Türk biRLİĞİ yolunda avşar türkmenleri sempozyumu biLDİRİler kitabi 21 Temmuz 2017 Kayseri

18
Şeref Kocakaya
sayı 31, s. 263-277.
GİDDENS, Anthony 1994. Modernliğin Sonuçları, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
GREIG  J.  Michael  2002.  The  End  of  Geography?  Globalization,  Communications,  and 
Culture in The International System, Journal of Conflict Resolution, Vol. 46 No. 2, pp. 225-
243.
GÜNGÖR Erol 1986. Kültür Değişmesi ve Milliyetçilik, Ötüken Yayınevi, İstanbul.
HANAGAN  Michael  2000.  State  and  Capital:  Globalizations  Past  and  Present,  Ed  Don 
Kalp, Marco van der Land, Richard Staring, Bart van Sterbergeen, and Nico Wilterdendik, 
The End of Globalization: Bringing Society Back in, Rowman and Littlefield Publishers, p. 
67:86     
HOLTON  Robert  2013.  Küreselleşmenin  Kültürel  Sonuçları,  Çeviren  Kasım  Karaman, 
Sosyoloji Konferansları, No: 47, s. 59-75. 
LIEBER  Robert  J.,  WEISBERG  Ruth  E.  2002,  Globalization,  Culture,  and  Identities  in 
Crisis, International Journal of Politics, Culture and Society, Vol. 16, No. 2, pp. 273- 296. 
MCLUHAN Marshall 2014. Gutenberg Galaksisi, Tipografik İnsanın Doğuşu, Çeviren Gül 
Çağalı Güven, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul. 
MCLUHAN  Marshall,    POWERS  Bruce  C.    2015  Küresel  Köy.  Çeviren  Bahar  Öcal 
Düzgören, Scala Yayıncılık, İstanbul. 
MUELLER  Frank  1994.  Societal  Effect,  Organizational  Effect  and  Globalization, 
Organization Studies, Volume 15, Issue 3, pp.  407-428.
OĞUZ Esin Sultan 2011. Toplum Bilimlerinde Kültür Kavramı, Edebiyat Fakültesi Dergisi, 
Cilt 28, Sayı 2, s. 123-139.
ROBERTSAN, Roland 1999.  Küreselleşme, Toplum Kuramı ve Küresel Kültür, Çev. Ü. H. 
Yolsal, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara.
ROTH Martin S. 1995 The Effects of Culture and Socioeconomics on The Performance on 
Global Brand Image Strategies, Journal of Marketing Research, Vol XXXII, pp. 163-175. 
TAĞ KALAFATOĞLU Şermin 2013, Küreselleşme Karşıtı Hareket, Ankara Üniversitesi 
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 4, Sayı 1, s. 143- 195. 
TALAS Mustafa, KAYA Yaşar 2007. Küreselleşmenin Kültürel Sonuçları,  TÜBAR, XXII, 
s.149- 162.  
TOFFLER Alvin 2008. Üçüncü Dalga Bir Fütürist Ekonomi Analizi Klasiği, Çeviren Selim 
Yeniçeri, Koridar Yayıncılık, İstanbul.
TOMLİNSON  John  1999.  Kültürel  Emperyalizm,  Çeviren  Emrehan  Zeybekoğlu, Ayrıntı 
Yayınları, İstanbul. 
TOMLİNSON  John  2013  küreselleşme  ve  Kültür,  Çeviren Arzu  Eker, Ayrıntı Yayınları, 
İstanbul. 
WALLERSTEİN  Immanuel  2014  Dünya  Sistemleri  Analizi:  Bir  Giriş,  Çeviren  Ender 
Abadoğlu, Nuri Ersoy, BGST Yayınları, İstanbul.

---

19
Türk Birliği Yolunda Avşar Türkmenleri Sempozyumu 
İRAN TÜRKLERİNDE ETNO-SOSYAL YAPI
ve İLGİLİ TERMİNOLOJİ
Yrd. Doç. Dr. Babak JAVANSHIR
  
  İstanbul,  Yeditepe  Üniversitesi,  Fen-Edebiyat  Fakültesi,  Tarih  ve  Antropoloji  Bölümü 
Öğretim Üyesi, 
[e-mail]
(Babek CAVANŞİR)
Bizim gerçeğimizin, bizim dışımızdaki 
modeller ile yorumlanması, yalnızca 
bizi daha da yabancı, daha az özgür
ve yalnız kılmayahizmet etmektedir!
 
