Gəncəvi, Çingiz Aytmatov - 6(2,12 %) 11-13.Fyodor Dostoyevski, Aleksandr Düma, Elçin - 5(1,77 %) 14.-15.Hüseyn Cavid,Mirzə Ələkbər Sabir - 4(1,41 %) «Sözün sehri» qəzeti 26 sentyabr 2008
597
1.Zodiak işarəsi -Balıq. 2.
-Evliyəm, iki övladım var. 3.Sevimli yazıçı -Mirzə Cəlil Məmmədquluzadə. 4.Jurnalist -Həsən bəy Zərdabi. 5.Bəstəkar -Uzeyir Hacıbəyli. 6.Mügənni -Bülbül. 7.Aktyor -Mirzəağa Əliyev. 8.Tarixi şəxsiyyət -Mustafa Kamal Atatürk. 9.Filosof - Mişel Monten. 10.Siyasi xadim -Cavad xan. 11.Qəzet -«Əkinçi». 12.Televiziya verilişi -Hava haqqında məlumat. 13.İdman növü -Futbol.
598
14.Xobbi -Kitab oxumaq. 15.Xarakterinizdə qüsurlu hesab etdiyiniz cəhət -Tənbəllik. 16.Xarakterinizin ən böyük məziyyəti -Zəhmətsevərlik. 17.Həyatdə ən böyük nailiyyətiniz -Anadan olmağım. 18.Həyatda ən böyük peşmançılığınız -Yaşa dolmağım. 19.Sonuncu dəfə nə vaxt və hansı kitabı oxumusunuz -Dünən.Çingiz Abdullayevin romanını. 20.Hansı spirtli iskiyəüstünlük verirsiniz -Heç birinə və hamısına. 21.Avtomobiliniz varmı? Markası. -Yoxdur.
599
1.Ötən yüzillikdə ziyalıların simvolu kimdir? Nə üçün? - Mən. Çünki bu, həqiqətdir. Mən sağam və görməli olduğum işləri görürəm. 2.Ötən yüzillikdə Azərbaycan ziyalıları nələri edə bilmədilər? - Cəmiyyətimizi bilrəşdirə bilmədik. 3.Yeni ildə Azərbaycan mədəniyyətinin hansı möcüzəyə ehiyacı var? - Birliyə və milli barışığa.
ANAR:
Dinin ritual tərəflərini qəbul etmirəm, nə namaz qılıram, nə oruc tuturam, nə məscidə gedirəm. Allah xırdaçı olmamalıdır. Məscidə getməyəni, oruc tutmayanı, namaz qılmayanı pis müsəlman, yaxud pis dindar kimi qəbul etsəydi, onda o da bürokrat (əstəfürüllah-red.) olardı. Allah insanı işlərinə, əməlinə, ürəyinə görə qiymətləndirir… Əgər özünə rəva bilmədiyini başqasına rəva bilirsənsə, Allah bunu götürməz. Allaha xoş getməyən bir iş görürsənsə, Allah bunu da düzgün qiymətləndirəcək. Mənim fəlsəfəm budur ki, balığı at dəryaya, balıq bilməsə də, xalıq bilər. Amma əgər sən balığı dəryaya atanda Xalıqın-Allahın bunu biləcəyini və bunun əvəzinə sənə hansısa yaxşılığı edəcəyini düşünürsənsə, deməli sənin kiməsə xeyirxahlığın yenə də təmənnalıdır. Əsl insan elədiyi yaxşılığın əvəzində istər bu dünyada, istərsə də o dünyada bir şey ummadan xeyirxah olmalıdır. Bax, bu dünya görüşü daha yüksək, daha alidir… «Nur»qəzeti noyabr-dekabr 1992
600
Anar deyir ki, Heydər Əliyev məhz neqativ halları qamçılayan əsərləri dəstəkləyirdi. Məhz nəyə görə mənim «Şəhərin yay günləri» pyesimi bəyənmişdi? Bu əsər Ali məktəblərdə himayəçiliyin, tanışbazlığın, təbabətdə və hüqüq sahəsində rüşvətxorluğun əleyhinə yazıçı mövqeyini ifadə edirdi. Mədəniyyət Nazirliyiylə müqaviləm vardı, məşhur rejissorumuz Tofiq Kazımov məşqlər edirdi. İlk tamaşa ərəfəsində Qlavlit dirəndi ki, bu antisovet pyesdir, çox şeyi ixtisar etmək, dəyişmək və s. lazımdır. O zaman MK-nın Mədəniyyət şöbəsinin müdiri Azad Şərifov bizə kömək etdi. Qlavlitə təsir göstərdi. Pyesə icazə verildi. İlk tamaşadan sonra Mirzə İbrahimov «Kommunist» qəzetində, Gülrüx Əlibəyli «Bakinskiy raboçiy» qəzetlərində əsəri yüksək qiymətləndirən məqalələr yazdılar. Bir neçə gündən sonra mənə dedilər ki, Heydər Əliyev tamaşaya baxmaq istəyir. Onunla bərabər bütün nazirlər, yaradıcılıq təşkilatların rəhbərləri də gəlmişdi. Mən Bədii rəhbərin otağında oturmuşdum, ordan baxırdım, görürdüm ki, reaksiya normaldır. Tamaşa bitdi və Heydər Əliyev tamaşanın yaradıcılarıyla söhbət etmək üçün ilk dəfə olaraq səhnəyə qalxdı. Sonralar o bunu dəfələrlə edirdi. Dedi ki, işimizi bəyənir, Mirzə İbrahimovun və Gülrux xanımın məqalələrini oxuyub maraqlanıb və qərara gəlib ki, əsərə özü baxsın, çünki «müxtəlif fikirlər» vardır. İndi özüm əmin oldum ki,əsər vaxtında yazılıb, onu mütləq rus teatrında da qoymaq lazımdır. Film çəkilməsi barədə düşünmək lazımdır. Yeri gəlmişkən, o axşam Azərbaycan Dram Teatrının üç gənc aktyorunu təqdir edərək onların mənzil problemini həll etdi… Anarla söhbətdən: Nədən Azərbaycan yaşıçıları arasında dissidentlər yox idi məsələsinə gəlincə. O vaxt bizim hər birimizi dissident elan edə bilərdilər. Vaqif Səmədoğunu, Əylislini, məni. Amma Əliyev buna imkan vermədi. Mənim ilk hekayəm «Keçən ilin son gecəsi» 1960-cı ildə çap olundu. Bir həftə sonra «Azəbaycan gəncləri» qəzetində Qulu Xəlilov hekayəni alt-üst etdi. İlk povestim «Ağ liman» «Kommunist» qəzetində Xalid Əlimirzəyev tərəfindən hücuma məruz qaldı. İndi o «baş millətçi və müxalifətçidir»,o zaman isə yazıdı ki, bu əsər sosialist realizminə ziddir,
Yüklə 2,61 Mb. Dostları ilə paylaş:
|