Uot 82-91 geyim və BƏZƏk adlarinin bayatilarda əks olunmasi
Yüklə 1,87 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ключевые слова
73
Quba-Xaçmaz iqtisadi rayonu üzrə yüklərin və sərnişinlərin daşınmasında avtomobil nəqliyyatı dəmiryolundan sonra ikinci yeri tutur. Respublika üzrə avtomobil yollarının 7,9%-i bu iqtisadi rayonun payına düşür. Azərbaycanı Rusiya Federasiyası ilə birləşdirən kommunikasiya xətti bu regiondan keçir. Digər nəqliyyat növlərindən fərqli olaraq, avtomobil nəqliyyatı yüksək manevretmə və yükləri tez çatdırma qabiliyyətinə malikdir. İqtisadi rayonda avtomobil yollarının ümumi uzunluğu 1883 km-dir. Bu iqtisadi rayonun ərazisindən keçən tranzit yük və sərnişin dövriyyəsi 2005-ci illə müqayisədə 2015-ci ildə müvafiq olaraq 93% artmışdır. Bunun da səbəbi Şimal-Cənub istiqamətində daşınan yüklərin məhz bu ərazidən keçməsidir[1]. 2014–2018-ci illər regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı dövlət proqramı çərçivəsində yerli əhəmiyyətli avtomobil yollarının tikintisinin, yenidən qurulmasının və əsaslı təmirinin davam etdirilməsi nəzərdə tutulmuşdur[7]. Əhaliyə xidmət göstərən ən mühüm sahələrdən biri də rabitədir. Son illər rayon mərkəzlərinin və bir çox kənd və qəsəbələrin rabitə müəssisələrində qurulmuş komputerlər, modem və ödəniş terminalları vasitəsilə rabitə xidmətlərinə görə abunəçilərlə bütün növlər üzrə hesablaşmalar, pul göndərişləri və teleqram xidmətləri həyata keçirilir.
“Azərbaycan-2020: gələcəyə baxış” İnkişaf Konsepsiyasına uyğun olaraq, Bakı şəhəri və bölgələrin regional inkişaf planları hazırlanır. Bunlardan biri ölkənin şimal-şərq hissəsi – Quba- Xaçmaz iqtisadi rayonunu əhatə edir. Belə ki, bu iqtisadi rayon üzrə məskunlaşma, təbiətdən istifadə və məhsuldar qüvvələrin ərazi təşkilinin regional planlaşdırma sxemi artıq hazırlanıb. Plana əsasən Quba-Xaçmaz iqtisadi rayonu iki dövrdə: 2018-ci ilədək (I növbə) və 2030-cu ilədək (layihə dövrü üçün) sosial-iqtisadi inkişafın bütün sahələri üzrə yüksək inkişaf dövrünü keçəcək. Əlbəttə, ki, regionun sosial-iqtisadi inkişafının təmin edilməsi zamanı əsas diqqət təsərrüfat sahələrinin inkişafına, əhalinin həyat səviyyəsinə ciddi təsir göstərən xidmət sahələrinin təşkilinə yönəldilməlidir [9].
