So’zlarning borliqdagi ma’lum narsa, belgi-xususiyat, harakat-holatlarni bildirishi

Ulug’bekni 
ko’rmay qaytmayman. 
Qishloq
uyquda. Zebi 
kashtasiga
berildi. Bir 
choynak
ichdim. 
Zal
gurillab kulib yubordi. Qishloq markazida 
samovar
ochildi. Urush 
odamlarning 
yostig’ini 
quritdi. Qabr ustida butun 
Hirot
yig’ladi. Mehmon kasalning 
oyog’iga
o’tirdi. 
Dasturxonga 
qarang. 
To’qson besh
choy oldi. 
Sinekdoxa 
Butunning nomi bilan qismni,qismning nomi bilan butunni atashga 
asoslangan nom ko’chishiga sinekdoxa deyiladi. Bitta 
tuyoq
bilan 6 ta bolani boqdim. 
Men ham 
tirnoqqa
zor emasman. 
Kalning
nimasi bor,temirdan tarog’i bor. Kechgacha 
tuz
totmadi. Meni u 
eshikka
qadam bostirishmaydi .Eshitgan 
quloq
nima deydi? 
Zebixon 
o’sma 
qo’ydi. Cho’lda 
tikon 
o’sadi. 
Vazifadoshlik 
Bajaradigan vazifasidagi birlik asosida nom ko’chishiga vazifa- 
doshlik deyiladi; Qalam, chiroq, o’q, siyoh, 
Kinoya 
So’zni aks ma’noda qo’llash orqali nom ko’chishiga kinoya deyiladi. Bunday 
so’z yozuvda qo’shtirnoq ichiga olinadi. “Do’stlarimiz” bizning muvaffaqiyatlarimizdan 
xafa. 
So’zlarning shakl va ma’no munosabatiga ko’ra turlari
 

So’zlar shakl va ma’no munosabatiga ko’ra har xil guruhlarga bo’linadi. Bular: 

Omonimlar(shakldosh),sinonimlar(ma’nodosh),paronomlar,antonomlar(zid 
ma’noli 
so’zlar),uyadosh so’zlar. 
Omonimlar
Talaffuzi bir xil bo’lgan so’zlar omonimlar deyladi.Shakli bir xil,ma’nosi 
har xil so’zlar omonoimlar.Yozilishi va talaffuzi bir xil,ammo ma’nosi har xil so’zlar 
omonimlar. Shakldosh so’zlar shakli o’xshash ikki va undan ortiq so’zlardir.Shaklan 
tenglik, mazmunan o’zgachalik omonim larga xos. Ikki yoki undan ortiq so’zning shakily 
munosabati va talaffuziga ko’ra o’zaro birlik hosil qilishi omonimlarga xos.
Birdan ortiq so’zning bir xil talaffuz etilishi va yozilishi natijasida omonimlar hosil 
bo’ladi .Aytilishi va yozilishi bir xil bo’lib, turli atash ma’nolarini bildiruvchi
so’zlar shakldosh so’zlar deyiladi. .Omonimlik 1.Lug’aviy birliklarga (so’z va iboralarga)
 
2.grammatik birliklarga (qo’shimchalarga) xos xususiyatdir. Omonimlik hodisasi bir xil 
so’z turkumi doirasida yoki har xil so’z turkumi doirasida yuz berishi mumkin:qoplamoq 
(fe’l),Qoplamoq (fe’l): Soz(sifat), soz(ot). 

---