The Archeology of Azerbaijan a brief Discourse
Yüklə 1,54 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 60 qurdunu alandan sonra yola düzəldi. Ləngimək olmazdı, onu qabaqlaya, müqəddəslərin ruhunu tapa və ərliyi Qorçatanın əlindən ala bilərdilər. Bir az getmişdi ki, nərilti səsinə dayandı. Bu, mağara şiriydi. O, Qorçatanın dağ kəlini vurub öldürməsini görmüş, yad iyi uzaqdan almış və çölə çıxmışdı. İndi isə mağaranın qarşısında dayanıb iri, qırmızı gözləriylə Qorçatanı izləyirdi. Ər oğlu bilirdi ki, mağara şiri ondan əl çəkən deyil. Çünki onun ovlağına girib, ovunu əlindən alıb. Mağara şiri olan yerdə, onun izni olmadan kim bu işi görə bilərdi ki, - yalnız buralara bələd olmayan adam. Deməli, yad məxluq gəlmişdi və ona meydan oxuyurdu. Qorçatan ehtiyatlana-ehtiyatlana, qayalara sığına-sığına gedirdi. Qarşıda iri bir kaha vardı. Əroğlu həmin kahaya girdi, kahanın ağzını iri qaya parçasıyla örtdü. Bura təhlükəsiziydi. Çoxdandı heç kim yaşamırdı. Əroğlu bu kimsəsizliyi içəridəki havadan duydu. Görünür, bir vaxtlar burada yaşamış qonur ayı mağara şirinin qorxusundan harasa çıxıb getmiş, ya da döyüşdə məğlub olmuşdu. Mağara şiri dağ kəllərindən birinin dalına düşsəydi, Qorçatanı yadından çıxarardı, amma, deyəsən, onun belə bir fikri yoxuydu. Görünür, Qorçatanın iri, qoca kəli vurub öldürməsi mağara şirinə təsir eləmişdi. Bu, onun ərazisindəki ova göz dikməyiylə də bağlı deyildi, mağara şirinə ən çox təsir edən özünün qıymadığı bir kəlin öldürülməsiydi. Mağara şiriylə qoca dağ kəlini ortaq xatirələr birləşdirirdi. Onlar bu ərazilərə birlikdə nəzarət edirdilər. Mağara şirinə ov lazım olanda qoca dağ kəli bunu asanlıqla eləyirdi, dəstəni onun qapısının ağzından keçirirdi, özü getmək istəməyəndə isə ovu köhnə dostuna tərəf ötürürdü. Mağara şiri haqqında Qorçatan çox eşitmişdi: indiyə kimi heç kim onu yenməmişdi. Tayfanın çoxgörmüş qocaları bu azman heyvanın boz ayıdan iki dəfə yekə olduğunu, onlara düşmən kəsildiyini, odu ilk əldə etdiklərinə görə gözü götürmədiyini söyləyirdilər. Çünki od çıxandan mağara şiri ikiayaqlılara yaxın düşə bilmirdi. O, uzun-uzadı nərildəyəndən, dağı-daşı silkələyəndən, ətrafındakı ağacları pəncəsilə vurub parçalayandan sonra bir müddət susdu və az keçmiş kahanın qarşısında peyda oldu. Ondan nəmişlik və torpaq iyi gəlirdi. Görünür, çoxdandır ki, heç nə ovlamamışdı və qocaydı. Qoca dağ kəlinin ona «xidməti» piylənmək və tənbəlliklə nəticələnmişdi. Mağara şiri iri, qırmızı gözlərilə kahanın qapısını örtmüş qaya parçasının böyründən içəri baxdı, Qorçatan onun odlu nəfəsini hiss elədi. Sonra pəncəsilə qayanı aşırmağa çalışdı. Qorçatan daş nizəni əlində hazır tutmuşdu. Mağara şiri bir də həmlə eləsəydi, qaya parçasını aşıra və içəri girə biləcəkdi. Qorçatan bunu duydu və nizəsini mağara şirinin gözünə soxdu. Qəfil www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 