106
olunmuş,regionlarda 307 yeni körpü və yol ötürücüsü tikilmiş və ya təmir edilmiş,
Naxçıvan, Gəncə, Lənkəran, Zaqatala, Qəbələ və Yevlax şəhərlərində hava
limanları istifadəyə verilmişdir.Nəqliyyatın hərəkətinin tənzimlənməsi və idarə
olunması məqsədilə Bakı şəhərində Nəqliyyatı ntelektual darəetmə Mərkəzi
yaradılmışdır.
Ölkənin sosial-iqtisadi həyatında mühüm rol oynayan informasiya və rabitə
sahəsinin inkişafında 8,2 dəfə artıma nail olunmuşdur.Mövcud informasiya və
rabitə sahələrinin intensiv və yüksək səviyyədə inkişafı,yeni xidmət növlərinin,o
cümlədən mobil telefon rabitəsinin,internetin ölkəmizdə təşəkkül tapması və
genişlənməsi ilə səciyyələnir.Son 10 ildə regionlarda 1400-dək ATS,1000-ə yaxın
poçt binası tikilmiş və ya əsalı təmir edilmişdir.Hər 100 ailəyə düşən telefon
aparatlarının sayı 1,6 dəfə, mobil telefon abunəçilərinin sayı 9,6 dəfə artmış,hər
100 nəfərdən 70-i internet istifadəçisi olmuşdur.2013-cü ildə ölkəmizdə
“ nformasiya-kommunikasiya texnologiyaları”ili elan edilmiş və fevral ayının 8-də
telekommunikasiya peyki orbitə çıxarılmışdır.
Ölkədə xüsusi mühafizə olunan təbiət əraziləri şəbəkəsinin genişləndirilməsi və
ekoturizmin inkişaf etdirilməsi məqsədilə 2003-cü ildən başlayaraq Bakı və
Abşeron yarımadasının palçıq vulkanlar qrupu, Eldar şamı, Korçay dövlət təbiət
qoruqları,eləcə də Abşeron, Ağgöl, Göygöl, Şahdağ, Şirvan, Akademik Həsən
Ə
liyev adına Zəngəzur, Hirkan, Altıağac və Samur-Yalama milli parkları
yaradılmış,xüsusi mühafizə olunan təbiət ərazilərinin sahəsi 478 min hektardan
893 min hektaradək artırılmışdır.Bu dövrdə yaşıllıqların salınması sahəsində 20
milyon ağac və kol əkilmiş, əhalinin ekoloji cəhətdən təmiz su ilə təminatının
yaxşılaşdırılması üçün 222 yaşayış məntəqəsində modul tipli sutəmizləyici
qurğular quraşdırılmışdır.Bakı şəhərinin Balaxanı qəsəbəsində təbiii sərvətlərə və
enerjiyə qənaət etməyə, ətraf mühitə mənfi təsirlərin azaldılmasına imkan verən
bərk məişət tullantılarının çeşidlənməsi və yaradılması zavodları istifadəyə
verilmişdir.
107
Dövlət Proqramları çərçivəsində regionlarda infrastrukturun bərpası və
inkişafı,əhalinin kommunal xidmətlərlə, o cümlədən elektrik enerjisi, qaz və su ilə
təchizatı, səhiyyə və təhsil müəssisələrinin tikintisi, əhalinin sosial vəziyyətinin
daha da yaxşılaşdırılması istiqamətində mühüm tədbirlər həyata keçirilmiş, bu
sahəyə irihəcmli dövlət investisiyaları ayrılmışdır.
Ə
halinin elektrik enerjisinə olan tələbatını təmin etmək istiqamətində son 10
ildə regionlarda ümumi gücü 2000 meqavatta yaxın 17 elektrik stansiyası
tikilmiş,10 min km-dən çox elektrik verilişi xəttləri və 1500-dən çox yarımstansiya
tikilmiş və ya yenidən qurulmuş,təbii qazla təchizatın yaxşılaşdırılması sahəsində
isə 40 min kilometrədək qaz xəttləri çəkilmiş və ya təmir edilmiş,yaşayış evlərinin
qazlaşma səviyyəsi 34%-dən 83,4%-ə çatmışdır.
Son 10 ildə əhalinin su təminatının yaxşılaşdırılması üçün yeni su və
kanalizasiya xəttləri çəkilmiş, yeni su anbarları istifadəyə verilmiş,əhəmiyyətli
meliorasiya tədbirləri həyata keçirilmişdir.Bu dövrdə regionlarda 3,4 min
kilometrdən çox su, 1,2 min kilometrdən çox kanalizasiya xətti çəkilmiş, 9,6 su
anbarı tikilmişdir.
