Türk biRLİĞİ yolunda avşar türkmenleri sempozyumu biLDİRİler kitabi 21 Temmuz 2017 Kayseri
Yüklə 4,44 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- HÜRMÜZGAN İLİ Sıra Boy Ayırtedici Grubun Adı Coğrafi Bölgesi
- GÜLİSTAN İLİ Sıra Boy Ayırtedici Grubun Adı Coğrafi Bölgesi
- ḪORASANİLİ Sıra Boy Ayırtedici Grubun Adı Coğrafi Bölgesi
42 Şeref Kocakaya 18 Féylî Şiraz ve Fîruz-abad’da 19 Cengi (Zengi ya Zengene) Cerhum, Hefr’e bağlı köyler ve Beyzâ’da 20 Çetez Şiraz çevresi ve Ⱪarabaġ’ın Pol Berinci yerleşim biriminde (yeni adı İslamlı) 21 Çiyanlı Şiraz 151 ile çevresi ve Ⱪarabaġ’ın Pol Berinci’de (yeni adı İslamlı) 22 Zülⱪeder Şiraz ile çevresi, Ⱪarabaġ ve Pol Berinci’de (yeni adı İslamlı), ayrıca Kazérun, Cehrum, Şiraz’ın Ⱪarabaġ’ı, Beyza’nın Çiçegli Köyü 23 Çiçegli veya Çüçekli Şiraz çevresi ve Ⱪarabaġ’ın Pol Berinci’de (yeni adı İslamlı) 24 Câme Büzürgî Kazérun, Cehrum, Şiraz’ın Ⱪarabaġ’ı, Beyzâ’nın Çiçegli Köyü, Fars’la Ḫuzistan’ın birçok yerleşim birimleri ve köylerinde 25 Bayat Mus-évli Bâcgah ve Şiraz’ın Ekber-abad’ında 26 Bayat Aġ-évli (Aġ-évli Oymağı) Şiraz’ın eski mahallelerinden olan Leb Âb’da 27 Bayat Ⱪara- évli (Salahlı ve Emir Hemdemli oymakları) Şiraz’ın eski mahallelerinden olan İshak Beyg Mahallesi, Ḳuvar, Celal-abad Siyâh ayrıca Ⱪarabaġ’ın Bîd Zerd, Siyâh’ın Hemdemli köyü ve Fars’ın Fîruz-abad’ında 28 Iġdır Lâr İlçesi ile çevresi, özellikle Hunc bölgesinde 1 52 29 Ⱪarabaġ Bazı bölgelerde 30 Emir Hacılı Bazı bölgelerde 31 Dinarlı Bazı bölgelerde 32 Ⱪılbaş Bazı bölgelerde 33 ⱩaraBulaⱪ Bazı bölgelerde 34 Çârde Çérik Bazı bölgelerde 35 Beğdili Bazı bölgelerde 36 Ⱪacar Bazı bölgelerde HÜRMÜZGAN İLİ Sıra Boy Ayırtedici Grubun Adı Coğrafi Bölgesi 1 Ⱪaşⱪayı Râm-hürmüz ve Linge Limanı İlçesi’nde 1 53 2. İRAN TÜRKMENLERİNDE ETNO-SOSYAL YAPI Türkmen içadı ve etnonimini kullananlarda da sosyal yaşam biçiminin her üç türü yani şehirli, köylü ve göçebeliğe rastlanılmaktadır. Türkmenler çiftçi (yerleşik) ve hayvancı (göçebe) olmak üzere iki gruba ayrılmaktalar. Bunlardan çiftçi ve yerleşik olanlara “Çomur”, göçebe ve hayvancı olanlara ise “Çarva” denmektedir. Her hangi bir Türkmen’e konuştuğu dilinin adı sorulduğu zaman “Türkmen Dili” ve “Türkmence” yanıtlarının dışında her hangi bir cevap almamaktayız. Yerleşiklere nereli olduğu sorusuna da Gülistan, Ḫorasanİli veya bağlı bulunduğu şehir ve köye göre bize yanıt vermektedir. Örneğin; Günbedli, Aⱪ Ⱪaleli, Aⱪtoⱪayköyü gibi. Türkmenlerde de söz konusu şehir ve yerleşim birimleri kesinlikle dil adı anlamında kullanılmamaktadır. Her hangi bir Türkmen hem etnik kökeni ve hem de yerleşim birimini belirtmek için Günbed Türkmeni, Aⱪ Ⱪale Türkmeni, Aⱪtoⱪayköyü Türkmeni gibi somutlaştırıcı yanıtlar vermektedir. Söz konusu somutlaştırıcı yanıtların da Türkmen’in bir çeşidi gibi anlamlarda kullanılmadığı ortadadır. Dolayısı ile Türkmenler’de de “Gülistanca”, “Ḫorasanca”, “Günbedce”, “Aⱪ Ⱪalece”, “Türkmen Sahraca” gibi tuhaf dil adlarına rastlanılmamaktadır. Açıkçası Türkmenler her hangi sosyal yaşam birimini sürdürmesine karşın dil ve etnonim içadları “Türkmen” sözcüğünden başka her hangi bir kelime değildir. 