Xidmət sahəsində əldə olunmuş nailiyyətlər birbaşa əhalinin sosial rifahı, gəlirlərinin artması ilə bağlıdır. Aparılmış tədqiqatlara əsaslanaraq belə nəticəyə gəlmək olar ki, xidmət bazarı regionda ən dinamik inkişaf edən sahələrdəndir. Quba-Xaçmaz İCR-də xidmət sferasının inkişaf perspektivlərini tədqiq edərək aşağıdakıları qeyd etmək olar: -pullu xidmət sistemi sürətlə inkişaf etməkdədir. Pullu xidmətlərin göstərilməsi təmayüllərinin güclənməsi və, xüsusilə də, səhiyyə, təhsil, rabitə xidmətlərinin sürətli inkişafı müşahidə olunur; -bazar sisteminin formalaşması və inkişafı şəraitində əlaqələndirici halda kimi ticarətin rolu yüksəlir. Bu təsərrüfat sferasının inkişafı perspektivlidir və güclü imknlara malikdir; -regionda uyğun təbii şəraitin olması və istirahət sahəsinin inkişafı hesabına turizm və müalicə-kurort xidmətlərinin həcminin yüksəlməsi perspektivləri mövcuddur; -göstərilən xidmətlərin sturukturunda da xeyli dəyişikliklər baş verir. İnformasiyaya tələbat artdığı üçün informasiya və konsaltinq(məsləhət) xidmətlərinin xüsusi çəkisi də artır; -yeni xidmətlərə tələbatların yaranması xidmət sferasının inkişafına səbəb olacaq və xidmət sferasının regionun iqtisadiyyatında xüsusi çəkisini artıracaq ki, bu da regionda əhalinin sosial rifah halını daha da artıracaq.
1.
2.
İmrani Z.T. Quba-Xaçmaz İqtisadi Rayonu. Bakı: Elm, 2007, 170 s. 3.
Azərbaycanın iqtisadi və sosial coğrafiyası. V.Ə.Əfəndiyevin baş redaktorluğu ilə. Bakı: Bakı Universiteti, 2010, 470 s. 4.
Azərbaycan Respublikasının Coğrafiyası: II cild. İqtisadi, siyasi və sosial coğrafiya. Bakı, 2015, 328 s.
5.
Regional coğrafiya: III cild. Bakı, 2015, 400 s. Həsənov T.G.. Allahverdiyeva S.Ə., Mursaquliyev C.Ə. 74
6.
Quba-Xaçmaz İCR üzrə məskunlaşmanın, təbiətdən istifadənin və məhsuldar qüvvələrin ərazi təşkilinin regional planlaşdırma sxemi (II kitab). Bakı: Renessans Studio, 2012, 274 s. 7.
8.
Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramları (2004-2008-ci il, 2009-2013-cü il , 2014-2018-ci il); 9.
Azərbaycanın nəqliyyatı. Bakı: DSK, 2015, 140 s. 10.
Azərbaycan 2020: Gələcəyə Baxış. İnkişaf Konsepsiyasi. 39 s. 11.
РЕЗЮМЕ ГЕОГРАФИЧЕСКИЕ ОСОБЕННОСТИ ОРГАНИЗАЦИИ ОТРАСЛЕЙ ОБСЛУЖИВАНИЯ И ТРАНСПОРТНОЙ ИНФРАСТРУКТУРЫ МЕСТНОСТИ В ЭГР-нах ГУБА-ХАЧМАЗСКОГО РАЙОНА Гасанов Т.Г., Аллахвердиева С.А., Мурсагулиев Д.А. Ключевые слова: Азербайджанская Республика, Губа, Хачмаз, регион, население, сфера услуг, коммунальные услуги, образование, здравоохранение, рекреация, туризм, транспорт. В статье анализируются отрасли обслуживания и организации транспортной инфраструктуры местности в районах Губа-Хачмаз, и всесторонне исследуется деятельность населения в отраслях обслуживания. В работе находит отражение транспортная система региона в современную эпоху и особый вес каждого вида транспортного средства в перевозке грузов, а также исследованы и показаны перспективы развития сфер обслуживания районов.
Service fields and traffic infrastructure and landed property, people’s activity in different service areas in Guba-Khachmaz region is analysed in this article. Nowadays region’s traffic system and amount of each cars in freightage is shown in this work and also region’s service sphere and perspectives of development is investigated and shown.
Daxilolma tarixi: İlkin variant 23.11.2016
Son variant Quba-Xaçmaz iqtisadi-coğrafi rayonunda (ICR) xidmət sahələrinin və nəqliyyatın ərazi üzrə təşkilinin coğrafi xüsusiyyətləri
Yüklə 1,87 Mb. Dostları ilə paylaş:
|