REPK 30 ildə
15
Azərbaycan Respublikası üzrə elmi-pedaqoji ədəbiyyatın
milli kitabsaxlayıcısı, Maarif Nazirliyinin çoxsaylı kitabxana-
larının elmi-metodik mərkəzi funksiyasını yerinə yetirən, təhsil
ocaqlarında çalışan və təhsil alan yüz minlərlə oxucunun kitab-
xanalara olan ehtiyacını vahid istiqamətə yönəldən, ədəbiyyatla
təmin edən Respublika Elmi Pedaqoji Kitabxanası (REPK) bir
sıra çətinliklərə və maneələrə baxmayaraq təşkil edilmiş və öz
funksiyasını uğurla həyata keçirmişdir.
REPK-nın yaradılmasının maraqlı tarixi vardır: Keçmiş
Azərbaycan Respublikası Maarif Nazirliyinin “Azərbaycan
SSR-də xalq maarifinin inkişaf etdirilməsi tədbirləri haqqın-
da”28 iyul 1982-ci il tarixli, 197 nömrəli əmri ilə nazirliyə tabe
olan təhsil ocaqlarının bütün strukturlarının rəhbərlərinə göstə-
riş verilmişdi ki, onlar təhsilin, şagirdlərin tədris və tərbiyəsinin
günün tələbləri səviyyəsində qurulması ilə bağlı konkret təd-
birlər hazırlayıb həyata keçirsinlər. Bununla əlaqədar olaraq
Azərbaycan SSR-nin maarif naziri E.Qafarovanın “Respublika
Elmi Pedaqoji Kitabxanasının yaradılması haqqında” 1982-ci
ilin 1 yanvar tarixində imzaladığı 332 nömrəli əmrinə əsasən
nazirliyin səlahiyyətli strukturlarının məsul işçilərinə tapşırılır
ki, 1982-1983-cü illərdə REPK-nın açılması üçün lazımi
sənədləşdirməni bir ay müddətinə başa çatdırıb təqdim etsinlər.
1983-cü il 24 yanvar tarixində isə İsmixanova Tamilla Əşrəf
qızı Respublika Elmi Pedaqoji Kitabxanasına direktor vəzi-
fəsinə təyin edilir.
REPK 30 ildə
16
Eyni zamanda REPK-a fəaliyyətinin hüquqi elmi təmi-
natını yaradan “Əsasnamə”sini hazırlayır.“Əsasnamə” 5 mart
1983-cü il tarixində keçmiş Maarif Nazirliyi tərəfindən təsdiq
edilir.
“Azərbaycan Respublikası Maarif Nazirliyi Respublika
Elmi Pedaqoji Kitabxanasının Əsasnaməsi”nin ümumi müd-
dəalarında kitabxananın elmi və sosial siması aşkarlanır.
“Əsasnamə”nin 1.1. bəndində deyilir:
Respublika Elmi Pedaqoji Kitabxanası (REPK) elmi
sahəvi kitabxanadır, xalq maarifi işçilərinə və respublika
Maarif Nazirliyinin kitabxana şəbəkələrinə xidmət edən infor-
masiya- biblioqrafiya, elmi metodik və əlaqələndirmə mərkəzi,
ölkəmizin pedaqoji ədəbiyyatının saxlanan əsas yerdir.
REPK-a vahid elmi pedaqoji informasiya sisteminə
daxildir. Respublikanın xalq maarifi işçilərinə, pedaqoji müəs-
sisələrinə kitabxana-biblioqrafiya xidmətini həyata keçirir.
Burada REPK-nın Maarif Nazirliyinin kitabxanalarının
nəşriyyat fəaliyyətinin ümumi planınıntərtibçisi olması da
xüsusi qeyd olunurdu ki, bu da REPK-nın gələcəkdə respubli-
REPK 30 ildə
17
kada nəşr edilmiş pedaqoji ədəbiyyatın təbliğatçısı və əlaqələn-
diricisi kimi fəal mövqeyini müəyyən edirdi.
