T. C. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı

32 
 
Ertesi gün  erkenden kalkan Aşdot’lular, Dagon  heykelini  Rab’bin Sandığı’nın önünde 
yere  düşmüş  bulurlar.  Dagon’u  alıp  yerine  koyarlar.  Ertesi  gün  Dagon  heykelini 
Sandığı’nın  önünde  bu  kez  başıyla  iki  eli  kırılmış  bir  vaziyette  bulurlar.  Rab 
Aşdotlular’ı  ve  çevrelerindeki  halkı  ağır  biçimde  cezalandırır.  Onları  urlarla 
cezalandırıp sıkıntıya sokar. Aşdotlular “Antlaşma Sandığı yanımızda kalmamalı, çünkü 
o  bizi  ve  Dagon’u  ağır  bir  biçimde  cezalandırıyor.”  derler.  Daha  sonra  Sandık  Gat’a 
götürürler. Rab Gat  Kentini  de cezalandırır. Kenti çok büyük bir korku sarar. Sandığı 
Ekron’a  gönderirler.  Ekronlular  Sandığın  geri  yerine  gönderilmesini  isterler.  Çünkü 
onları da ceza ve ölüm korkusu sarar. Neticede Tanrı’nın onlara verdiği ceza da çok ağır 
olur. Sağ kalanlarda urlar çıkar.
165
 Ahit Sandığı Filist ülkesinde yedi ay kaldıktan sonra 
Filistliler,  falcılarla  kâhinleri  çağırtıp  Rabbin  Sandığını  ne  yapmaları  gerektiğini 
sorarlar.  Kâhinlerle  falcılar  İsrail  Tanrısı’nın  Sandığını  geri  yerine  iade  etmelerini 
söylerler.  Filistliler  kâhinlerle  falcıların  dediklerini  yaparak  bir  arabaya  süt  veren  iki 
inek  koşarlar.  Sandığı  arabaya  yerleştirirler.  Sağa  sola  sapmadan,  böğüre  böğüre  ana 
yoldan ilerleyen inekler, Ahit Sandığı’nı İsrailoğulları’na getirirler.
166
 
 
Görüldüğü  gibi  Antlaşma  Sandığı,  İsrailoğulları  dışındakilere  asla  huzur  ve 
mutluluk  getirmemiştir.  Sandık,  Filistliler’in  elinde  yedi  ay  kaldıktan  sonra  Filistliler 
sandıktan çekindikleri/korktukları için onu İsrailoğulları’na geri vermişlerdir. 
 
“Ahid Sandığı, çeşitli şehirlerde kaldıktan sonra Dâvûd (as) tarafından Kudüs’e 
getirilmiş nihayet Süleyman (as) tarafından Kudüs Mabed’ine yerleştirilmiştir. M.S. 586 
yılında Buhtunnasır tarafından Kudüs Mabedi’nin tahribi ile ahid sandığı kaybolmuş ve 
sonraki dönemlerde ahid sandığından bahsedilmemiştir.”
167
 
 
Buraya kadar anlatılanları karşılaştırmaya tabi tutacak olursak; Kur’an, Tabut’un 
neden  yapıldığını  ve  nasıl  bir  Tabut  olduğunu  açıklamamıştır.  İçinde  İsrailoğulları’na 
bir  ferahlık  ve  sükûnet,  Musa  ve  Harun  hanedanlarının  bıraktıklarından  bir  kalıntı 
olduğunu  söylemiştir.  Kur’an,  Musa  ve  Harun  ailesinden  arta  kalan  şeylerin  ne 
olduğunu açıklamamıştır. Kitab-ı Mukaddes ise sandığın akasya ağacından yapıldığını, 
boyunun iki buçuk, eni ve yüksekliğinin birer buçuk arşın olduğunu, sandığa Musa’nın 
                                                           
165
 Kitab-ı Mukaddes, I. Samuel, 5/1-12. 
166
 Kitab-ı Mukaddes, I. Samuel, 6/1-21. 
167
 Atasağun, a.g.e., s. 34. 

---

33 
 
emriyle on emrin bulunduğu taş levhalar ve kudret helvası ile dolu bir testi konduğunu 
söylemiştir. Kitab-ı Mukaddes’e göre de Ahit Sandığı’nın içinde bulunanların Hz. Musa 
ve Harun’dan kalma şeyler olması Kitab-ı Mukaddes’in Kur’an’la benzerlik arzettiğini 
gösterir.  
 
Kur’an,  Tabut’u  İsrailoğulların’dan  kimlerin  aldığını,  Tabut’un  ne  kadar 
ellerinde kaldığını ve niçin İsrailoğulları’na geri iade ettiklerini açıklamamıştır. Kitab-ı 
Mukaddes  ise  Kur’an’dan  farklı  olarak  Ahit  Sandığı’nın  kimlerin  elinde  ne  kadar 
kaldığını ve niçin iade edildiğini söylemiştir. Filistliler’in Ahit Sandığından korktukları 
için onu geri İsrailoğulları’na teslim ettiklerini ifade etmiştir.  
 
Kur’an’da  Tabut’u  meleklerin  taşıdığı  ifade  edilmiş,  Kitab-ı  mukaddes’te  ise 
sandığı  ineklerin  taşıdığı  ifade  edilmiştir.  Bu  hususta  Kur’an  ile  Kitab-ı  Mukaddes’i 
buluşturmak  mümkündür.  Şöyle  ki,  Kitab-ı  Mukaddes’teki  sandığı  getiren  ineklerin 
sevk  ve  idaresini  melekler  yapmıştır  diye  düşündüğümüzde  Kur’an  ile  Kitab-ı 
Mukaddes  arasındaki  çelişkiyi  gidermiş  oluruz.  Nitekim  Taberî’de  yer  alan  “Allah 
meleklere  emretti  ve  melekler  o  öküzleri  Beni  İsrail’e  getirdiler.”  cümlesi  bizim  bu 
yorumumuzu haklı çıkarır.  
 
