Uot 82-91 geyim və BƏZƏk adlarinin bayatilarda əks olunmasi
Yüklə 1,87 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İncəsənət terapiyasında vasitələr.
- РЕЗЮМЕ АРТ-ТЕРАПИЯ Керимова M.Ф. Ключевые слова
77
çıxarmışdır. Məhz incəsənətlə məşğul olarkən beynin hər iki tərəfi birliktə fəaliyyət göstərərək şəxsin nəinki zehni inkişafına, həm də emosional dünyasına müsbət mənada təsir göstərir.
İncəsənət terapiyasında istifadə ediləcək olan vasitələrin əhəmiyyəti çoxdur. Belə ki, pasiyentdə seçmə şansının ola bilməsi üçün rəngli kağız, parça, plastilin, qum, miniatur oyuncaqlar və s. təqdim edilməkdədir. Pasiyent tərəfindən nəyin seçiləcəyi terapiyanın dinamikası ilə yanaşı, pasiyentin şəxsiyyəti və ruhi vəziyyəti ilə əlaqəlidir. İncəsənət terapiyası ilə məşğul olan şəxsin aşağıdakı suallara verəcəyi cavablar əhəmiyyətlidir. Pasiyent özünü necə ifadə edir? Nəyi ifadə edir? Hansı formada ifadə edir? İfadə edilən məzmun qrupa və insana necə təsir edir (əgər qrupla tətbiq edilən incəsənət terapiyasıdırsa)? [12] İncəsənət terapiyasında pasiyentin sənət nümunəsində özünü ifadə etməsi seansın daha çox hissəsini əhatə edərkən üzərində işlədiyi əsərin ifadə edilməsi daha az müddəti ehtiva edir [11]. İncəsənət terapevti, pasiyent və onun tərəfindən ortaya qoyulan əsər bu terapiyada çox əhəmiyyətlidir. Bu üç tərəf terapiya prosesində daima bir-birinə qarşılıqlı əlaqədə olur. İncəsənət və terapiyanın ortaq kökləri var. Hər iki sahədə şəxsin nəzəri bilikləri ilə yanaşı, müəyyən qabiliyyətlərə sahib olması vacibdir. Terapiya prosesində də pasiyentlər müxtəlifdir və ifadə edilən problemlər də müxtəlif olmaqda, bu da öz növbəsində psixoloqun situasiyanı yaradıcı şəkildə dəyərləndirərək uyğun yanaşma tərzini seçməsi üçün əhəmiyyətlidir. Bu mənada da incəsənət terapevti olmaq istəyən şəxslər incəsənətə maraq duymaqla yanaşı, bu sahədə nəzəri və praktik olaraq təhsil almalıdır. Amerika İncəsənət Terapiya Assosiasiyası incəsənət terapevti olacaq şəxlərin bakalavr təhsili üzərinə ən az 60 kreditlik dərs keçdikdən sonra art terapevt kimi fəaliyyətini qəbul edir. Bu dərslər məzmun etibarı ilə incəsənətin müxtəlif növləri ilə tanışlığı, yaradıcılıq prosesini, psixoloji inkişaf, incəsənət terapiyasında psixodiaqnostika, qrup terapiyası, tədqiqat metodları kimi dərsləri əhatə edir. Eyni zamanda supervizor nəzarətində 100 saatlıq şəxsi təcrübə, 600 saatlıq klinik təcrübənin keçirilməsindən sonra incəsənət terapevti olma hüququnu verir.