O vaxt kitabxananın harada məskunlaşacağı məsələsi də
diqqət mərkəzində idi. Belə ki, Azərbaycan Respublikası ma-
arif nazirinin müavini A.P.Əfəndiyev 3 oktyabr 1983-cü il
tarixli, 2584- PMU nömrəli məktubu ilə keçmiş Oktyabr
(indiki Yasamal) rayonunun Xalq Maarif Şöbəsinin müdiri
E.Səlimova rəsmi şəkildə müraciət edir ki, rayondakı 161 nöm-
rəli məktəbin binasında REPK-a üçün yer ayrılması imkan-
larını nəzərdən keçirsin, on gün müddətinə görülmüş tədbirin
nəticəsi haqqında nazirliyin rəhbərliyinə məlumat versin.
Maarif nazirinin 21 noyabr 1983-cü il tarixli, 175 nömrəli
sərəncamı ilə əldə edilmiş razılığa əsasən 161 nömrəli məktə-
bin direktoru B.Həşimova göstəriş verilir ki, məktəbin birinci
mərtəbəsində iki sinif otağını kitabsaxlayıcı və işçi otağı üçün
azad etsin. Bu məsələ çətinliklə də olsa həll olunur.
Kitabxananın quruluşu - direktor, direktor müavini və 15
yardımçı bölməni özündə birləşdirən 4 müstəqil şöbədən ibarət
idi. Şöbələrin adları nazirlik tərəfindən aşağıdakı kimi təyin
edilmişdi:
REPK 30 ildə
18
1. Kitab mübadiləsi, komplektləşdirmə, elmi tərtibat şö-
bəsi.
2. Oxuculara xidmət şöbəsi.
3. Kitabsaxlama və biblioqrafiya.
4. Elmi-biblioqrafiya və metodika şöbəsi.
Lakin şöbələrin adları məqsəd və vəzifələrini dəqiq
müəyyənləşdirmək üçün nazirliyin razılığına əsasən REPK-nın
daxili əmri ilə aşağıdakı kimi dəyişdirilmişdi.
1. Elmi-kitabişləmə və komplektləşdirmə şöbəsi ;
2. Elmi-metodika şöbəsi;
3. Elmi- məlumat və biblioqrafiya şöbəsi.
4. Oxuculara xidmət şöbəsi.
Maarif nazirinin 5 mart 1983-cü il tarixli, 57 nömrəli
əmrinə əsasən kitabxanaya III dərəcəli status verilmişdir. Bu
əmr kitabxananın həm işçi tərkibini (kitabxanaya 37 nəfərlik
ştat müəyyən edilmişdir ki, bunun 32 nəfəri bilavasitə kitab-
xana işi ilə məşğul olacaq şəxslər idi), həm də onun fəaliyyət
istiqamətini və funksiyalarını aydınlaşdırırdı.
Qısa zaman ərzində REPK-nın şöbələri öz işlərini elmi
prinsiplər əsasında qurmağa müvəffəq olmuşdular. Yalnız ki-
tabxananın bir mühüm sahəsi – “Oxuculara xidmət şöbəsi”
1983-1985-ci illər arasında müvafiq şərait olmadığına görə
oxucu qəbul edə bilməmişdir.
REPK-a yarandığı gündən fəaliyyətini ən çox kitab fon-
dunun komplektləşdirilməsinə, soraq-məlumat aparatının təşki-
linə, elmi-metodik işə yönəltmiş, bir sıra təşkilati məsələlərin
həllinə çalışmış və buna nail olmuşdu. Lakin kitabxana üçün
ayrılmış iki sinif otağı heç də onu qane edəcək şəraitin yara-
dılması demək deyildi. Maddi-texniki bazanın hədsiz dərəcədə
məhdudluğu onun geniş fəaliyyət göstərməsinə, işin tələb
olunan səviyyədə qurulmasına, sözün həqiqi mənasında imkan
Dostları ilə paylaş: |