Proqram Avropa İttifaqı
Yüklə 262,65 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 4.2. Film sahəsinin dəstəklənməsi
19
Effektiv dövlət maliyyələşdirməsi sənaye və kommersiya yönümlü digər tədbirlər vasitəsilə dəstəklənməli olan sahənin inkişafına təkan verir. Onlar film sənayesinə (vergi güzəştləri, müştərək maliyyələşdirmə, güzəşt layihələri, investisiya fondları və müştərək istehsallara göstərilən dəstək vasitəsilə) sərmayə yatırmaq məqsədilə özəl və xarici kapitalın cəlb edilməsinə istiqamətlənə bilər. Güzəşt layihələri bu baxımdan ən dəqiq vasitələrdən biridir və bir çox Avropa ölkələri xarici istehsalları cəlb etmək üçün intensiv layihələrin tətbiq edilməsi istiqamətində rəqabət apardığından bu ehtimalı Azərbaycanda da nəzərdən keçirmək lazımdır. Ölkə qonşu ölkələrin bəziləri ilə müqayisədə ona rəqabət üstünlüyü qazandıran maraqlı yerləri, mədəni irs nümunələrini və müvafiq təhlükəsizlik imkanlarını təklif edə bilər. Bununla yanaşı, güzəşt proqramı olmadan bacarıqlar və avadanlıqlar baxımından digər ölkələr ilə rəqabət aparmaq və yerli sənaye sahəsi yaratmaq çətin olardı. Digər ölkələrin təcrübələri göstərir ki, yerli istehsalatda güzəşt proqramının tətbiq edilməsi sahənin inkişafında iri həcmdə əlavə dəyər yaradır və filmlərin istehsalı prosesinə yerli kapitalı cəlb edir. İlk addımlar:
Digər ölkələrdən gəlmiş ekspertlərin köməyilə audio-vizual sahə (maliyyələşdirmənin bir neçə modeli mövcuddur) üçün büdcə vəsaitləri ayıracaq Azərbaycan Film Fondunun yaradılması məqsədilə planın işlənib hazırlanması.
Sözügedən sektora dövlət vəsaitlərinin cəlb edilməsi məqsədi daşıyan cari təşəbbüslərin genişləndirilməsi – investorları sərmayə yatırmağa (məsələn, gəlir vergisinin azaldılması, ƏDV-nin azaldılması, güzəşt layihəsi) təşviq edən mümkün vergi güzəştlərinin siyahısını hazırlamaq, məlumatları toplamaq və sahə üzrə bu tipli tədbirlərə dair proqnozlar hazırlamaq. 4.1.4. İnfrastruktur Sürətli rəqəmsal və texnoloji dəyişikliklər səbəbindən hal-hazırda film sahəsində mövcud olan texnoloji və fiziki infrastruktur müasir standartlara cavab vermək üçün fasiləsiz investisiyalara ehtiyac duyur. Yerli sahədə bacarıq və imkanların sonrakı inkişafı üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edən xarici istehsalları və birgə istehsalları cəlb etmək üçün lazımi texnologiyaların tətbiqinə ehtiyac var. Texnoloji infrastrukturun yeniləşdirilməsi üçün dövlət tərəfindən istifadə olunacaq əsas vasitələr sırasına kiçik miqyaslı dövlət subsidiyaları, əlçatan bank kreditləri və sözügedən sektor üçün təklif olunan, infrastrukturun yenilənməsini təmin edəcək dövlət zəmanətləri daxildir. Bu maliyyə alətləri bütün sahə üçün əlçatan olmalı və keyfiyyətli və ictimai əlavə dəyər meyarlarına əsaslanmalıdır. Eynisi film infrastrukturunun ayrılmaz tərkib hissəsi hesab olunan kino infrastrukturuna şamil edilir. Yerli sənayenin müasirləşdirilməsi üçün irihəcmli investisiyalara ehtiyac duyulur. Hal-hazırda Azərbaycanda istehsal olunan filmlərin bir çoxu böyük ekrana çıxmaqda bir sıra çətinliklərlə üzləşir. Buna səbəb isə burada art-haus və ya niş auditoriya kinematoqrafiyasının tələblərinə cavab verə bilən hərtərəfli infrastruktura, habelə, paytaxt şəhərin hüdudlarından kənarda kino infrastrukturuna ciddi şəkildə ehtiyacın olmasıdır. Bütün ölkə ərazisində məşhur kinoteatrların bərpası prosesi uzunmüddətli olsa da, mühüm əhəmiyyət kəsb edəcək.
