T. C. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı

19 
 
 
Genç  Samuel,  Eli’nin  yönetimi  altında  Rab’be  hizmet  etmeye  devam  ederken 
Eli’nin  çocukları  Tanrı’ya  saygısızlık  ederler.  Eli  onlara  engel  olamaz.  Rab  bundan 
dolayı Eli’ye seslenmeyi ve ona görünmeyi keser, Samuel’e seslenmeye ve görünmeye 
başlar.  Rab,  Samuel’i  peygamber  olarak  onaylar.  Rab’bin  Samuel’i  bir  peygamber 
olarak  onayladığını  bütün  İsrail  anlar.  Rab,  Samuel’e  görünmeyi  sürdürür  ve  sözü 
aracılığıyla kendisini Samuel’e tanıtır.
91
 
 
Rab,  Samuel’i  peygamber  olarak  onayladıktan  sonra  Samuel  İsrail  halkına 
önderlik  etmeye  başlar.  Onları  puta  tapmaktan  men  ederek  İsrail  halkına  şöyle  der: 
“Eğer bütün yüreğinizle Rab’be dönmeye istekliyseniz, yabancı ilahları ve Aştoret’in
92
 
putlarını aranızdan kaldırın. Kendinizi Rab’be adayıp yalnız O’na kulluk edin. Rab de 
sizi  Filistlilerin  elinden  kurtaracaktır.”  Bunun  üzerine  İsrailli’ler  Baal’ın
93
  ve 
Aştoret’in putlarını atıp yalnızca Rab’be kulluk etmeye başlarlar.
94
 
 
Samuel zamanında Filistliler İsrailliler’in önünde bozguna uğrarlar.
95
  Yenilgiye 
uğrayan Filistliler bir daha İsrail topraklarına saldırmazlar. Samuel yaşadığı sürece Rab 
Filistliler’in saldırmasını engeller. Filistliler’in ele geçirdiği kentler İsrail’e geri verilir. 
Samuel yaşadığı sürece İsrail’e önderlik yapar.
96
  
 
Buraya  kadar  anlatılanları  karşılaştırmaya  tabi  tuttuğumuzda  Samuel  ve 
Kur’an’ın  isimsiz  peygamberi  arasında  benzerliklerin  ve  farklılıkların  olduğunu 
görüyoruz:  Kitab-ı  Mukaddes,  Samuel  hakkında  çok  fazla  bilgi  verir.  Kur’an 
İsrailoğulları’nın  kendilerine  kral  tayin  etmesini  istedikleri  o  peygamberin  ismini 
vermez.  Annesi  ve  babasından  bahsetmez.  Kur’an,  o  peygamber  hakkında  sadece 
Talut’u Allah adına hükümdar ataması bağlamında bahseder. Kitab-ı Mukaddes ise bu 
peygamberin  adını  Samuel  diye  verir.  Samuel’in  anne  ve  babasının  adlarını  belirtir. 
Annesinin onu Rabbe adadığından bahseder. Hayatı hakkında oldukça fazla bilgi verir. 
Samuel,  İsrail  halkını  Aştoret  ve  Baal  gibi  putlara  tapmamayı,  yalnızca  Rabbe  kulluk 
                                                                                                                                                                          
90
 Kitab-ı Mukaddes, I. Samuel, 3/19. 
91
 Bkz. Kitab-ı Mukaddes, I. Samuel, 3/1-21. 
92
 Aştoret Kenanlılar’ın doğurganlık, aşk ve savaş tanrıçası. Kitab-ı Mukaddes, Sözlük, s. 1357. 
93
 “Efendi” ya da “koca” anlamına gelen Baal, Kenanlıların verimlilik ilahıydı. Kitab-ı Mukaddes, Sözlük, 
s. 1358. 
94
 Kitab-ı Mukaddes, I. Samuel, 7/3-4. 
95
 Kitab-ı Mukaddes, I. Samuel, 7/10. 
96
 Kitab-ı Mukaddes, I. Samuel, 7/13-15. 

