Microsoft Word Tahrif tamam-latin doc
Yüklə 355,84 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ِﻪْﻳَﺪَﻳ ِﻦْﻴَﺑ ﻦِﻣ ُﻞِﻃﺎَﺒْﻟا ِﻪﻴِﺗْﺄَﻳ ﺎَﻟ
11
Mütəvatir olmadığına görə də bu qiraətlərin yalnız biri həqiqi Quranla uyğundur. Digər qiraətlər isə Quranda ya artıma, ya da əskilməyə səbəb olur. Üçüncü məna: Bu mənada da Quran bir küll şəklində qorunur. Amma buna baxmayaraq, bir və ya bir neçə söz artırılıb, yaxud azaldılmış olur. Quranın, İslamin erkən çağlarında və səhabələrin zamanında bu şəkildə
təhrif olunması inkarolunmazdır. Lakin bu növ təhrifə qarşı mübarizə aparılmış və qarşısı alınmışdır. Buna sübut müsəlmanların bu məsələdə həmfikir olmalarıdır. Tarixi dəlillərə görə, Osman Quranın müxtəlif fərqli nüsxələrini bir yerə toplayıb yandıraraq, öz məmurlarına belə bir tapşırıq verdi ki, Quranın onun nüsxəsindən fərqli olan bütün nüsxələri toplanıb yandırılmalıdır. Bütün bunlar göstərir ki, digər mövcud nüsxələrin Osmanın nüsxəsi ilə fərqləri olmuşdur (Bir çox alimlər, o cümlədən Əbu Davud Səcistani “Əl‐Məsahif” əsərində bu fərqləri bir yerə toplamışdır). Nəticə etibarilə Osmanın vasitəsilə yandırılan nüsxələr təhrif olunmuşdur. Amma, onun bir yerə toplayaraq yaydığı nüsxə isə nəsildən‐nəslə keçərək bu gün müsəlmanlara çatmış Qurandır. Elə buna görə də qəbul etməliyik ki, Osmandan öncəki nüsxələr təhrif olunmuş, Osmanın nüsxəsinə əsaslanan bugünkü Quran isə təhrif təhlükəsindən amanda qalmışdır.
12 Dördüncü məna: Bu mənada Qurana bir ayə artırılıb, yaxud azaldılıb, amma nazil olunmuş Quran (bir küll şəklində) qorunur. Bu mənada yalnız ِﺑ ِﻢﻴِﺣﱠﺮﻟا ِﻦَﻤْﺣﱠﺮﻟا ِﻪﱠﻠﻟا ِﻢْﺴ ﴾
﴿ (Bismillahir‐ Rəhmanir‐Rəhim) ayəsinin Qurana artırılması və Peyğəmbərin (s) bu ayəni hər surənin əvvəlində oxuduğu musəlmanlar tərəfindən yekdilliklə qəbul edilir. Bundan başqa Quranın heç bir hissəsi bu şəkildə təhrif olunmamışdır. Bu məsələdə Əhli‐ sünnə alimləri arasında fikir ayrılığı mövcuddur. Belə ki, bəziləri onu Quranın bir hissəsi kimi qəbul edir, bəziləri isə bu şəkildə qəbul etmirlər. Lakin şiə alimləri sözügedən ayənin mütləq Qurandan və “Tövbə” surəsini çıxmaq şərtilə hər bir surənin ayrılmaz hissəsi olduğunu qəbul edirlər. Beşinci məna: Qurana əlavələr olunması vasitəsi ilə olunan təhrif. Bu mənada bugünkü mövcud Quran Peyğəmbərə (s) nazil olunan əsl Quran deyil. Ümumiyyətlə, islamda iki cərəyan Quranın bu şəkildə, yəni ona
əlavələr olunaraq təhrif olunduğunun tərəfdarıdır. Bu
iki cərəyan
aşağıdakılardır: 1. Əcaridə: Xəvaric cərəyanının öndərlərindən hesab olunan Əbdülkərim ibn Əcaridin ardıcıllarına verilən ad. Bu cərəyanın tərəfdarları “Yusif” surəsinin Qurandan olmadığını iddia edirlər. 2. İbn Məsuda aid edilən fikir. O, Quranın son iki surəsinin Qurandan olmadığını iddia edirmiş.