20
kinoteatrların, film klublarının və studiyaların fəaliyyətini stimullaşdırmaq üçün proqramın işlənib hazırlanması. Bu, insanların audio-vizual məzmundan istifadə imkanını artıracaq, yeni film auditoriyası yaradacaq, yeni paylanma sxemlərini işləyib hazırlamaq və sahəni dəstəkləmək imkanı verəcək. 4.2. Film sahəsinin dəstəklənməsi 4.2.1. Düzgün şəkildə təşkil olunmuş güclü və müstəqil film sahəsinin yaranması Dövlət film sahəsində çalışanlar və müstəqil fəaliyyət göstərən prodüserlər, kinematoqraflar və mütəxəssislər arasında tarazlığın yaradılması Azərbaycanın film sənayesinin strateji inkişafını şərtləndirən əsas amillərdən biridir. Bu sahədə baş verən dəyişiklik effektiv, rəqabətə davamlı və ədalətli sənaye mühitinin yaradılmasında mühüm rol oynayır. Müstəqil sektorun daha yaxşı tanınması maliyyə vəsaitlərindən daha şəffaf şəkildə istifadə edilməsi və mədəniyyət siyasəti çərçivəsində onların sahədəki statusunun və yerinin müəyyən edilməsi ilə nəticələnə bilər. Hökumət "aşağıdan yuxarıya" təşəbbüslərini dəstəkləməklə bu məqsədə nail ola və onları gələcək siyasət ilə bağlı tərəfdaşlıq dialoquna cəlb edə bilər. Hər bir mədəniyyət siyasətində, o cümlədən, film sahəsi ilə əlaqədar siyasətdə bütün yaradıcı mütəxəssislər üçün bədii azadlıqların müdafiəsini təmin etmək mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Şəffaf və açıq maliyyələşdirmə tədbirlərinin həyata keçirilməsi və maraqlı, cəsarətli və innovativ ideyaların hazırlanmasına imkan verən ssenari müsabiqələrinin təşkili yolu ilə bu məqsədə nail olmaq mümkündür. Məhz bu yolla hökumət, müstəqil fəaliyyət göstərən aktyorlar və özəl sektor arasında strateji ittifaqların və tərəfdaşlıq münasibətlərinin əsası qoyula bilər ki, bu da öz növbəsində müasir və effektiv siyasətlərin işlənib hazırlanması və rəqabətə davamlı sahənin yaranması ilə nəticələnə bilər.