61 zərbədən və ağrıdan heyvan nərildəməyə başladı, kahanın qapısını bağlamış qaya parçasını pəncəsilə parça-parça eləyib içəri soxuldu. O, qəzəbindən yeri-göyü dağıdırdı, dırnaqları ilə lağım atırdı. Qorçatan küncə sıxıldı. İlk dəfəydi ki, qorxu Əroğluna üstün gəlməyə başlayırdı. O, belə qəzəbli və bədheybət heyvan görməmişdi. Amma qorxuyla düşmənə qalib gəlmək olmaz. Qorçatan üçün bu, cəngəllik həqiqətinin əlifbasıydı. Od tayfasının güvənci özünü ələ aldı, mağara şirini irəli buraxdı, meşələr sahibi Qorçatanın tuşuna çatanda əlindəki toppuzla onun boynunun arxasından bir neçə dəfə vurdu. Toppuz elə zərblə dəydi ki, köklü- köhmərli palıda oxşar heyvanın boynunun sümükləri xıncım-xıncım oldu və o öz ətalətilə bir az getdikdən sonra diz üstə çökdü, xırıldayaraq böyrü üstə aşdı. Mağara şirinin qoca olması Qorçatanın dadına yetdi, çünki müqavimət göstərməyə gücü yoxuydu. Qorçatan iri gövdəli düşməninin başının üstündə durub bir müddət ona baxdı, axırda mağara şirinin köpək dişlərini daşla vurub çıxardı, belindəki kətan kəndirdən bir qıl çıxarıb ona düzdü və boynundan asdı. Bir kənarda oturub dincini aldı və özünə gələr-gəlməz kahadan çıxdı. Əroğlu üç ulduz gecəsini arxada qoyduqdan sonra düzənliyə çıxdı. Burdan o tərəfə susuz səhralar və kolluqlar uzanıb gedirdi. O, Günəşi tutub getdi. Ruhlar qoruyucusu demişdi ki, hədəfə çatmaq üçün Böyük oda sarı getmək lazımdır. Əroğlu dayanmadan qaçırdı, Günəşin istisi üz-gözünü qarsır, onun qaçışını ləngidirdi. Susuzlamışdı. Ağzı qurumuşdu, dodaqları dodağına yapışırdı. Nəhayət, qalın kolluğa çatdı. Bir azdan meşəyə girəcəkdi. Amma susuzluq onun gücünü yeyirdi. Su içməsəydi, yad ruhlar bədəninə girər, içindəki işığı oğurlayıb özlərilə aparar, yerinə qaranlığı hakim edərdilər. Bir dəstə ceyran sürüsü yel kimi ötüb keçdi. Görünür, onları kimsə qovurdu. Bir azdan iki pələng gördü. Ceyranları qovan onlarıydı, amma ova çata bilmirdilər və bir azdan qaça-qaça gözdən itdilər. Qorçatan lap yaxınlıqda nəm iyi duydu, burnu ilə suyun havasını tutdu və həmin istiqamətə tərəf yüyürdü. Ona elə gəldi ki, hardasa, lap yaxınlıqda su çeşməsi var. Burun havasına su çeşməsini tutub getdi. Lakin onun çeşmə zənn elədiyi yerə hələ çox var idi. Nəhayət, Əroğlu istədiyini tapa bildi, ancaq onun tapdığı su çeşməsi yox, iri dəmir ağacının altıydı. Ağacın altı rütubətli və nəm idi. Qorçatan ağacın dibini çapacaqla qazdı, sonra daş nizəyə keçdi, çala getdikcə nəmişlənirdi, suyla dolurdu. O, suyun durulmasını gözləmədi, ağzını dirəyib fasiləylə çalaya dolan suyu içməyə başladı. Susuzluğunu yatırandan sonra uzanıb yatdı və gecənin bir aləmi ilbizlərin və gecə dovşanlarının səsinə oyandı. Kimsə böyük bir kolun dibini eşirdi və ona yaxınlaşırdı. Bu, kol kərgədanıydı, qaranlıqda güclə seçilirdi. Qorçatan nizəsini əlində hazır tutdu, Yüklə 1,54 Mb. Dostları ilə paylaş:
|