39
konsistensiya) və fiziki-kimyəvi göstəricilərə görə qiymətləndirilir. 1 dm
3
maya
südündə maya hüceyrələrinin nəmliyi 75 % olan preslənmiş mayalara görə ifadə
olunmuş qatılığı 0,45 kq-dan az olmamalıdır. Maya südündə mayaların aktivliyinin
yüksək olması çörək-bulka məmulatları istehsalında onların sərfini azaltmağa
imkan verir. Bu bioloji yumşaldıcının tətbiqi zamanı mayaların açılıb-çıxarılması
və onların suda həll edilməsi kimi əməliyyatlara ehtiyac qalmır.
Mayaların keyfiyyət fiziki-kimyəvi göstəriciləri cəd. 3.9-da verilmişdir.
Cədvəl 3.9. Mayaların keyfiyyət fiziki-kimyəvi göstəriciləri
Göstəricilər
Mayalar
preslənmiş
qurudulmuş
sortlar
maya südü
əla
birinci
Suyun kütlə payı, %-lə, ən çox 75,0 8,0 10,0
1dm
3
maya
südündə 0,45 kq
preslənmiş maya
olmalıdır
Qaldırma gücü (xəmirdə 70 mm-ə
qədər), dəq, ən çox 70,0 70,0 90,0*
75,0
100q mayanın sirkə turşusu ilə ifadə
olunmuş turşuluğu, mq, ən çox 120,0 - -
120,0**
Mayaların zəmanətli saxlama
40
müddəti, ən az 12 sutka 12 ay 5 ay
3 sut ***
--------------------------------
* Mayaların temperaturu 15ºC olan quru otaqlarda saxlanması zamanı onların
istehsal edildiyi gün ilkin qadırma gücü ilə müqayisədə qaldırma gücündə hər ay 5
% pisləşməyə yol verilir.
** 10ºC temperaturda 72 saat saxlandıqdan sonra - ən çox 360 mq
*** Yay fəslində əlverişsiz iqlim şəraitində ən az 48 saat (2 sutka) saxlamaq.
Maya südünün qaldırma gücü fermentlərdə spirt qıcqırmasına səbəb olan
zimaza kompleksinin aktivliyini xarakterizə edir.
3.4.4. Spirt zavodlarının çörəkçilik mayaları
Spirt istehsalı zamanı Saccromyces cerevisiae növündən olan mayalar
toplanır ki, onlardan da preslənmiş mayalar hazırlanır. Belə mayalarda yabanı
Candida növündən olan mayalar praktiki olaraq yoxdur, çürümə bakteriyaları isə
1,5 dəfə çoxdur, bu da saxlanma zamanı onun davamlılığını aşağı salır. Süd
turşusu bakteriyalarının sayı 2,7 dəfə azdır, buna görə də çörəkçilik
yarımfabrikatlarının yetişməsi zamanı süd turşusu bakteriyalarının toplanması
üçün mütləq turşulaşdırıcılar ― süd zərdabı, konsentratlaşdırılmış süd turşusu
mayası və s. daxil etmək lazımdır.
Spirt zavodları tərəfindən buraxılan mayalar zimazanın və α- qlükozidazanın
normal aktivliyinə malikdir. Bu çörək-bulka məmulatlarının texnologiyasında
mütləq nəzərə alınmalıdır.
Bu mayalar üçün keyfiyyət göstəriciləri maya zavodları tərəfindən buraxılan
mayalarda olduğu kimidir (bax cəd. 3.9).
Yoxlama suallar və tapşırıqlar.
41
1. Çörək texnologiyasında unun hansı növ, tip və sortları tətbiq edilir?
2. Buğda və çovdar ununun kimyəvi tərkibində nə kimi fərqlər vardır?
3. Unda suyun nə kimi rolu vardır?
4. Buğda ununun çörəkçilik xüsusiyyətlərinin qrafik quruluşunu göstərin.
5. Unun qazəmələgətirmə qabiliyyətinə səbəb olan amillər hansıdır?
6. Unun “gücünü” müəyyən edən amillər hansıdır?
7. Proteolitik fermentlərin ləngidicilərini sadalayın.
8. Buğda və çovdar unlarının zülal-proteinaza komplekslərində hansı əsas fərqlər
vardır?
9. Buğda və çovdar unlarının karbohidrat-amilaza komplekslərini xarakterizə edin.
Onların fərqi nədir, hazır məhsulun keyfiyyət göstəricilərinə necə təsir göstərirlər?
10. Çörəyin texnologiyasında tətbiq edilən suya hansı tələblər qoyulur? Suyun
hansı müasir təmizlənmə üsullarını tanıyırsınız?
11. Çörəyin texnologiyasında tətbiq edilən duzun keyfiyyətinə və üyüdülməsinə
hansı tələblər qoyulur?
12. Preslənmiş, qurudulmuş mayaları, maya südünü və spirt zavodlarının
çörəkçilik mayalarını xarakterirzə edin.
13. Çörək-bulka məmulatlarının müxtəlif qruplarının istehsalı üçün hansı
mayalardan istifadə etmək olar?
Mühazirə 4. Əlavə xammallar
PLAN
1.
Шякяр, нишаста, бaл, патка вя диэяр хаммаларыn xarakteristikasi
2.
Yağlartərkibli məhsullar
3.
Сцд вя сцд мящсуллары
4.
Yumurta və yumurta məhsullarının
Dostları ilə paylaş: |