Referat mövzu Qazın tərkibinə görə qaz-kondensat quyularının sulaşmasının diaqnostikası əsasında nəticələrin təhlili

3.2. Qazkondensat yataqlarında quyunun dibinə yığılan mayenin quyudan çıxarılmasında istifadə edilən üsul və avadanlıqlar.
Qaz-kondensat quyularında lay sularının və suyun kondensasiyasından quyunun dibində buxar halında su toplanır ki, bu da qazma məhsulu ilə birlikdə quyunun dibinə doğru hərəkət edir. Laydan qaz kondensatı əlavə olaraq qaz kondensat quyularına verilir. Beləliklə, qaz və qaz-kondensat quyularının filtrlərinin bir hissəsi maye ilə doldurulur ki, bu da son nəticədə bu quyunun hasilat sürətinin azalmasına səbəb olur.
Qaz və qaz-kondensat yataqlarının işlənməsi və istismarının başlanğıcında qazda mayenin (suyun) və kondensatın miqdarı az olur və bu yatağın birinci dövründə yüksək lay təzyiqinə görə mayenin miqdarı ( su) və qazda kondensatın quyuda və quyu gövdəsində quyu məhsulunun aşağı debiti var, quyuda toplana bilmədən quyuda toplana bilməz. yerin səthinə qalxır. Zaman keçdikcə qazma məhsulunun qaz kondensat quyusuna hərəkət sürəti tədricən azalır, çünki laydan quyuya daxil olan su və kondensatın miqdarı çoxalır, çünki layın öz enerjisi hesabına tam çıxarıla bilmir, qazma prosesi. quyuda mayenin yığılması baş verir. Bu, quyunun dibinə enən və layda fəaliyyət göstərən əks təzyiqi yaradır. Quyunun süzülmə hissəsi maye sütunuyla qapadılır bağlanır, bu vəziyyət quyu debitinin yüksək dərəcədə azalmasına səbəb olur, bəzi hallarda quyu qismən tamamilə bağlanır. Bunun qarşısını almaq və qaz və qaz-kondensat quyularının səmərəli istismarını təmin eləməkçün bir çox üsullar işlənib hazırlanmış və indi də istifadə olunur.
Qaz və qazkondensat quyularnın dibində mayenin yığılmasının qarşısı iki əsas yolla alınır:
- lay quyusuna daxil olan mayenin çıxarılması;
- lay sularının laydan quyu dibinə daxil olmasının qarşısını almaq üçün quyuların dib-quyu zonalarında müxtəlif növ izolyasiya və izolyasiya işlərinin aparılmasından ibarətdir.
Kollektordan quyuya daxil olan su 2 üsulla quyudan çıxarılır; fasiləli və davamlı yollar.
Fasiləsiz üsulda - Qaz və ya qaz-kondensat quyularının fasiləsiz prosesdə texnoloji rejimi elə seçilir ki, lay-quyu-boru (gövdə)-mənzər sistemində hərəkət edən qazma məhsulunun sürəti mayenin quyudan quyuya çıxmasını təmin etsin. yaxşı. Kollektor quyu ağzında birinci separatora qalxır.
Fasiləli üsulda quyunun dibində yığılan maye ya quyuya üfürülməklə səthə qaldırılır (quyunun üfürülməsi maksimum effekt əldə etmək üçün quyuya düşən təzyiqi qısa müddətə azaltmalıdır). Müəyyən məhdud müddətə bastırın), d. HOUR. quyunun gövdəsinə yığılan maye quyu hasilatının maksimal sürətinə görə səthə qalxır və ya quyu dayandırılır və quyunun dibində yığılan maye yenidən vurulur. Səthi aktiv maddələr (SAM) mayenin təkrar yeridilməsi üçün də istifadə edilə bilər. (bir təbəqədə köpük sistemi yaratmaq üçün)
Qaz və qaz-kondensat quyularının dibində toplanan mayenin quyudan çıxarılması üsulu məhsuldar layın mədən-geoloji xüsusiyyətlərindən, quyunun layihələndirilməsindən, boru kəmərinin sementlənməsinin keyfiyyətindən və s.-dən asılı olaraq səbəblərdən asılı olaraq seçilir.
Quyunun təzyiqi və temperaturu elə idarə olunmalıdır ki, quyuya yaxın zonada (layda) və quyunun dibində mayenin toplanması minimuma ensin. Quyunun istismarı zamanı quyunun təzyiqindən və temperaturundan asılı olaraq quyuya daxil olan qazdan ayrılan maye və kondensatın miqdarını kondensasiya izotermləri və qazın nəmlik əyriləri ilə müəyyən etmək olar.
Qaz və qaz-kondensat quyuları üçün lay və kənar suyun quyuya daxil olmasının qarşısını almaq üçün quyunun dib zonası təzyiq altında sementlənir. Bu, lay suyunun qarşısını almağa imkan verir.
Qaz və qaz-kondensat quyularının dibində yığılan mayenin çıxarılması və ya vurulması üsulunun səmərəliliyini müəyyən etmək üçün quyularda xüsusi tədqiqatlar aparılmalı və texniki-iqtisadi hesabatlar tərtib edilməlidir.
Quyunun dibində yığılan mayenin yenidən laya vurulması və yenidən vurulması üçün quyular adətən 2-4 saat bağlanır. Quyu hasilatı bərpa etdikdə onun debiti normal rejimdə olduğundan daha yüksək olacaq ki, bu da quyunun dayandırılması zamanı yaranan itkiləri kompensasiya edəcək. Praktikada bu üsul nadir hallarda istifadə olunur.
