Microsoft Word Sosial inkisaf?n t?min edilm?sinin regional aspektl?ri docx
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
69 tədbirlər sistemidir.Sosial müdafiənin təşkilati hüquqi formalarından biri əmək qabiliyyətli olmayan əhalinin bilavasitə dövlət təminatıdır.Bilavasitə dövlət təminatı dedikdə,xərclərin dövlət büdcəsi tərəfindən ödənilməsi, bu şəkildə təminat alan şəxslər kateqoriyasının, onların təmin olunma səviyyəsinin dövlət hakimiyyəti orqanları tərəfindən müəyyənləşdirilməsidir.Hazırda respublikamızda valideynlərini itirmiş və valideyn himayəsindən məhrum olmuş uşaqlar tam dövlət təminatına götürülüblər. Sosial müdafiənin təşkilati-hüquqi formalarıdan biri də provident fondların yaradılması, müəyyən şəraitin yaranma halı üçün vəsaitin məcburi toplanmasıdır.Belə fondlar ayrı-ayrı ölkələrdə (Asiya və Afrikanın müstəmləkə ölkələrində) mövcud olub, ümumdövlət təşkilatı sayılır.Provident fondların olması işləyən (gəliri olan) hər bir vətəndaşa özünün gələcək rifahı üçün fərdi yığımlar etmək imkanı verir.Onlar əmanət bankı tipli idarələr kimi fəaliyyət göstərir.Bu ə manətlərdən müvəqqəti itirmə, işi dayandırma, işsizlik hallarında istifadə olunur. Sosial müdafiənin bir forması da insanların fərdi qaydada könüllü olaraq müxtılif siğorta növlərindən istifadə etməsidir.Sosial müdafiənin bu forması məcburi qaydada deyil,bu münasibətlərdə iştirak edən şəxslərin sosial müdafiəsini həyata keçirmək öhdəliklərini öz üzərlərinə götürürlər. Sosial müdafiə pul formasında, natural formada, eləcə də sosial müdafiə olunan şə xslərə göstərilən müxtəlif xidmətlər olu ilə həyata keçirilə bilər.Sosial müdafiə kompensasiya və profilaktik xəbərdaredici səciyyə daşıyır. Qeyd edək ki, Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi sosial siyasətin təşkilati-idarəetmə baxımından aşağıdakı vəzifələri həyata keçirir: -Əmək, sosial müdafiə, pensiya təminatı, demoqrafiya və miqrasiya sahəsində dövlət siyasətini hazırlamaq və qanunvericilikdə müəyyən olunmuş qaydada həyata keçirmək; -Əmək qabiliyyətli əhalinin işgüzarlıq və təşəbbüskarlığının artırılması üçün rəruri şərait yaratmaq, mülkiyyət və təşkilati-hüquqi formasından asılı olmayaraq 70 bütün müəssisə, idarə və təşkilatlarda çalışan işçilərin əmək və sosial hüquqlarının qorunmasını təmin etmək; - şsizliyin səviyyəsinin azaldılmasına, əmək bazarında zəif rəqabətli əhali qruplarının, xüsusilə gənclərin, çoxuşaqlı qadınların, qaçqın və məcburi köçkünlərin, əlillərin, şəhid ailəsi üzvlərinin, sərbəstləşdirilmiş işçilərin məşğulluğuna yönəldilmiş siyasəti həyata keçirmək; -Müvafiq icra hakimiyyəti orqanları, dövlət və qeyri-dövlət müəssisələri ilə birgə yeni iş yerlərinin yaradılmasına yönəldilmiş tədbirlər hazırlamaq, əmək ehtiyatların bazar şəraitinə uyğunlaşdırmaq məqsədilə peşə hazırlığı mexanizmini təkmilləşdirmək; -Əhalinin aztəminatlı təbəqələrinə dövlət yardımının tənzimlənməsi üzrə təkliflər hazırlamaq, tənha ahıl vətəndaşlara və əlillərə sosial-məişət xidmətini təşkil etmək; -Demoqrafiya, əmək və sosial müdafiə məsələləri üzrə elmi-tədqiqat və beynəlxalq əməkdaşlıq sahəsində işləri əlaqələndirmək və s.