Vii siNİf azərbaycan tariXİ
Yüklə 1,33 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Lahıc kəndindən
- Feodalizm
- AZƏRBAYCAN XİLAFƏTİN TƏRKİBİNDƏ (VII ƏSR – IX ƏSRİN ORTALARI) Azərbaycanın ərəblət tərəfindən işğalı
- Girdiman vilayətində (indiki Şəmkir-Qazax bölgəsində)
- Türk mənşəli sabir tayfaları Girdiman vilayətində
- “Arşakilər sülaləsi” (I əsr - 510) “Aranilər sülaləsi” (e.ə II – e. I əsrlər) “Mehranilər (Girdiman)
Azərbaycanın şimalına köçürülən fars mənşəli əhali tatlar adı ilə məlumdur. Onlar əsasən Azərbaycanın şimalında Abşeron, Şamaxı, Dəvəçi, Quba bölgələrinə köçürülmüşdür. Azərbaycanın indiki Lahıc kəndində yaşayanlar İranın Lahıc kəndindən köçürülmüş tatların nəsilləridir.
Sasanilər dövlətində şərti torpaq mülkiyyəti. Gezit
Sasanilər dövlətində alınan can vergisi. Feodal
Torpaq mülkiyyətçisi, asılı kəndliləri istismar edən feod sahibi. Feodalizm Əsas işçi qüvvəsinin əksəriyyətini təhkimli kəndlilər təşkil edən dövr; quldarlığı əvəz etmişdir.
ictimai həyatın (təsisatın, qaydaların) hər hansı bir tərəfini dəyişdirmək, yeniləşdirmək. Xostak Sasani imperiyasında, o cümlədən Albaniyada hakim zümrənin nümayəndələrinə xidməti əvəzində dövlət tərəfindən müvəqqəti istifadə üçün verilən şərti torpaq mülkiyyəti.
İstehsalın məhsulunun satış məqsədi ilə deyil, şəxsi istifadə üçün nəzərdə tutulduğu təsərrüfat növü
SUAL VƏ TAPŞIRIQLAR
Azərbaycanda feodal münasibətləri nə vaxt yaranmışdı? 2. III-V əsrlərdə Azərbaycanda torpaq sahibkarlığının hansı yeni səciyyəvi cəhətləri meydana gəldi? 3. Şərti torpaq mülkiyyəti necə yarandı? 4. Kənd icmalarının torpaqları nə vaxt feodalların əlinə keçirdi? 5. İcma üzvləri asılı kəndlilərə necə çevrilirdilər? 6. Azərbaycanda feodal münasibətlərinin inkişafının səbəblərini nə idi? 7. Erəkən Orta srlərdə Azərbaycanda əhali hansı sosial təbəqələrə bölünürdü? 8. Feodalizm dövründə cəmiyyətin əsas siniflərini kimlər təşkil edirdi? 9. III-V əsrlərdə Azərbaycanda vergi verənlər təbəqəsinə kimlər daxil idi? 10. Cəmiyyətin hakim təbəqəsi kimlər sayılırdı? 11. Kahinlərin varlanmasının səbəbi nə idi? 12. Sasani ağalığı dövründə Azərbaycanda hansı torpaq mülkiyyət forması mövcud idi? Dastakert və xostak nəyə deyilir? 13. Kəndlilərin istismar edilməsinin əsas forması nə idi? 14. Sasani ağalığı dövründə əhalidən hansı vergilər alınırdı? 15. Kəndlilər hansı mükəlləfiyyətləri yerinə yetirirdilər? 16. Atropatenada feodal münasibətlərinin inkişafına hansı Sasani şahının islahatları böyük təsir göstərmişdi? 17. Sasani şahı I Xosrov hakimiyyəti dövründə hansı islahatlar həyata keçirmişdi? 18. I Xosrovun torpaq islahatının mahiyyəti necə idi? 19. I Xosrovun vergi islahatı keçirməkdə məqsədi nə idi? 20. I Xosrovun vergi islahatına əsasən kimlər can vergisindən azad edildilər? 21. Vergilərin toplanması nizama salındı və vergiyığan məmurların özbaşınalığına son qoyuldu. 22. I Xosrovun vergi islahatı nə ilə nəticələndi? 23. Azərbaycanda feodalizmin əsas xüsusiyyətləri hansılar idi? 24. Nəyə görə natural təsərrüfat bölgələr arasında iqtisadi münasibətlərə mane olurdu? 25. Azərbaycanda feodal münasibətlərinin Qərbi Avropa ölkələrindən fərqli cəhətləri nə idi? 26. Sasanilər dövləti ona tabe olan ərazilərə əsasən kimləri köçürürdülər? 27. Sasani şahlarının köçürmə siyasətində məqsəd nə idi?
