R. V. İslamov
Yüklə 0,85 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Material və avadanlıqlar
- İş zamanı təhlükəsizlik texnikası qaydaları
- Hazırlıq sualları
- LABORATORİYA İŞİ №6 VOLFRAM ANHİDRİDİNDƏN VOLFRAMIN ALINMASI Nəzəri hissə
- 29 - A-Kalsium volframat miqdarı,q C-Volfram anhidridinin kalsium volframitdəki miqdarı, q Material və avadanlıqlar 1. Şeyelit konsentratı. 2. Qatılaşdırılmış HCl (36 %, xüsusi çəkisi isə 1,18 q/sm 3 ). 3. Qatılaşdırılmış HNO 3 (40 %, xüsusi çəkisi 1,25q/sm 3 ).
4. 25 %-li ammonium məhlulu (xüsusi çəkisi 0,91q/sm 3 ). 5. Saxsı qab. 6. Şüşə stəkan (250 sm 3 )
8. Süzgəc, şüşə çubuq. 9. Buxner voronkası. 10. Şüşə voronka (70 mm). 11. Quruducu şkaf. 12. Mufel sobası. 13. Alund buta.
1. Tələbə işə təhlükəsizlik texnikası üzrə təlimatlandırıldıqdan sonra buraxıla bilər. 2. Turşularla sorucu şkaf altında işləmək lazımdır. 3. Vakuum altında süzmə zamanı vakuum və aralıq sınaq şüşələri ekran və ya dəsmal ilə örtülməlidir. 4. Buta sobadan soba söndürüldükdən sonra metallik tutqac ilə götürülür.
1. Şeyelitin xassələri. 2. Şeyelitin emal üsulları. 3. Emal zamanı qarışıqların kənar edilməsi. 4. Turşu emalının üstünlükləri və çatışmamazlıqları. 5. Volfram anhidridi hissəcikləri ölçülərinə volfram turşusunun közərdilməsi temperaturunun təsiri. 6. Prosesə xlorid turşusu ilə yanaşı nitrat turşusunun da verilmə səbəbləri.
- 30 - Ədəbiyyat
1. В.К.Кулифеев, Б.Г.Коршунов, Н.Н.Ракова, В.В.Сафонов “Металлургия редких металлов и порошковал металлургия”. Лабораторный практикум М. МИС и С. 1987. 2. А.Н.Зеликман, Б.Г.Коршунов “Металлургия редких металлов”. М. 1991. 3. А.Н.Зеликман “Металлургия тугоплавких редких металлов”. М. 1986. 4. А.Н.Зеликман “Металлургия редких металлов”. М. 1980.
- 31 - LABORATORİYA İŞİ №6 VOLFRAM ANHİDRİDİNDƏN VOLFRAMIN ALINMASI Nəzəri hissə
Yüksək ərimə temperaturuna malik olmasından volfram özünün birləşmə- lərindən bərpa nəticəsində ovuntu formasında alınır. Hansı ki, bunu sonradan ovuntu metallurgiyası və ya vakuum əritməsi üsulları ilə qapalı metala çevirirlər. Volfram ovuntusu volframın yüksək oksidlərinin hidrogen və karbonla bərpası ilə, halogenidlərinin (WF 6 , WCl
6 ) hidrogen ilə bərpasından, volfram birləşmələrindən alına bilər. Sənaye miqyasında daha geniş yayılmış üsul volfram anhidridinin hidrogen ilə bərpasıdır. Karbon ilə bərpadan alınmış volfram tozu və ya ovuntusu plastik metal almaq üçün yararlı deyil. Belə ki,onlar özlərində metalı kövrək edən karbidlər qarışığı cəmləşdirir. Karbon bərpası ovuntusu bəzən volfram karbidi almaq üçün bərk ərintilər istehsalında istifadə olunur. Lakin bu sahədə hidrogen bərpası ovuntusuna üstünlük verilir. Məhdud miqyasda volfram tozu və ya ovuntuları flüorid və ya xlorid bu- xarlarının hidrogen ilə bərpasından alınır. Karbonillərin termiki dissosasiyası üsulu və həmçinin halogenidlərin hidrogen ilə bərpasından volfram örtüklərinin alınmasında istifadə olunur. Elektrolitik üsul hələlik təcrübi tətbiq tapmamışdır. Qeyd edildiyi kimi volfram anhidridinin hidrogen ilə bərpası daha geniş yayılmışdır. Volfram oksigen sistemində 4 oksid müəyyən edilmişdir: Sarı WO 3 , göy WO 2,9
, çernil rəngli WO 2,72
və mixeyi WO 2 . Buna görə WO 3 –ün hidrogen ilə bərpası dörd mərhələdə gedir: WO 3 +0,1H
2 ↔ WO
2,9 +0,1H
2 O (6.1) ∆H 0 298 =+167 kc/mol WO 2,9 +0,18H
2 O ↔ WO
2,72 + 0,18H
2 O (6.2) ∆H 0 298 =+69,5 kc/mol WO 2,72 +0,72H
2 ↔ WO
2 +0,72H
2 O (6.3) ∆H 0 298 =+21,8 kc/mol WO 2 +2H
2 ↔ W+2 H
2 O (6.4) ∆H 0 298 =+38,4 kc/mol Yekun reaksiya aşağıdakı kimi olar: WO 3 +3H 2 ↔ W+3H
2 O (6.5) Sənaye miqyasında prosesi sürətləndirmək üçün yaxşı qurudulmuş hidro- gendən istifadə edilir. WO 3 –ün bərpası heterogen prosesdir və hidrogenin bərk səthə diffuziyalı keçməsi, hidrogenin xemosorbsiyası və səthdə kimyəvi Yüklə 0,85 Mb. Dostları ilə paylaş:
|