Vii siNİf azərbaycan tariXİ



Yüklə 1,33 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə12/47
tarix21.03.2018
ölçüsü1,33 Mb.
#32735
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   47

Rəvvadilərin Salarilər və Sirvanşahlarla oxşar cəhətləri 

 

 

 

Şəddadilər dövləti (971-1054/55) 

 

 

Şəddadilər dövlətinin yaranması 

Şəddadilər  dövləti  Azərbaycanın  şimalında,  Kürlə 



Araz  çayları  arasındakı  ərazidə  meydana  gəlmişdir. 

Şədaddilər əvvəllər Dəbil  ətraflarında  yaşayırdılar. 



951-ci  ildə  Məhəmməd  ibn  Şəddad  (951-979) 

Salarilər  dövlətinin  zəifləməsindən  istifadə    edərək  onların 

tabeçiliyində  olan  Dəbil  şəhərini    ələ  keçirib      müstəqil 

Dəbil  əmirliyini  yaratdı.   

971-ci  ildə  isə  Şəddadilər  Gəncə  şəhərini  ələ 

keçirərək  Azərbaycan    Şədaddilər    dövlətinin  əsasını 

qoydu.  Gəncə dövlətin paytaxtı

 oldu


 

 

 



 

Şəddadilər sülaləsinin nümayəndələri 

 

 



 

Fəzl ibn Məhəmmədin hakimiyyəti (985-1030) 

Fəzl ibn Məhəmmədin hakimiyyəti dövrünə aiddir: 

 

Şəddadilər dövləti  və mərkəzi  hakimiyyət qüvvətləndi. 



 

İtaət göstərməyən  xırda feodallar mərkəzi hakimiyyətə tabe edildi. 



 

Gəncə ətrafındakı bütün  xırda feodal mülkləri ləğv edildi 



 

Şədaddilərin ata-baba  mülkləri olan Dəbil dövlətə birləşdirildi  



 

Gürcü  feodallarına və xəzərlərə  qarşı  uğurla  mübarizə aparıldı 

 

Şədaddilərlə Şirvanşahlar  arasında yaxın əlaqələr və  qohumluq  münasibətləri  yarandı 



 

Rəvvadilərlər və Tiflis  əmirliyi ilə  ilə iqtisadi və mədəni əlaqələr quruldu. 

 

Arazdan şimaldakı Azərbaycan torpaqlarında yeni oğuz tayfaları məskən saldı 



 

Araz  çayı  üzərində  Xudafərin  körpüsü  (1027)      salındı  (Xudafərin  körpüsünün  inşası  Azərbaycanın 



şimal  və  cənub  əraziləri    arasında  iqtisai  və  mədəni    əlaqələrin    genişlənməsində    mühüm    rol 

oynamışdır). 

 

 

Rəvvadilərin Salarilərlə oxşar cəhətləri 



 

Rəvvadilərin Sirvanşahlarla oxşar cəhətləri 

 



Paytaxtlarından biri Ərdəbil şəhəri olmuşdu 

 



Eyni əsrdə yaranmışdılar 

 



Azərbaycanın ilk feodal dövlətlərindən idilər 

 



Azərbaycanın cənubunda yaranmışdılar 

 

 



 

 



 

Başqa dövlət dağılarkən yaranmışdılar 

 

Yarım-müstəqil əmirlik yaratmışdılar  



 

Ərəb mənşəli sülalə tərəfindən idarə olunurdu 



 

Paytaxtını başqa şəhərə köçürmüşdülər 



 

Səlcuqlardan asılı vəziyyətə düşmüşdülər 



Məhəmməd ibn 

Şəddad (951-956) 

 

Əli Ləşkəri  



(971-978) 

 

 



 

Fəzl ibn Məhəmməd (985-

1030) 

 

 



Əbulasrav Şavur 

(1050-1067) 

 



Şəddadilər dövlətini möhkəmləndirmək üçün Fəzl ibn Məhəmmədin həyata keçirdiyi tədbirlər 

 

 

 

Şəddadilər dövlətinə oğuz axınlarının  nəticələri 

XI  əsrin  30-cu    illərində    Şimali  Azərbaycan  torpaqlarında  yeni  oğuz  tayfaları    məskən  saldı.  Bu  dövrdə 

Azərbaycan torpaqlarında yeni oğuz tayfalarının məskən salması nəticəsində: 

 

Şədaddilər dövlətinin hərbi qüdrəti daha da artdı. 