---

20 
 
etmeyi  öğütlerken;  Kur’an’daki  isimsiz  peygamberin  İsrailoğullarına  böyle  bir  öğüdü 
bulunmamaktadır.  
Kur’an’daki İsrailoğulları’nın kral isteme gerekçeleri ile Kitab-ı Mukaddes’teki 
İsrailoğulları’nın  kral  isteme  gerekçeleri  ise  örtüşmektedir.  Kur’an’da  İsrailoğulları 
savaşı  komuta  etmesi  için  kral  isterler.  Kitab-ı  Mukaddes’te  de  benzer  bir  gerekçe 
İsrailoğulları  tarafından  şu  şekilde  dile  getirilir:  “…Öteki  uluslarda  olduğu  gibi,  bizi 
yönetecek  bir  kral  ata.  Böylece  biz  de  bütün  uluslar  gibi  olacağız.  Kralımız  bizi 
yönetecek, önümüzden gidip savaşlarımızı sürdürecek.”
 97
 
Kur’an’daki  peygamberin  tereddüt  ettiği  gibi  Kitab-ı  Mukaddes’in  peygamberi 
Samuel’in  de  bu  istek  karşısında  tereddüt  ettiği  görülmektedir:  “Ne  var  ki,  ‘Bizi 
yönetecek bir kral ata’ demeleri Samuel’in hoşuna gitmedi. Samuel RAB’be yakardı.”
98
 
Rab, Samuel’e “Onların sözünü dinle ve başlarına bir kral ata” diye buyurdu.
99
 
Yukarıda Bakara sûresi 246. ayette bildirildiği gibi İsrailoğulları savaş yazılınca 
içlerinden  pek  azı  hariç,  çoğu  savaştan  geri  dönüp  kaçmıştır.  Kitab-ı  Mukaddes’te  de 
İsrailliler’in Saul’ün krallığı döneminde savaştan kaçtığı görülmektedir:  
 
“Filistliler  İsrailliler’le  savaşmak  üzere  toplandılar.  Otuz  bin  savaş  arabası, 
altı  bin  atlı  asker  ve  kıyılardaki  kum  kadar  kalabalık  bir  orduya  sahiptiler. 
Gidip Beytaven’in doğusundaki Mükmas’ta ordugâh kurdular. Durumlarının 
tehlikeli  olduğunu  ve  askerlerinin  sıkıştırıldığını  gören  İsrailliler, 
mağaralarda, çalılıklarda, kıyılıklarda, çukurlarda, sarnıçlarda gizlendiler.”
100
     
 
Dolayısıyla  Bakara  246  ile  Kitab-ı  Mukaddes  I.  Samuel  13/5-6  arasında 
İsrailoğulları’nın savaştan imtina etmeleri itibariyle bir benzerlik vardır. Kur’an’a göre 
İsrailoğulları’nın  pek  azı  hariç  çoğu  savaştan  geri  dönüp  kaçmış,  Kitab-ı  Mukaddes’e 
göre ise durumlarının tehlikeli olduğunu ve askerlerinin sıkıştırıldığını gören İsrailliler, 
mağaralarda,  çalılıklarda,  kıyılıklarda,  çukurlarda  ve  sarnıçlarda  gizlenmişlerdir.  Yani 
İsrailliler’in gizlenmeleri de savaştan kaçmak anlamına gelmektedir.
 
      
                                                           
97
 Kitab-ı Mukaddes, I. Samuel, 8/20. 
98
 Kitab-ı Mukaddes, I. Samuel, 8/6. 
99
 Kitab-ı Mukaddes, I. Samuel, 8/22. 
100
 Kitab-ı Mukaddes, I. Samuel, 13/5-6.  