Gabriel Garcia Marquez
Latin Amerika’nın Yalnızlığı 
yapıtından...
ÖZET
Makalede  İran  Türklerinin  coğrafi  dağılımı,  alt  grupları  (Türk,  Türkmen,  Ḫalaç
2
 
ve Ḳazaḳ
3
), sosyal yaşam biçimleri (göçebe, köylü ve şehirli), özellikle Türk göçebeliğinin 
yapısı, bu yapının değişik basamaklarını oluşturan katmanlar ve ilgili etno-sosyal terimleri 
karşılaştırmalı  olarak  ele  alınıp  sonuca  varılmaya  çalışılmaktadır.Ele  alıp  irdelenen  bir 
diğer  konu  ise  Oğuz  Türkçesi  kümesinde  yer  alan  Türk  lehçelerinin  Türkoloji  de  nasıl 
adlandırılması gerektiği sorunu ve bu sorunun çözüm yollarıdır. 
Anahtar  Kelimeler:  İran  Türkleri,  içadı,  dışadı,  Türk,  Türkmen,  Ḫalaç,  Ḳazaḳ, 
şehirli, köylü, göçebe, Merkezi Oğuz Türkçesi, Batı Oğuz Türkçesi, Doğu Oğuz Türkçesi, 
boy farkındalığı (boy ayırtediciliği), etno-sosyal yapı, böyükél, él
4
, élḫan, élbeyi, ḫan, tayfa, 
oymaⱪ
5
, bey, kelanter, tire, kedḫuda, göbek, bonḳu, éyşum, aġsaḳḳal
6
, yâşulı, yâşıllar, yurt, 
béyle, oba, aile, çadır, ⱪaraçadır, év ve alaçıⱪ.
ABSTRACT
This paper deals with Iranian Turks geographical distribution, sub-groups (Turk, 
Turkmen, Khalaj and Kazakh), way of life (nomadic, rural and urban), specially the structure 
of Turkish nomadism, the layers constructing this structure and related ethno-social terms in 
a comparative way and aims to arrive at a conclusion regarding them. The problem of how 
to denominate the dialects of Oghuz Turkic in Turkology is also analyzed here and possible 
solutions are offered.
Keywords:  Iranian  Turks,  endonym,  exonym,  Turk,  Turkmen,  Khalaj,  Kazakh, 
urban, rural, nomad, Central Oghuz Turkic, West Oghuz Turkic, East Oghuz Turkic, tribe 
consciousness, ethno-social structure, böyükél, él, élkhan, élbayi, khan, tayfa, oymaq, bay, 
kalantar, tireh, kadkhuda, göbak, bonku, éyshum, aghsaqqal, yashuli, yashils, yurt, béyla, 
oba, family, chadir, qara-chadir, év ve alachıq.
2
  “Ḫelec” ve “élḪan” gibi Türk kökenli sözcüklerde kalın yazılmış sesbirimler ile birlikte, Arapça ve Farsça kökenli sözcüklerde karşılaştığımız 
ötümsüz art damak /Ḫ/ ünsüzü (ötümlü art damak /ġ/ ünsüzünün karşılığı); Türkiye’de “Halaç” diye söylenen ilgili topluluğun kendilerince, 
söz konusu ad “Ḫelec” biçiminde söylenmektedir. Makalemizde yazım sorununu kısmen gidermek için Ḫalaç biçimini kullanmayı yeğledik.  
3
  “ḪazaḪ” sözcüğünün kalın yazılmış sesbirimleri: Ötümsüz art damak /Ḫ/ ünsüzü (ötümlü art damak karşılığı olan /Ḫ/ ünsüzünün karşılığı)
4
  Kapalı /é/: “kuzey” sözcüğünün 4. altı çizili foneminin söyleyişinde olduğu gibi  
5
  “OymaḪ” sözcüğünün kalın yazılmış sesbirimleri: ötümlü art damak karşılığı olan /Ḫ/ ünsüzü (ötümsüz art 
damak karşılığı olan /Ḫ/ ünsüzünün karşılığı)
6
  AġsaḪḪal sözcüğünün kalın yazılmış sesbirimi: Ötümlü art damak /ġ/ ünsüzü (ötümsüz art damak /Ḫ/ 
ünsüzünün karşılığı)

---