Yaxşı peşə təhsili və hazırlığı olmadan ölkədə güclü film sənayesi yaratmaq mümkün deyil. Azərbaycanda hazırkı avadanlıqların və təhsil planlarının yenilənməsinə ehtiyac vardır. Film təhsili sisteminin islahatı uzunmüddətli investisiyadır. O, yeni texnoloji bazanı, infrastrukturu və təhsil planlarının nəzərdən keçirilməsi prosesini özündə ehtiva edə bilər. Yaradıcılıq sahələrinin yaradıcı və işgüzar bacarıqları özündə ehtiva edən xarakteri təhsil islahatında nəzərə alınmalı və film sahəsinin mütəxəssisləri üçün biznes kurslar və təlimlər təhsil planlarına daxil edilməlidir. Bununla belə, qısamüddətli perspektivdə bir çox işlər həyata keçirilə bilər. "Azərbaycanfilm" kinostudiyasının rəhbərliyi altında keçirilən hazırkı təlim kursunun əhatə dairəsi genişləndirilməli, bu zaman sektorun tələbatlarına uyğun olaraq diqqətlə planlaşdırılmalı və prodüserlərin ssenari yazma bacarıqlarının və səriştəsinin artırılması məsələsi prioritet təşkil etməlidir. Hökumət tələbələrə xaricdə təhsil almaq imkanı verən təqaüd və təcrübə proqramlarını tətbiq edə bilər, bu zaman onları proqramı başa vurduqdan sonra Azərbaycana qayıtmağa və burada işləməyə sövq etmək məsələsinə xüsusi önəm verilməlidir (ilkin qrantlar, yerli şirkətlərdə və 21
studiyalarda təcrübə keçmələr və s.). Xarici ekspertlər, müəllimlər, film sahəsinin peşəkarları və təhsil müəssisələri ilə dəvət olunmuş mütəxəssislərin mühazirələri, seminarlar və mübadilə proqramları formasında sistematik əməkdaşlıq əlaqələrinin qurulması daha öncə qeyd olunmuş təhsil islahatının əsasını təşkil edə bilər. Təhsil proqramları mütəxəssislər üçün genişləndirilməli və auditoriyanın inkişafı və kino sənətinin gənclər arasında təbliği məsələləri prioritet təşkil etməlidir. Çoxsaylı Avropa və dünya kino nümunələrində alt-yazıların müşayiətinin təmin edilməsinə və onların dublyaj edilməsinə, habelə, ekranlaşdırma ilə əlaqədar maarifləndirici tədbirlərin (müzakirələr, mühazirələr, müsahibələr və s.) keçirilməsinə məqsədyönlü şəkildə dəstək göstərilməsi əhali arasında film sənayesi baxımından savadlılığı artıracaq. İlk addımlar:
Seçilmiş xarici tərəfdaşlar, "Azərbaycanfilm" kinostudiyası və İncəsənət Universiteti ilə əməkdaşlıq şəraitində film sahəsinin mütəxəssisləri üçün səriştənin artırılması proqramının işlənib hazırlanması.
Film sənayesinin inkişafı üçün pilot təlim proqramını işləyib hazırlayacaq və onun həyata keçirilməsini təmin edəcək beynəlxalq mütəxəssislər heyətinin seçilməsi. 4.2.3. Beynəlmiləlləşmə Azərbaycanın film sənayesinin inkişaf etdirilməsinin ən effektiv üsullarından biri beynəlxalq arenaya çıxış imkanından və sərhədlərarası əməkdaşlıqdan faydalanmaqdır. Bu addım müxtəlif sahələrdə "nou-hau" tipli çoxsaylı biliklərin tətbiq edilməsi ilə nəticələnə və sahənin hazırkı vəziyyətinə təkan verə bilər. Mədəniyyət və film sahəsində sərhədlərarası əlaqələr mövcud olsa da, qonşu ölkələrlə qurulan əməkdaşlıq əlaqələri