Nizami GƏNCƏVİ İSKƏNDƏrnamə Şərəfnamə "Lİder nəŞRİyyat"
Yüklə 2,27 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İSKƏNDƏRİN RUMA QAYITMASI
Dostlan bu işdən etdi çox heyrət, Gedəndən hər biri aldı bir ibrət. Bizdən ən ağıllı, həm iş bacaran, Bax, necə aynldı bir sirr açmadan! Az zaman keçincə bu hadisədən Al günəş parladı, güldü çöl, çəmən. O biri yoldaşa yetişdi növbət, O da bu dağlarda yox oldu xəlvət. Get-gedə azaldı əsrar arayan, Olmadı o hərfi bilən bir insan. Qorxudan şiddətlə çırpındı ürək, Göylər də kimsəyə etmədi kömək. Əsrardan heç biri tutmadı xəbər, Kədərlə padşaha tərəf döndülər. Şikayətləndilər: "Bir çoxu bizdən Dağlara dırmandı, olmadı dönən. Nə dağa çıxarkən bir az durardı, Nə geri dönməyə bir ümid vardı. Bilmədik pərdədə nəyin səsidir, Hansı bir çalanın şən pərdəsidir. Pərdənin yolunu bilmədik, artıq Çarəsiz şəhərdən geri qayıtdıq. Bizdən də apardı bir neçə insan, Daha səs gəlmədi bir də o dağdan. Olunca onların yolu dağ, gədik, Biz də çöl yolunu tutaraq gəldik. Bu çərxin işləri belədir, belə, Biri düşmüş dağa, o biri çölə". Söylənən əsran eşitdi bir-bir, Bildi, bu yol "gedər-gəlməzə" gedir. Dönsəydi o dağa gedənin biri, O zaman gözəldi bu dağ səfəri. İskəndər bu işdən eylədi heyrət: "Öyrənən yox, nədir bu gizli hikmət?" Bildi ki, dırmanan o dağa, daşa Dünyada ömrünü vurmuşdur başa. Bir məsəl çəkdi ki: "Ölər hər doğan,
Əcəl pəncəsindən kim qurtarmış can?" Bir ov ki, bacarmaz ovçular ilə, Məzara gedər o öz ayağiylə. Yediyi bir oxdan hər ovçu tərlan Düşər yer üzünə öz qanadından.
Ey saqi, dayanma, qədəhi gətir! Qədəhsiz şənlənmək mümkün deyildir. Ver, bir qurtum içim, gətir kuzəni, Əcəl pəncəsindən, gəl, qurtar məni. Bir kirpik vurunca bu acı dövran, Hər yerdə törədir yüz yaxşı-yaman. Birinin başım bağlayır yerə, Birini qaldınr uca göylərə. Birini günbəddən salır quyuya, Birini balıqdan ucaldır Aya. 263
Hər anda başlayır canbaz oyunu, Bu dünya bir heçdir, həm heçdir sonu. Dikbaşlıq yaramaz, uyuşmaq gərək, Dikbaş at hər zaman qırmanc yeyəcək. Dikbaşlıq edərsə ən gözəl bir at Misir eşşəyindən əskikdir qat-qat. Bu dünya dünyaca görmüşdür adam, Ürkərək kimsəyə olmamışdır ram. Elə kimsənindir belə ruzigar, Anlayan kəslərin işini anlar. Rəvayət edənlər belə anladır: Mağara yamnda qumnca çadır, Təmirə xəzinə tökdü tacidar, Saldığı o şəhər adlandı: Bulğar. Bulğardan keçərək ruslar elinə, Döndərdi o mülkü şən bir gəlinə.
Oradan qayıtdı Rum dənizinə, Yelkənlərlə çıxdı öz ölkəsinə. Bir xəbər tutunca Rum başçıları Axışdı müzəffər bayrağa san. Hər kəs öz şahım qalib görüncə, Şükürlər edərək daldı sevincə. Şahın gəlməsiylə Yunan ölkəsi Ay kimi nur saçdı, güldü çöhrəsi. İskəndər gətirən zülmətdaşından Yaqut rəngi aldı cəvahir satan. Aldı o sərvətdən şəhərlər zinət, Yerlər xəzinədən tutdu bərəkət. Axdı hər qəsrdən cənnət sevinci, Yerlərə tökdülər qızıl, ləl, inci. Xəzinə ağzından qınldı qıfıl, Zillət qapısına vumldu qıfıl. Ay kimi gəldi öz bürcünə o şah, Başında günəştək çinli bir külah. Şah Rumdan gedərkən bənzərdi yerə, Dönərkən sığmadı uca göylərə. Bulud ki, göylərə su ilə gedər, Dönərkən dənizə saf inci səpər. Şah yunan taxtına oturdu şən-şən, Dincəldi yolların zəhmətlərindən. Şah yeddi ölkənin fikrindən doydu, Hər bir məmləkətdə bir nayib qoydu. Şahlıqlar baş əydi hər fərmanına, Sədaqət göstərdi hər peymamna. Şahın gəlməsiylə ucaldı onlar, Hər kəs öz mülkünə döndü bəxtiyar. Hər biri təklikdə şahlıq edərdi, Başım dik tutub, asıb-kəsərdi. Boynunu əymədi kimsə kimsəyə, Hər biri başım ucaltdı göyə. İskəndər adma qədəh qaldınr, içərkən hər biri tək onu amr. Şah Yunan taxtına oturdu yenə,
Bəxtin açannı aldı əlinə. Dünyaya elmlər, biliklər saçdı, Tanrı hikmətindən qapılar açdı. Getdi haqq əmriylə peyğəmbərliyə, Hörmətlə baş əydi "fərmandır" deyə. Yenidən başladı şah hazırlığa, Dünyam dolaşdı başdan-ayağa, iki dəfə səfər etdi İskəndər, Birində çöl gəzdi, birində şəhər. Birində dolaşdı abad yerləri, Yenə Ruma döndü Rumun sərvəri. Birində yolsuz hər çölü, hər dağı Keçdi ay, günəştək onun bayrağı. Birinci məclisi bitirdim artıq, ikinci məclisə vurdum yaraşıq. Bu "Şərəfnamə"nin məclisində mən Saçmışam ən incə, bakir sözlərdən. Ona bağladığım incə incilər, Hər dastan başında saçdığım gövhər, Bir yerdə bir telə düzülsə bunlar, O tel ən parlayan inciylə dolar. Hər dastan başında mənalı sözlər, Hikmətə dair bir başlıca dəftər. Tarixə ən tanış o saqiləri, Aldım iş başına hər bir rəhbəri. Oturan göz oldu bu biliklərə, Xəznədə keşikçi oldu gövhərə. Belə incə nəqşi kim qura bilər? Bu gözəl rəngləri kim vura bilər? Sazına bağladım elə incə tel, Olmuş hər nəğməsi Zöhrədən gözəl. Hər yerdə bir yanlış gördüm, silərək Toxudum ona ən doğru bir bəzək. Doğruluq yolunu tutmayan sözlər Aya ucalsa da qiymətdən düşər. Hər yerdə o qoca, o sənət əri 402 Yüklə 2,27 Mb. Dostları ilə paylaş:
|