43 Türk Birliği Yolunda Avşar Türkmenleri Sempozyumu Türkmenlerin bir kısmı yerleşik hayata geçseler de tümünde belirgin bir biçimde “boy ayırtediciliği” olgusu korunmaktadır. Bu onların yakın zamanlarda yerleştiklerinin açık bir göstergesidir. Nitekim tarihi kayıtlar Türkmenlerin günümüz Türkmenistan ve Türkmen Sahra bölgesine gelişini XVII. yy. olarak göstermektedir. Şimdi ise söz konusu bölgelerde dağılım gösteren Türkmen éllerini tanıtmaya çalışalım: GÜLİSTAN İLİ Sıra Boy Ayırtedici Grubun Adı Coğrafi Bölgesi 1 Göklen 1 54 Günbed Kâvûs yakınında olan Göklen bölgesi, Gürgan Ovası’nın doğusundaki dağlık bölgelerde, İran-Türkmenistan sınırı boyunca, Gil Daġı ve Ⱪara Balḳan kasabaları ve Kelâle bölgesinde ayrıca Merâve Tepe ve Cergelan’da 2 Yomut 1 55 Türkmen Sahra’nın büyük bir kısmı ve ovalık bölgesinde, kuzeyden Etrek, batıdan Hazar Denizi, güneyden Restag, Ketul, Findirisk ve doğudan İlyas Tepe’ye dek uzanan yerlerde. Yomutlar kışın, Türkmen Sahra, ilkbahar sonları da Balḳan yüksekliklerindeki dağ eteği bölgelere doğru göç ediyorlar. Ayrıca Ⱪomîşan, Daşlı Burun, Aⱪ Ⱪale ve Günbed Kâvûs çevresi de Yomutlar yerleşmişlerdir. 1 56 3 Ḫoca Değişik bölgelerde 4 Maḫdum Değişik bölgelerde 5 Şéyḫler Değişik bölgelerde 6 Ata Değişik bölgelerde 7 Teke Hisarçe’de 1 57 ḪORASANİLİ Sıra Boy Ayırtedici Grubun Adı Coğrafi Bölgesi 1 Teke 1 58 Bocnurd’un kuzeyindeki dağlık bölgeleri ve Bocnurd’a bağlı, Merâve Tepe’de (Türkmen Sahra) 1 59 2 ‘ É ş ⱪ - a b a d l ı (‘Aşⱪ-abadlı) Aslen Tekelerden olan ‘Éşⱪ-abadlılar Bocnurd’un Türkmen Sahra dağlık bölgesinde dağ eteği Teke köyleri ve bir kısmı da No-ḫandan’da 3 Enayulu Deregez, Kelâte Çinar, No-ḫandan, Muhammed-abad (Deregez’in merkezi), Ⱪoçan, Fârûc, Necef-abad ve Esed- abad 1 60 4 İgdirli 1 61 Tekelerden olan İgdirliler (Tok̮tamış 162 Bey grupları) Bocnurd’un kuzeyindeki Teke köylerinde yaşamaktalar. 5 İmerli Bocnurd’un Türkmen Sahra’sındaki Teke köylerinde 6 Bahadırlı No-ḫandan bölgesine bağlı Seng Surâḫ ve Bahadır Ḫan köylerinde 7 Süyéhlî Bocnurd’un kuzeyindeki dağlık bölgelerde 8 Beg Aslen Teklerden olan Begler Bocnurd’un (Türkmen Sahra) kuzeyindeki Teke köylerinde yaşamaktadırlar. 9 Ana-olı Bocnurd’un kuzeyindeki dağlık bölgelerde 10 Ḫızırlı Aslen Teklerden olan Ḫızırlılar Bocnurd’un (Türkmen Sahra) kuzeyindeki dağlık bölgelerdeki Teke köylerinde Tok̮tamışlar’a bağlı olarak yaşamaktalar. 11 Ḫoca No-ḫandan’da Yüklə 4,44 Kb. Dostları ilə paylaş:
|