 
Kur’an,  Tabut’un  içinde  sükûnet  olduğunu  bildirirken,  Kitab-ı  Mukades  Ahit 
Sandığı  içinde  sükûnet/sekinet  olduğuna  dair  herhangi  bir  bilgi  vermiyor.  Ancak 
Sandık,  İsrailoğulları’nın  savaşta  cesaretlerini  artırıyordu.  Ahit  Sandığı  yanlarında 
oldukça kendilerini güven içinde hissediyorlardı. Şu ifadeler onların sandıkla son derece 
huzurlu ve mutlu olduklarını gösterir: “Rab’bin Ahit Sandığı ordugâha varınca, bütün 
İsrailliler öyle yüksek sesle bağırdılar ki, yer yerinden oynadı.”
168
  
 
Ayrıca  ayetteki  “sekine”  kelimesi  Yahudi  literatüründe  “oturma  ve  rahatlama” 
anlamında dini bir terim olarak kullanılan “şekine” kelimesiyle ilişkilendirildiğinde Ahit 
Sandığı’nın  bir  tür  ilahi  zuhur  ve  tecelliyi  yansıttığı  ve  İsrailliler’e  güven  verdiği 
söylenebilir.
169
 
 
Sonuç  olarak  burada  Kur’an’ın  Kitab-ı  Mukaddes’e  göre  daha  özet,  genel  ve 
olağanüstülük  anlatılarından  mümkün  olduğunca  soyutlanmış  bir  dil  kullandığı 
                                                           
168
 Kitab-ı Mukaddes, I. Samuel, 4/5.  
169
 
Karaman vd., Kur’an Yolu Türkçe Meâl ve Tefsir, I/248.    

---

34 
 
yorumunu yapabiliriz. Ayrıca müfessirler İsrâilî rivayetleri nakletmiş olsalar da onların 
tıpkı  “sekine”  kelimesinde  olduğu  gibi  rasyonel  yorumları  tercih  etmeye  daha  yakın 
davrandıklarını, bunun da Kur’an’ın aktardığı kısıtlı muhteva ve üsluba yakın bir tutum 
olduğunu söyleyebiliriz. 
 
2.3. İsrailoğulları’nın Bir Nehirle İmtihan Edilmesi  
 
Kur’an’da  Talut’un  ordusunu  bir  nehirle  imtihan  etmesinden  bahsedilir.  Talut 
savaş  yazılınca  ordusunu  oluşturur.  Gösterilen  hamaset  ve  atılan  naralar  üzerine, 
savaştan  önce  askerlerinin  azim  ve  itaat  derecelerini  ölçmek  ister.  Talut  bu  imtihanla 
zayıflık gösterenleri geride bırakmak ister.
170
 Bu husus Kur’an’da şöyle belirtilir: 
“Talut  askerlerle  beraber  (savaş  için) ayrılınca  dedi ki:  ‘Allah  sizi  mutlaka 
bir nehirle imtihan edecek. Kim ondan içerse benden değildir. Kim de ondan 
içmezse  işte  o  bendendir. Ancak  eliyle  bir avuç  içen  müstesna.’  İçlerinden 
pek azı hariç hepsi ırmaktan içtiler. Talut ve iman edenler beraberce ırmağı 
geçtiklerinde:  ‘Bugün  bizim  Calut’a  ve  askerlerine  karşı  koyacak  hiç 
gücümüz yoktur.’ dediler. Allah’ın huzuruna varacaklarına inananlar: ‘Nice 
az  topluluklar,  Allah’ın  izniyle  nice  çok  topluluklara  galip  gelmişlerdir. 
Allah sabırlılarla beraberdir’ dediler.”
171
 
 
Talut, ordusunun iradesini, direnme gücünü ve sabırlılık derecesini ölçmek ister. 
Askerlerinin  susuz  oldukları  bir  sırada  bu  sıkıntıya  karşı  ne  derece  sabırlı  olduklarını 
denemek  için  bir  avuç  dışında  ırmağın  suyundan  kana  kana  içmemelerini  emreder. 
Askerlerinin  az  bir  kısmı  hariç  çoğu,  ırmağın  suyundan  kana  kana  içerler.  Askerlerin 
çoğu  sırf  nefislerinin  isteklerine  boyun  eğerek  ordudan  ayrılırlar.  “Bugün  Calut’a  ve 
onun askerlerine karşı gücümüz yok”  derler.  Bu  denemede sayıca  az, fakat  seçkin  bir 
grup  ortaya  çıkar.  Bu  küçük  grup  ise:  “Nice  az  topluluklar,  Allah’ın  izniyle  nice  çok 
topluluklara  galip  gelmişlerdir.  Allah  sabırlılarla  beraberdir.”  derler.
172
  Tâbî 
tutuldukları imtihanı başararak Talut’tan ayrılmazlar. Zafere inanmış bir halde düşman 
karşısında  cesaret,  sabır  ve  zafer  vermesi  için  Allah’tan  yardım  dileyerek  yollarına 
                                                           
170
 Halidî, a.g.e., s. 325. 
171
 Bakara, 2/249. 
172
 Kutup, a.g.e., I/268-269.   

---