13
Yuxarıda qeyd olunan iki cərəyanı çıxmaq şərtilə qalan bütun müsəlmanlar bu fikrin yanlışlığı və Quranın bu şəkildə təhrif olunmadığı fikrindədirlər. Altıncı məna: Qurandan çıxarışlar vasitəsilə olunan təhrif. Bu mənada Peyğəmbərə (s) nazil olunan bəzi ayələr bugünkü mövcud Quranda yoxdur. Quranın bu şəkildə təhrif olunub, yaxud olunmaması böyük fikir ayrılığına səbəb olmuşdur. Yuxarıda qeyd olunanların nəticəsi olaraq demək lazımdır ki, təhrifin sözügedən altı mənasının ilk dördünün Quranda heç bir şəkildə baş vermədiyi məlumdur. Beşinci məna da yekdil rəyə görə baş verməmiş, altıncı
mənada isə
fikir ayrılığı mövcuddur. Fikrimizcə, görkəmli tədqiqatçı alim mərhum Ayətullah Xoyinin bu açıqlamasında iki irad özünü tam aydınlığı ilə göstərməkdədir. Bu iradlara nəzər salaq: Birinci irad: Tədqiqin tələbinə görə, qeyd olunan mənalar təhrif sözünün ifadə etdiyi mənalar deyil. Təhrifin yalnız bir mənası mövcuddur. Yəni birinci mənada qeyd olunduğu kimi, təhrif bu və ya digər əşyanın öz yerləşdiyi yerinin və ya aid olduğu mənasının dəyişdirilməsi mənasını ifadə edir. Sözügedən digər mənalar isə sadəcə olaraq, bu mənanın nümunələridir. Başqa sözlə desək, qeyd olunan bütün mənalarda nəyinsə yerləşdiyi yerinin, yaxud da aid olduğu mənasının dəyişdirilməsi anlayışı müxtəlif çalarlarla öz əksini tapmışdır.
14
ona “mənəvi təhrif” deyilir, ya da sözdə baş verir. İkinci qisim özü də ya “təfsili” şəkildə (ətraflı, əhatəli bilik şəklində), ya da “icmali” şəkildə (ümumi bilik şəklində) olur. Başqa sözlə desək, hər hansı bir söz və ya ayə müəyyən şəkildə, ya da ümumi olaraq artırılır, yaxud azaldılır (yəni artırılıb‐azaldıldığı məlumdur, amma konkret olaraq, hansı ayə və ya surədə olduğu məlum deyil). Deməli, görkəmli alim və tədqiqatçı Ayətullah Xoyinin açıqlamalarında qeyd olunanlar təhrif sözünün bir çoxmənalı söz kimi aid olduğu mənalar deyil, sadəcə olaraq, nümunələridir. İkinci irad: Bu bölgü təhrifin bütün qisimlərinin yanlış olması zərurətini meydana çıxarır. Əks təqdirdə, məlum bölgüyə daxil olarlarsa, bu ayənin ﴾ 1 ِﻪْﻳَﺪَﻳ ِﻦْﻴَﺑ ﻦِﻣ ُﻞِﻃﺎَﺒْﻟا ِﻪﻴِﺗْﺄَﻳ ﺎَﻟ
﴿ aidiyyatından xaric olarlar. Çünki ayənin ilkin mənası Quranda heç bir yanlışlığın olmadığını göstərir. Məhz elə buna görə də təhrifin müsəlmanların yekdil rəyinə əsasən Quranda baş verdiyini iddia etdiyi qismini inkar etməlidir. Əlbəttə, bunun mənəvi təhrifdə mümkün olmadığı nəzərə çarpır. Təhrif
termininin müxtəlif mənalarını aydınlaşdırdıqdan sonra onun növlərinə nəzər salaq: Mütəxəssislərin rəyincə
təhrifin altı
növü mövcuddur.
1 Nə öncə, nə də sonra batil ona yol tapa bilməz …(Fussilət, 42). Yüklə 355,84 Kb. Dostları ilə paylaş:
|