( https://arttherapy.org ) Dünya təcrübəsinə baxıldığı zaman yalnız incəsənət terapiyası üzrə magistratura təhsili tamamlandıqdan sonra bu sahədə işləmə hüququnun əldə edildiyi görülür. Təəssüf ki, ölkəmizdə çox zaman bu terapiyanın incəliklərini və elmi-nəzəri əsaslarını bilmədən tətbiq etdiyini iddia edən insanlara rast gəlmək mümkündür. Beləliklə, zəngin mədəni irsə mailk olan ölkə kimi bu sahəni ölkəmizdə düzgün bir şəkildə inkişaf etdirmək, ixtisaslı kadrlar yetişdirmək artıq zərurət halını almalıdır. Əks halda insanlara vurulan psixi yaraların nəticələri ağır ola bilər. Bu terapiyanı tətbiq edərkən milli xüsusiyyətlərin də pasiyent, terapevt və təqdim edilən əsərdə yeri olacağını unutmamaq lazımdır. Son olaraq, incəsənət terapiyası sahəsində peşəkar bacarıqların artırılması üçün nəzəri və praktik təcrübənin zəruriliyi qeyd edilməlidir. İncəsənət terapiyası sahəsində aparılan tədqiqatlar ümumiləşdirilərək qeyd olunmalıdır ki, incəsənət terapiyası istənilən yaşda və müxtəlif pozuntuları olan şəxslərlə işləmədə effektiv yollardan biridir. Bu terapiya üsulu pasiyentin yaradıcılığını təşviq etməklə yanaşı, terapiya zamanı onun sıxılmamasına və daxili narahatlıqlarının yaratdığı sənət əsərində əks etdirilərək psixi sağlamlığını və tarazlığını qorumasına kömək edir. ƏDƏBİYYAT 1.
Abbasova Q.S., Hacıyev Z.C. Sosial fəlsəfə. Dərslik. Bakı: Ayna, 2001, 130 s. 2.
Birgül Aydın Tıbbi Sanat Terapisi, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 4(1):69-83 doi:10.5455/ cap.20120405, 2012. 3.
4.
Əsədov A. Gözəlliyin fəlsəfəsi: mahiyyət və onun cismani təcəssümü spiritualist aristokratizm işığında. Bakı: Nurlan, 2005, 498 s. 5.
Əlizadə H. Estetika. Red. E.Zamanova; AMEA Fəlsəfə və Siyasi-Hüquqi Tədqiqatlar İnstitutu, Bakı: Elm, 2007, 380 s. 6.
7.
Kar Özge Heykel Anasanat Dalı, Heykel ve Sanat Terapisi. Mersin Üniversitesi, 2011. Kərimova M.F. 78
8.
Malchiodi C.A. Breaking the silence: Art therapy with children from violent homes. New York: Brunner/Mazel,1990. 9.
İzmir: Atadost Matbaacılık, 2001 10.
Корытин А.И. Арт-терапия. Новые горизонты, М.: Когито-центр, 2006, 336 c. 11.
12.
Копытин А.И., Беверли Корт. Техники телесно-ориентированной арт-терапии. Психотерапия. М.: Психотерапия, 2011, 125 с.
АРТ-ТЕРАПИЯ Керимова M.Ф. Ключевые слова: искусство, психология, арт-терапия, эмоции и чувства, духовные потребности Несмотря на то, что искусство как часть культуры на всех этапах человечества подвергалось изменениям, оно не перестаёт заявлять о своей значимости и заставляет людей раздумывать. В статье исследуется роль искусства, как инструмента переживания, наслаждения и получение людьми высоких эстетических удовольствий, а также удовлетворения своих духовных потребностей. Наряду с этим в статье исследуются вопросы, связанные с проникновением искусства во внутренний мир человека. Наряду с этим в статье отмечается важная роль искусства как терапевтического метода в области психологии, взаимосвязь искусства, терапии и пациента, а также необходимость обращения внимание на возникшие проблемы при использовании данного метода в области психологии. Завершается научное исследование вопросом о необходимости развития данного метода в нашей стране и подготовке квалифицированных кадров в этой области.
The article covers the issues like how art makes people think and how art has preserved its importance at every stage of human history regardless of the changes in its context it was subject to. Art`s role inmeeting the spiritual needs of a person, giving him a high aesthetic pleasure, its power to peneterate the inner world of a person are studied in this article. At the same time the questions like why there is a need to art therapy, a brief history of its development, its importance in the field of psychology as a therapy method, goals and issues provided in the therapy were investigated in this paper. The process of art therapy covers the topics as art therapist, patient and work provided by him, the interaction between art and therapy and qualities that should be taken into consideration to become an art therapist. In conclusion, the importance of development of this field in our country and training of qualified personnel were highlighted.
İlkin variant 06.04.2017
Son variant İncəsənət terapiyası
Yüklə 1,87 Mb. Dostları ilə paylaş:
|