[51] Mövcud təhsil qanunvericiliyinə görə təhsili idarə etmək üçün dövlət və ictimai özünüidarə orqanları sistemi yaradılır. Təhsil müəssisələrinin idarə olunmasında yerli dövlət orqanları, müvafiq elmi-pedaqoji kollektivlər, peşə yaradıcılıq ittifaqları, cəmiyyətlər və geniş ictimaiyyət iştirak edir. Bununla belə, təhsil sistemini idarə edən başlıca subyektlər Nazirlər Kabineti və Təhsil Nazirliyidir. “Təhsil haqqında” Qanuna görə, Nazirlər Kabineti təhsilin strategiyasını müəyyənləşdirən əsas orqan olmaqla aşağıdakı fünksiyaları həyata keçirir: • təhsil Qanununun, bu barədə müvafiq qanunveriçilik aktlarının və sənədlərin icrasına nəzarət edir; • təhsil sisteminin idarə olunmasının təşkilat strukturunu müəyyən edir; • təhsilin mərkəzi dövlət idarə strukturlarını yaradır və onlara rəhbərlik edir; • dövlət idarəçiliyində olan peşə-ixtisas təhsili müəssisələrini yaradır, yenidən təşkil edir və ləğv edir; 71 • peşə-ixtisas təhsili müəssisələri üçtln ixtisasların siyahısını təsdiq edir, sosial sifarişdən asılı olaraq belə ixtisaslar açır və bağlayır; dövlət təhsil standartlarını təsdiq edir, təhsil barədə qəbul olunan sənədlərin həmin standartlara müvafiq olmasına nəzarət edir; • təhsil müəssisələri, onların attestasiyası, akkreditasiyası və lisenziyalaşdırılması barədə dünya standartına müvafiq olan əsasnamələri təsdiq edir; • təhsilin inkişafına dair dövlət həmçinin beynalxalq proqramlar hazırlayıb həyata keçirir; • təhsilin maliyyələşdirilməsi üçün milli gəlirdən pay ayrılması, təhsillə bağlı respublika büdcəsinin, təhsilin inkişaf fondlarının formalaşdırılması barədə təkliflər verir; • təhsilinn maliyyələşdirilməsinin dövlət normativlərini, təhsil sistemi işçilərinin əmək haqqının ödənilməsi qaydasını, əmək haqqı minimumunu, güzəşt və imtiyazları, tələbələrin təqaüdlə təmin olunmasının, digər kateqoriyalardan olan pedaqoji işçilərin, təhsil və tərbiyə alanların sosial müdafiəsinin norma və qaydalarını ınüəyyən edir; • təhsilin inkişafını stimullaşdıran vergi siyasəti yeridir; • yüksək ixtisaslı mütəxəssislərin attestasiyasının təşkil olunmasına rəhbərlik edir; • təhsil sistemi işçiləri üçün fəxri adlar və mükafatların təsis olunması barədə məsələ qaldırır. Sosial sahədə tətbiq edilən normativlər və standartlar dövlətin ali məqsədi olan insanların daha layiqli həyat səviyyəsinin təmin olunmasına xidmət edir.Bu normativlər və standartlar, ilk növbədə ölkə konstitusiyasından, dövlətin tərəfdar çıxdığı ikitərəfli və çoxtərəfli beynəlxalq müqavilələrdən irəli gəlir və dövlətin sosial sahədə siyasətinin normallaşdırılmasına, meyarı və ölçüsünə çevrilir.Azərbaycanın sosial hüququnun təhlili aşağıdakı sosial normativlərin olmasını şərtləndirir: Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|