AZƏRBAYCAN XİLAFƏTİN TƏRKİBİNDƏ (VII ƏSR – IX ƏSRİN ORTALARI) Azərbaycanın ərəblət tərəfindən işğalı Ərəb işğalları ərəfəsində Azərbaycanda siyasi vəziyyət VII əsrin əvvəllərində Albaniyada Mehranilər sülaləsinin (Girdiman dövlətinin) hökmranlığı başlandı. Bu sülalə hakimiyyəti əvvəllər Albaniyanın Girdiman vilayətində
Mehranilərin hakimiyyəti bütün Albaniya dövlətini əhatə etmiş, mərkəzi isə Partav şəhəri (indiki Bərdə şəhəri) olmuşdur. Mehranilər sülaləsinin banisi Mehran idi. Mehranın dövründə:
məskunlaşdı.
Mehrəvan şəhəri salındı.
Ərəb işğalları ərəfəsində Azərbaycanda vəziyyət Atropatena Albaniya
Sasanilərdən tam asılı vəziyyətdə idi Sasani mərzbanları tərəfindən idarə olunurdu İqtisadi və siyasi vəziyyət ağır idi Ölkənin inkişaf ahəngi pozulmuşdu
Daxili müstəqilliyini saxlayırdı Yerli hökmdarlar tərəfindən idarə olunurdu İqtisadi və siyasi vəziyyət nisbətən yaxşı idi Xəzərlərinn hücumlarına məruz qalırdı
Cavanşirin daxili və xarici siyasəti Mehranilər sülaləsinin ən görkəmli dövlət xadimi, sərkərdə Cavanşir olmuşdur. Cavanşir (642-681) ölkənin daxili sabitliyini təmin etməklə yanaşı, uğurlu xarici siyasət yeridirdi. Cavanşirin xarici və daxili siyasətinin əsas istiqamətləri aşağıdakılar idi:
Bizans və Xəzər dövlətləri ilə münasibətləri qaydaya salmaq.
Ölkədə dinc quruculuq işlərini həyata keçirmək. Varaz Qriqor (630-642)
(600-615)
(570-590) Cavanşir (642-681)
(681-705)
Albaniyada hakimiyyətdə olmuş sülalələr “Arşakilər sülaləsi” (I əsr - 510) “Aranilər sülaləsi” (e.ə II – e. I əsrlər) “Mehranilər (Girdiman) sülaləsi” (629-705) Musa Kalankatlunun “Albaniya tarixi” əsərindən Mehran Sasani şahı II Xosrovun atasının ölümündə təqsiri olduğu üçün onun qəzəbindən qorxaraq İrandan qaçıb Albaniyanın Uti vilayətinə gələrək xəzərlərlə birləşmək istəyirdi. II Xosrov bunun qarşısını almaq üçün Mehranı bağışladı və onu Girdiman vilayətinin hakimi kimi tanıdı. Mehran bundan sonra Girdiman vilayətində onunla gələn ailələrlə birlikdə burada məskən saldılar .
Yüklə 1,33 Mb. Dostları ilə paylaş:
|