daha müntəzəm və qanuniləşdirilmiş xarakter daşıya bilər. Regional əməkdaşlıq imkanlarının araşdırılması və regional birgə istehsal layihələrinin, proqramların və təşəbbüslərin hazırlanması prosesi Azərbaycanda kino sənayesinin və digər analoji regional təşəbbüslərin əsasını təşkil edə bilər. Birgə istehsallara göstərilən dəstək regional miqyasdan kənara çıxa bilər. "Eurimages" fonduna üzv olmaq bu istiqamətdə ilk addım sayıla bilər. Ölkənin xarici istehsallar üçün film çəkiliş meydançası qismində təbliğ edilməsi məqsədilə effektiv və fəal şəkildə fəaliyyət göstərən Film Komissiyası film sənayesinin beynəlmiləlləşməsinə təkan verir. Belə bir idarə yuxarıda göstərilən planlaşdırma metodlarından istifadə etməklə sahə və onun potensialı üzrə aktual məlumatlara sahib olmalıdır. Azərbaycana yeni istehsalların cəlb edilməsi sayəsində yerli sahə həcm, bacarıq və bədii keyfiyyət baxımından inkişaf edəcək. Film Komissiyası və bütövlükdə sektor (xüsusilə, qeyri-dövlət) arasında sıx əlaqələrin qurulmasını təmin etmək olduqca vacibdir. Film Komissiyasının rolu (ölkəni film çəkiliş meydançası qismində təbliğ etmək) və ölkənin təklif etdiyi vergi güzəşti arasında sıx əlaqə vardır. Ölkə daxilində xərclənmiş pul vəsaitlərinin faizinin motivasiya məqsədilə xarici prodüserlərə geri qaytarılmasını nəzərdə tutan diqqətlə işlənib hazırlanmış və perspektivli "vergi güzəştləri" layihəsi prosesin həlledici elementi ola bilər. Vergi güzəşti yerli prodüserlərə yardımçı ola və özəl sektordan sözügedən sahəyə pul vəsaitlərinin və investisiyaların cəlb edilməsini təmin edə bilər.
22
Azərbaycan filmlərinin xarici ölkələrə satışını stimullaşdırmaq və dəstəkləmək, habelə, inkişaf etməkdə olan sahənin inkişafına imkan yaratmaq məqsədilə Kino haqqında Məlumat Mərkəzi, Film Müəssisəsi və ya Film İxracatı Bürosu kimi bir müəssisə yaradıla bilər. Bu müəssisəni peşə assosiasiyaları və sahənin digər iştirakçıları ilə əməkdaşlıq şəraitində idarə etmək mümkündür. Beynəlxalq film festivalları film sənayesinin beynəlmiləlləşdirilməsinin mühüm hissəsidir. Festivallar sözügedən sahənin mütəxəssislərini cəlb edir və ölkə, onun kino sənayesi haqqında beynəlxalq məlumatlılığı artırır. Bakı şəhərində ən azı bir və bir neçə beynəlxalq film festivalının təşkil edilməsi həm hökumətin, həm də sahənin prioritet istiqamətlərindən biri ola bilər. Beynəlxalq komandaya və peşəkar dramatik kompozisiyaya yatırılan ilkin investisiyaların əvəzi beynəlxalq ictimaiyyətin tanınması və maraqları sayəsində ödəniləcək.
Azərbaycan prodüserləri maliyyə resurslarına və beynəlxalq arenaya çıxış imkanı ilə təmin edən "Eurimages" fonduna üzv ola bilərdi.
Regional əməkdaşlığın və ikitərəfli və ya çoxtərəfli maliyyələşdirmə layihələrinin potensialının təhlili.
Film Komissiyasının yaradılması, vergi güzəştlərinin tətbiqini nəzərdə tutan layihənin konsepsiyasının işlənib hazırlanması (beynəlxalq ekspertlərin köməyilə).