Qaz və qaz-kondesat quyularnın dibində yığılan mayenin çıxarılması üçün quyu adətən 15-30 dəqiqə ərzində atmosferə buraxılırdı. Bu zaman quyunun dibində qazın sürəti 3-6 m/s-ə catmalıdır. Həmin üsul ən sadədir və quyunun debiti qısa müddətdə qaydasına düşür, amma onun bir sıra mənfi cəhətləri var: maye quyunun dibindən tam təmizlənməyib; Çıxarma artdıqca laydan su çıxışının daha da intensivləşməsi riski var. Quyunun dib zonasında təbii lay strukturunun pozulması riski var. Quyunun qumla mümkün tıxanması və s.
Qaz və qaz-kondensat quyularının dibində yığılan mayenin fasilələrlə çıxarılması ilə səthi aktiv maddənin quyuya vurulması prosesin səmərəliliyini artırır. Belə ki, quyunun dibinə vurulan köpük əmələ gətirən maddə (SSM) su ilə təmasda olduqda, köpük qazı maye sütunundan keçdikdə köpük əmələ gəlir. Köpüyün sıxlığı suyun sıxlığından xeyli aşağı olduğundan, o zaman bərabər qaz sürətində (0,2-0,5 m/s) yaranan köpük məhlulu quyu ilə dib səthinə vurulur. Lay suyunun duzluluğu 3-4 q/l olduqda sulfanolun 3-4%-li məhlulu, 15-20 q/l olduqda kükürd tərkibli natrium duzlarınnan istifadə olunur.
Qaz-kondensat quyularının dibində yığılan mayenin fasiləsiz çıxarılması hasil edilən qazın müəyyən hərəkət sürəti, qaz damcılı (maye) tipli ikifazalı sistemdən ibarət axını hesabına baş verir. Bilirik ki, həmin vaxt suyun çıxarılması qaldırıcı liftin borusunun diametri 63-76 mm arası olur.
Suyun quyudan fasiləsiz çıxarılma növü lay suyu laydan quyuya davamlı olaraq axdıqda istifadə olunur. Boru borularının (boru borularının) diametri elə təyin edilir ki, onlarda hərəkət eliyən qazın sürəti mayenin quyunun dibindən qaldırılmasnı təmin eləsin, eyni zamanda ikifazalı boruların hidravlik sürtünməsi. sistem aşağı diametrli boruda yuxarıya doğru hərəkət edir, buna görə də kiçik diametrli boruların seçimi zamanla təsir edəcək, beləliklə hidravlik sürtünmə nəticəsində təzyiq itkisi quyudakı maye sütununun göstərdiyi arxa təzyiqdən az olacaq. (maye dolu deyil). quyudan çıxarıldı).
Quyudan mayenin çıxarılması üçün uğurla istifadə edilən üsullardan biri də bağlama klapanları ilə işləyən qazlift sistemləridir. Bu anda qaz kəməri binadan çıxarılır və maye NCU vasitəsilə (içəridən) axıdılır, quyu və qaz qaldırıcı klapanlar vasitəsilə endirilir. Quyunun klapanına yay qüvvəsi və təzyiq düşməsi təsir edir. Təzyiq fərqi NCU-da maye təzyiqi və borunun arxasındakı boşluqda maye və (artan) qaz təzyiqinin (azalan) sütunları ilə yaradılır. Klapana təsir edən qüvvələr, sonrakı otaqda mayenin yığılma səviyyəsini hesablayarkən qüvvələr fərqi nəzərə alınmaqla hesablanır. Boru kəmərindəki maye səviyyəsi əvvəlcədən müəyyən edilmiş həddə düşdükdən sonra quyu klapan bağlanır.
Qazlift klapanları işə düşənə qədər maye NCU-da toplanır. Qazlift klapanları açıldıqdan sonra boru kəmərinin boşluğundan qaz NCU-ya daxil olur və orada yığılan mayenin ağzına qaldırır. NCU-da maye səviyyəsi azaldıqdan sonra qaz qaldırıcı klapanlar bağlanır. Quyudan quyu klapan vasitəsilə axan maye NCU-nun içərisinə yığılır və proses təkrarlanır.
Qaz və qaz kondensatı quyularının dibindən mayenin davamlı olaraq çıxarılmasının başqa bir yolu piston vuruşu uçan klapandır. Bu üsulla NKB-nin aşağı hissəsində boru fitinqi, quyunun fitinqində isə yuxarı amortizator quraşdırılır. Piston NKB-də yerləşir, silindr bu pistona istiqamətləndirici kanaldır və piston rolunu oynayır.
Əməliyyat təcrübəsnə əsasən müəyən olunmuşdirki, piston optimal qalxma sürətinə (1-3 m/s) və enmə sürətinə (2-5 m/s) malikdir. Davamlı porşen vuruşu üsulu, qaldırıcıların aşağı hissəsində qazın sürəti 2 m / s-dən çox olduqda istifadə olunur.
Qaz və qaz-kondensat quyularda layın təzyiqi çox aşagı olan zaman quyunun dibində yığılmış mayenin çıxarılmasından ötrü quyu nasoslarınnan istifadə olunur. Həmin üsulla quyunun dibindən mayenin çıxarılması hasil edilən qazın sürətindən asılı deyil və quyunun ağzında təzyiqin qiymətini 0,2-0,4 MPa endirmək mümkündür. Buna görə də mayenin quyudan nasos üsulu ilə çıxarılması başqa üsulların istifadəsi artıq mümkün olmadıqda və ya onlardan istifadə səmərəsiz olduqda istifadə olunur.
NKB-də quyu nasosları quraşdırılır və qaz təsərrüfat otağından çıxarılır. Qazın nasosun işinə təsir göstərməməsi üçün quyu filtrindəki NKB maye səviyyəsinə içəriyə endirilir.