Son 10 ildə bütün çadır düşərgələri ləğv olunmuş,qaçqın və məcburu köçkünlər
üçün 77 müasir qəsəbə salınmış, 37 min ailə-166 min məcburi köçkün mənzillə
təmin edilmişdir.Eyni zamanda əlil və şəhid ailələrinin sosial müdafiəsinin
gücləndirilməsi işləri davam etdirilmiş, 2788, o cümlədən regionlarda 2041
mənzilli yaşayış binaları və 450-dən çox fərdi ev tikilmişdir.
Sosial sahədə məşğulluq və həmçinin, sosial sahələrin inkişaf etdirilməsi,
yaranmış mövcud problemlərin kompleks şəkildə həlli məqsədilə “2003-2005-ci
illərdə Yoxsulluğun azaldılması və iqtisadi inkişaf üzrə dövlət Proqramı” qəbul
edilmiş və icra edilmişdir. Əhalinin rifah halının yaxşılaşdırılması istiqamətində
ə
ldə olunmuş nailiyyətləri davam etdirmək, yoxsulluq səviyyəsinin daha da
azaldılmasını, habelə bununla bağlı BMT-nin qəbul etdiyi “Minilliyin nkişaf
Məqsədləri”ndən irəli gələn vəzifələrin ölkəmizin xüsusiyyətləri nəzərə alınmaqla
yerinə yetirilməsini təmin etmək məqsədi ilə yeni “2008-2015-ci illərdə
108
Azərbaycan Respublikasında yoxsulluğun azaldılması və davamlı inkişaf Dövlət
Proqramı” təsdiq edilmişdir. Bu Proqramda 9 strateji məqsəd qoyulmuşdur ki, bu
da əsasən makroiqtisadi sabitliyi saxlamaqla və qeyri-neft sektorunu tarazlı inkişaf
etdirməklə davamlı iqtisadi artımın təmin edilməsi, əhalinin gəlir əldə etmək
imkanlarının genişləndirilməsi, yoxsul əhalinin sayının əhəmiyyətli dərəcədə
azalmasına nail olunması, səmərəli , sosial müdafiə sistemini inkişaf etdirməklə
yaşlı əhalinin, aztəminatlı ailələrin və sosial cəhətdən xüsusilə həssas qrupların
sosial riskinin azaldılması, qaçqınların və məcburi köçkünlərin həyat şəraitinin
yaxşılaşdırılması tədbirlərinin sistemli şəkildə davam etdirilməsi, təhsil və səhiyyə
sahəsində əsas xidmətlərin keyfiyyətinin yüksəldilməsi və onları əldə etmək üçün
bərabər imkanların yaradılması, sosial infrastrukturun inkişaf etdirilməsi,
kommunal
xidmətlər
sisteminin
təkmilləşdirilməsi,
ekoloji
vəziyyətin
yaxşılaşdırılması, ətraf mühitin davamlı idarə olunmasının təmin edilməsi, gender
bərabərliyinin dəstəklənməsi, institusional islahatların davam etdirilməsi və dövlət
idarəetməsinin təkmilləşdirilməsidir.[23]
Ölkə iqtisadiyyatının sosialyönümlülüyünün təmin edilməsində əsas
istiqamətlərdən biri də əhalinin sosial müdafiəsinin yaxşılaşdırılmasıdır. Bununla
ə
laqədar olaraq, ölkəmizdə həyata keçirilən tədbirlər sistemində ünvanlılıq
prinsipinə, aztəminatlı ailələrin, ailə başçılarını itirənlərin, şəhid ailələrinin pensiya
və müavinət təminatının yaxşılaşdırılmasına daha çox üstünlük verilir. Belə ki,
pensiya sisteminin təkmilləşdirilməsi və fərdi uçot sisteminə keçid məqsədilə
pensiya sistemində islahatlar davam etdirilir. Fərdi uçot sisteminə keçidlə əlaqədar
ölkə Prezidenti tərəfindən xüsusi fərman imzalanmışdır. Burada əsas məqsəd hər
bir şəxsin əmək haqqından ayrılan vəsaitlərin ayrıca hesabda toplanmasını təmin
etməkdir. Ümumiyyətlə, qeyd etmək lazımdır ki, sosial siyasətin ən mürəkkəb,
lakin son dərəcə vacib istiqamətlərindən biri pensiyaçılara diqqətin artırılmasından
ibarətdir.
Ölkədə artıq formalaşmış sosial təminat sisteminin səmərəliliyini artırmaq
istiqamətində aparılan işlər sürətləndirilməlidir. Bu baxımdan, əhalinin sosial
Dostları ilə paylaş: |