---

21 
 
Kur’an’da  kıssanın  devamında  İsrailoğulları’na  peygamberleri  Talut’un  Allah 
tarafından  hükümdar  olarak  atandığını  bildirmiş  İsrailoğulları  ise  Talut’un 
hükümdarlığını kabul etmemişlerdir: 
 
“Peygamberleri  onlara:  ‘Bilin  ki  Allah,  Tâlût’u  size  hükümdar  olarak 
gönderdi.’  dedi.  Bunun  üzerine:  ‘Biz  hükümdarlığa  daha  lâyık  olduğumuz 
halde, kendisine servet ve zenginlik yönünden geniş imkânlar verilmemişken 
o bize nasıl hükümdar olur?’ dediler. ‘Allah sizin üzerinize onu seçti, ilimde 
ve  bedende  ona  üstünlük  verdi.  Allah  mülkünü  dilediğine  verir.  Allah  her 
şeyi ihata eden ve her şeyi bilendir.’ dedi.”
101
   
 
Peygamberleri  İsrailoğulları’na  Tâlût’un  Allah  tarafından  hükümdar  olarak 
gönderildiğini  bildirince  onlar  buna  itiraz  ettiler.  Onlar  kendilerini  hükümdarlığa 
Tâlût’dan  daha  layık  gördüler.  Çünkü  Tâlût  zengin  değildi;  onlara  göre  hükümdar 
olacak şahıs aynı zamanda zengin olmalıydı.     
 
 
Allah  Teâla,  peygamberi  aracılığıyla  verdiği  cevapta  bu  itirazı  şöyle 
reddetmiştir: Bir, bu seçimi Allah, takdir etmiştir. İki, Allah mülkünü dilediğine verir. 
Üç,  yönetici  olacak  şahısların  bilgili  ve  güçlü  olmaları  gerekir.  “İlimde  ve  cisimde 
başkalarından üstün olmak maddi ve manevi  nitelikler bakımından namzetler arasında 
en  üstünü  olmak  demektir.”
102
  Dört,  Allah  her  şeyi  ihata  ettiği  ve  bildiği  için 
hükümdarlığa kimin layık olduğunu en iyi O bilir.     
 
Tâlût  kelimesi  hususunda  dilciler  ve  müfessirler  iki  farklı  görüş  ileri 
sürmüşlerdir.  Bazı  dilciler  ve  müfessirler,  Tâlût  kelimesinin  Arapça  kökenli 
olmadığını,
103
 “Davut” ve “Calut” kelimeleri gibi acem isim olduğunu söylemişlerdir.
104
 
                                                           
101
 Bakara, 2/247.  
102
 Hayreddin Karaman, Mustafa Çağırıcı, İbrahim Kâfi Dönmez, Sadrettin Gümüş,  Kur’an Yolu Türkçe 
Meâl ve Tefsir, Diyanet İşleri Başkanlığı Yay., Ankara 2006, I/387. 
103
  Rağıb  el-Isfahanî,    el-Müfredât  fî  Garîbî’l-Kur’an,  Dârul-Kalem,  Beyrut  1991,  I  /522;  Ebû 
Muhammed  Abdil-Hak  b.  Gâlib  b.  Abdirrahman  b.  Temâm  b.  Atiyye  el-Endülüsî  (ö.546/1151),  el-
Muharreru’l-Vecîz fî Tafsîri’l-Kitâbi’l-Azîz, Tahk.: Abdüsselam Abdişşâfî Muhammed, 1. Baskı, Dâru’l-
Kütübil-İlmiye,  Beyrut  1422  H.,  I/331;  “Kalıp  olarak  Arapça  değildir  ve  İbrânî  Kutsal  Kitabında 
etimolojik  karşılığı  yoktur.  Fakat  İslam  öncesi  dönemde  Yahudi  veya  Hristiyan  olan  Kuzeydoğu 
Arabistanlı al-Samaw’al İbn ‘Adiya’ya (ö. M.S.560) isnad edilen şiirde görülür.” Rada, a.g.e., s. 209. 
104
 Ebu’l-Kasım  Muhammed b. Ömer, ez-Zemahşerî (ö.538 H.),  Tefsîru’l-Keşşâf, Dâr’ul-Mârife, Beyrut 
1426/2005, s. 141. 

---