Azərbaycanda beynəlxalq film festivalının təşkili üçün Beynəlxalq Məsləhət Şurasının yaradılması. 4.2.4. Əsas diqqətin rəqəmsal inkişafa yönəldilməsi Rəqəmsal dəyişiklik yaradıcılıq texnologiyalarından, paylanma sxemlərindən, habelə, yeni istehlak modellərindən və biznes modellərdən daha asanlıqla istifadə etmək imkanı verməklə film sənayesinə ciddi şəkildə təsir göstərmişdir. Kino sənayesi üçün rəqəmsallaşdırma infrastrukturuna və rəqəmsal reklam və paylanma mexanizmlərinə (VOD platformaları, axın xidmətləri, internet-marketinq və s.) sərmayə yatırılması, habelə, yeni biznes modellərin və prodüserlərin səriştəsinin artırılması prosesinin dəstəklənməsi Azərbaycanda sözügedən sahənin inkişafına əhəmiyyətli dərəcədə töhfə verə və onun nailiyyətlərini beynəlxalq miqyasda təbliğ edə bilər. Dəstək dedikdə, gəncləri rəqəmsal film istehsalı texnologiyaları ilə işləməyə həvəsləndirən və onlara film çəkməyi öyrədən proqramların (bir dəqiqəlik video müsabiqələr, onlayn kurslar və s.) tətbiqi nəzərdə tutulur. Bu maarifləndirici fəaliyyətlər filmsevərlərin sayını artıra, gənc istedadları və kinematoqrafların gələcək nəslini tanımaq imkanı verə bilər. İlk addım: Film sahəsinin rəqəmsal hazırlığına, o cümlədən, bütün ölkə ərazisində rəqəmsal ekranların quraşdırılmasına, istehsalat şirkətlərinin və universitetlərin yeni avadanlıqlarla təmin edilməsinə sərmayə yatırmaq üçün dəstək proqramının işlənib hazırlanması.
23
5. YEKUN Bu hesabat Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi və British Council tərəfindən təqdim edilmiş onlayn məzmun, yazılı materiallar və Azərbaycanın film sənayesinin çoxsaylı iştirakçıları ilə aparılan fərdi görüşlərin və danışıqların bir sıra mərhələləri əsasında tərtib edilmişdir. O, Azərbaycanın kino və film sənayesinin cari vəziyyətinin icmalını, onun güclü tərəflərini, ölkənin sözügedən sahəni müasir və rəqabətə davamlı sektora çevirmək cəhdlərində qarşılaşdığı problemləri, tövsiyələrin və mümkün həll yollarının kompleks dəstini və yol xəritəsinin ilk addımları ilə əlaqədar təklifləri özündə ehtiva edir. Azərbaycan cəmiyyətinin keçid vəziyyəti və coğrafi-mədəni mövqeyi ölkənin film sənayesinin inkişafına təkan verən, onu vətəndaşların qürur və mənsubiyyət mənbəyinə çevirən və beynəlxalq miqyasda tanınmasını təmin edən effektiv tədbirləri işləyib hazırlamaq üçün əlverişli imkan yaradır. Yaradıcılıq potensialını üzə çıxarmaq üçün əlverişli şərait yaradan bədii yaradıcılıq və mükəmməllik, bədii azadlıq və dövlət siyasəti bütün digər yaradıcılıq sahələrində olduğu kimi burada da uğurun rəhni sayılır. Azərbaycan hökuməti həll yollarının axtarıb tapılması üçün beynəlxalq ictimaiyyətin nümayəndələrinə müraciət edə, ekspertləri və əməkdaşları dəvət edə, kinoları beynəlxalq miqyasda birgə istehsal edə bilər.
24
QEYD Hesabat Avropa İttifaqının Şərq Tərəfdaşlığı Mədəniyyət və Yaradıcılıq Proqramının dəstəyi ilə tərtib olunur. Sözügedən hesabatın məzmunu Avropa İttifaqının rəsmi nöqteyi-nəzərini əks etdirmir. Hesabatda əksini tapmış məlumatlara və fikirlərə görə məsuliyyət tamamilə müəllifin üzərinə düşür.
Avropa İttifaqının Şərq Tərəfdaşlığı Mədəniyyət və Yaradıcılıq Proqramının məqsədi mədəniyyət və yaradıcılıq sektorlarının Azərbaycan, Belarus, Gürcüstan, Moldova, Ukrayna və Ermənistanda davamlı humanitar, sosial və iqtisadi inkişafa verdiyi töhfənin dəstəklənməsidir.
Proqram Avropa İttifaqı t ərəfindən maliyyələşdirilir Yüklə 262,65 Kb. Dostları ilə paylaş:
|