 

1037-ci ildə Dəbili ələ keçirməyə çalışan Bizns-erməni qoşunlarına ağır zərbə vuruldu. 

 

1038-ci ildə Bizans  və gürcü feodallarının  birləşmiş qüvvəllərinin Tiflis müsəlman əmirliyini aradan 



qaldırmaq cəhdi  boşa çıxdı. 

 

Əbüləsvar Şavurun hakimiyyəti (1049-1067) 

Əbüləsvar Şavurun  hakimiyyəti dövründə: 

 



Şədaddilər dövləti  daha da qüvvətləndi. 

 



Gürcü və erməni feodallarına və onlara  kömək edən Bizans imperiyasına qarşı mübarizə aparıldı. 

 



Şəddadilər dövləti Səlcuq  sultanı IToğruldan asılılığı qəbul edərək Gürcü, erməni və Bizansa qarşı birgə 

mübarizə apardılar. 

 

Gürcü çarı  IV Baqrat, Cəfərilər sülaləsinin idarə etdiyi Tiflis əmirliyini tutmaq məqsədi ilə alanlarla 



ittifaq bağlanaraq (1062-ci ildə) onları Azərbaycana hücuma təhrik etdi 

 



Gəncənin müdafiəsini  möhkəmləndirmək   məqsədilə iki mühüm tədbir həyata keçirdi: 



 

Şəhərin ətrafına hasar və xəndəklər  çəkdirdi. 



 



1063-cü  ildə usta İbrahim Osmanoğluya Gəncənin məşhur qala qapıları hazırltdı. 

 

Əbüləsvar Şavurun  mübarizə apardığı qüvvələr 



 

 

 

Şəddadilərin Səlcuq türkləri ilə münasibətləri 

Kiçik Asiyanın  şərqində Bizans və erməni feodallarının  birləşmiş hərbi qüvvələrinə qarşı  vuruşan  Şəddadi 

qoşunlarının    əsas  zərbə  qüvvəsi  yerli  türklər,  sonralar  isə  daha    qüvvətli  müttəfiqi    Səlcuq  türkləri  oldu. 

Azərbaycanın  qərb  torpaqlarını 

(Ani  və  Dəbili) 

ələ  keçirməyə  çalışan  erməni  və  gürcü  feodalları  Bizans 



imperiyasına    arxalanırdılar.  Erməni  –  gürcü    hakimləri  və  Bizans    imperiyasının  birləşmiş  qüvvələrinə  qarşı 

Şəddadilər  müxtəlif  oğuz  tayfaları  ilə,  o  cümlədən    səlcuq  türkləri  ilə  əlbir  hərəkət  edirdilər.  Bu  da  Azərbaycan 

torpaqlarının erməni – gürcü  və Bizans təcavüzündən qorunmasında mühüm rol oynamışdır. 

 

 

 

 

Bizans  

imperiyası 

 

gürcülər 

 

ermənilər 

 

Daxili siyasətdə 



 

İtaət göstərməyən  xırda feodallar mərkəzi hakimiyyətə tabe 

edildi, mərkəzi  hakimiyyəti gücləndirildi 

 

Xarici siyasətdə



 

Şirvanşahlar,    Rəvvadilərlər  və  Tiflis    əmirliyi  ilə  dostluq  münasibətləri 

saxlandı, Gürcü  feodallarına və xəzərlərə  qarşı  uğurlu  mübarizə aparıldı 

 

 



Hərbi-strateji

 

Araz çayı üzərində Xudafərin körpüsü inşa edildi 



(1027-ci ildə)    

 



Yüklə 1,33 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   47




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə