Microsoft Word Sosial inkisaf?n t?min edilm?sinin regional aspektl?ri docx
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Yoxsullu ğun azaldılması.
66 sistemə təsiri tənzimlənməli, sosial sığorta haqları ilə sosial sığorta ödənişləri arasında əlaqə gücləndirilməlidir. Yoxsulluğun azaldılması. Yoxsulluq sosial və institusional məsələlərlə yanaşı, iqtisadi məsələləri də əhatə edən coxşaxəli bir problemdir. Yoxsulluğun azaldılması yalnız iqtisadi siyasət sahəsində həyata kecirilən tədbirlər nəticəsində əldə edilməsə də, iqtisadi artım və makroiqtisadi sabitlik kimi məsələlər yoxsulluğun azaldılmasına zəmin yaradaraq, coxşaxəli və davamlı inkişaf tempinin təmin edilməsində muhum amildir.[23] qtisadi artımın davamlılığını təmin edən ən başlıca cəhətlərdən biri iqtisadi inkişafın sahəvi və coğrafi diversifikasiyasıdır. Bu baxımdan, qeyri-neft sektorunun inkişafı, həmçinin, regionların tarazlı inkişaf etdirilməsi xususi önəm daşıyır. Məhz dayanıqlı iqtisadi artım makroiqtisadi sabitliyin əsasını təşkil etməlidir. Makro səviyyədə iqtisadi sabitliyin qorunub saxlanılması ölkənin bütün dövlət xərclərinin davamlı və inflyasiya yaratmayan şəkildə idarə edilməsini tələb edir. Tədqiqatlar gostərir ki, inflyasiyanın surətli artımı ilk novbədə əhalinin yoxsul təbəqələrinə daha ağır zərbə vuraraq, yoxsulluq həddindən bir az yuxarı səviyyədə olan ailələrin yoxsulluğa duçar olmalarına gətirib çıxarır. Bu baxımdan makroiqtisadi sabitlik, davamlı olaraq iqtisadi artımın təmin edilməsi, ölkənin gəlir və xərclərinin səmərəli idarə edilməsi muhum əhəmiyyətə malikdir. Yoxsulluğun azaldılması hazırda beynəlxalq ictimaiyyət qarşısında duran ümumbəşəri bir problemdir.Ölkəmizdə bu problemin həlli aktual olsa da,bu sahədə ciddi nailiyyətlərin əldə olunması üçün irimiqyaslı maliyyə resursları tələb olunurdu.Heydər Əliyevin neft strategiyasının həyata keçirilməsi,”Əsrin müqaviləsi”çərçivəsində ölkəmizə maliyyə vəsaitlərinin daxil olması yoxsulluqla ciddi mübarizəyə başlanmasına zəmin yaratdı. 67 2.3.Dövlətin sosial strategiyasının normativ hüquqi əsasları Qeyd edək ki, hər bir ölkədə sosial siyasətin tənzimlənməsı sistemi müəyyən hüquqi, təşkilati-idarəetmə və iqtisadi əsaslara malik olur. Hazırda Azərbaycan Respublikasında sosial siyasətin tənzimlənməsi sisteminin hüquqi əsasını ölkənin mövcud Konstitusiyası, Milli Məclisin qərarları, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərmanları və sərəncamları, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin qərarları və sərəncamları, müvafiq nazirliklərin və digər dövlət orqanlarının normativ aktların və iştirakçısı olduğumuz və tərəfdaş çıxdığımız beynəlxalq müqavilələr təşkil edir. Bu baxımdan, ölkəmizdə sosial siyasətin tənzimlənməsi sisteminin hüquqi-normativ bazasmı aşağıdakı kimi göstərmək olar Şə kil 2.1 Azərbaycan Respublikasında iqtisadiyyatın sosialyönümlüyünün tənzimlənməsinin hüquqi-normativ bazası: Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası əsasında və müvafiq Qanunlar ə sasında ölkə Prezidentinin fərmanı ilə təsdiq edilmiş normativ aktlar,qaydalar,əsasnamələr Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin qərarı ilə təsdiq edilmiş qaydalar,əsasnamələr,nizamnamələr,təlimatlar və digər normativ aktlar Müvafiq nazirliklərin və digər dövlət idarəetmə orqanlarının(Əmək, və Ə halinin Sosial Müadfiəsi Nazirliyi,Təhsil Nazirliyi,Səhiyyə Nazirliyi, qtisadi 68 nkişaf və s.)təsdiq etdikləri təlimatlar,sərəncamlar,əmrlər və digər normativ aktlar Konstitusiyanın maddələrində, sosial həyatın müxtəlif sferalarında dövlətin öhdəliklərini təsbitdən müddəalar mövcuddur. Bunlardan əsaslan kimi sosial təminat, əmək, təhsil, mənzil,istirahət,sağlamlıq və s. hüquqlarını da göstərmək olar. Elmi ədəbiyyatlarda sosial müdafiənin 3 əsas təşkilati-hüquqi forması göstərilir.Bunlar aşağıdakılardır: -sosial sığorta sistemi; -dövlət və bələdiyyələr tərəfindən göstərilən sosial yardım; -xüsusilə həssas əhali qruplarına yönəlmiş müdafiə və xüsusi sosial tədbirlər.[30] Sosial müdafiənin təşkilati-hüquqi formalarından biri sosial siğortadır.Bu forma bazar iqtisadiyyatı şəraitində keçmiş ölkələrin böyük əksəriyyətində digər formalarla müqayisədə daha geniş istifadə olunur.”Sosial siğorta”anlayışının ə sasında sosial risklər və onların məcburi və könüllü siğortalanması dayanır.Sosial siğorta haqları siğortaedən və siğortaolunan şəxslər tərəfindən əmək haqqı nisbətdə faizlərlə ödənilir. Sosial müdafiənin digər elementi-hər hansı gəlir mənbəyi və beləliklə,məburi dövlət sosial siğortası olmayan, yaxud gəlirinin məbləği qəbul olunmuş meyarlar baxımından yetərli olmayan aztəminatlı insanlara dövlət büdcəsi hesabına ödənilən ünvanlı dövlət yardımından və sosial müavinətlərdən ibarət sosial yardım sistemidir.Sosial yardım ünvanlı xarakter daşıyır, maddi təminat üçün başqa vəsait mənbələrinə malik olmayanlara verilir.Bu qəbildən olan şəxslər xüsusi yoxlama ə sasında müəyyənləşdirilir və sosial yardım yalnız belə yoxlamadan sonra verilir. Sosial müdafiənin üçüncü elementi sosial cəhətdən xüsusilə həssas əhali qruplarını(qaçqınlar, məcburi köçkünlər, valideyn himayəsindən məhrum olan uşaqlar, tənha ahıl vətəndaşlar və s.) əhatə edən sosial müdafiə və xüsusi sosial Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|