Microsoft Word M?mm?dova Lale 709 docx
Yüklə 0,69 Mb. Pdf görüntüsü
|
51
1. Balığın növünü təyin etmək. 2. Balığını keyfiyyətli olmasını təyin etmək. Nümunə götürməsi. Balığın və balıq emalı məhsullarının keyfiyyəti hər partiya üçün yoxlanılmalıdır. Bir cinsli partiya o məhsullara deyilir ki, malın adı eyni olsun, növü və işlənmə üsulu eyni olsun, təhvil vermə və təhvil alma eyni vaxtda olsun və miqdarı çox olmasın. Xarici görünüşə, qablanmanın vəziyyətinə və qablaşdırılmasına baxdıqdan sonra bütün partiyanın 5%-i yoxlanılmaq üçün seçilir. Ə gər məhsulun keyfiyyəti eyni növ olmazsa, daha çox sayda yoxlamaq mümkündür. Laborator müayinə üçün hazır nümunə və orta nümunəli məhsul götürülür. Yekun nümunə qablaşdırılmış məhsulun ayrı-ayrı yerlərindən götürülür və bir neçə ədəd balıq və ya balıq məhsullarına aid edilir. Laborator nümunə laboratoriyaya göndərilən yekun nümunəyə deyilir. Bu aşağıdakı ardıcıllıqla tərtib edilir: Əgər bir ədəd balığın çəkisi 100q-a qədərdirsə, nümunə 1kq-dan çox olmayaraq götürülür. Əgər balığın çəkisi 2kq-dan 5kq-a qədərdirsə, 1-2 balığın yarısı götürülür. Əgər bir balığını çəkisi 5 kq-dan çox olarsa, 3sm ensiz zolaq, orta və quyruq hissələrdən zolaq şəklində nümunə kəsilib götürülür. Bu nümunələrin ümumi çəkisi 500qr-dan çox olmamalıdır. Laboratoriyanın daxil olan məhsulun keyfiyyətini yoxlamaq və onun standartlara cavab verib verməməsini yoxlamaq ixtiyarı vardır. Məhsulun hər hansı bir göstəricisi tələbata cavab vermirsə o zaman ikiqat miqdarda nümunə yoxlanılır. Təkrar yoxlama zamanı məhsul hətda bir standart tələbata cavab verməsə məhsulun bütün partiyası çıxdaş edilir.
. Təzə dondurulmuş və duza qoyulmuş balığın orqanoleptik müayinəsi 4 göstəriciyə görə təyin edilir: xarici görünüşü, hissələrə ayrılması, konsistensiyası və iyi. Qurudulmuş və soyuq hisə verilmiş balıq: xarici görünüşünə, konsistensiyasına, dadına və iyinə görə yoxlanılır. Xarici görünüşü: balığın köklük dərəcəsini, xarici örtüyün, seliyin və qəlsəmələrin vəziyyəti ilə xarakterizə edilir. Konsistensiyası - soyudulmuş balığın ətli hissələrini əlləmək yolu ilə təyin edilir. Donmuş balığın konsistensiyası, onun ətinin dərin qatlarının temperaturu 0-dan +5 0 C -yə qədər olduqda, buzu açıldıqdan sonra təyin edilir. 52
Buzun açılması suyun temperaturu +15 0 C-dən yuxarı olduqda və havanın temperaturu 15-20 0 C olduqda aparılır. yi – dəmir və ya taxta (iynəyarpaqlı ağacdan hazırlanmış) biz vasitəsilə təyin edilir. Təmiz bıçaq və ya ağac (taxta) biz balığın gövdəsinə sancılır, çıxarılır və dərhal iyi təyin edilir. yin yoxlanıması zamanı bıçaq və ya biz balığın müxtəlif yerlərinə sancılmalıdır: bel üzgəci ilə bel arasına, yaralanma və ya mexaniki zədə yerinə, anal dəlik vasitəsilə daxili orqanlara və s. Balığı ehtiyatla, balığı zədələməmək şərti ilə yoxlamaq lazımdır. Dondurulmuş balığın iyi qızdırılmış bıçaq vasitəsilə təyin edilir. Şübhəli hal olduqda balıq və ya onun bir hissəsinin buzu açılır. Dondurulmuş balığın qəlsəməsində olan iyi bilmək üçün qəlsəmənin bir hissəsi kəsilib götürülür və isti suda buzu açılır. Müxtəlif cür emal olunmuş balıqların iyi, şübhə əmələ gətirdikdə, bişirmə yolu ilə təyin edilir. Dadı - kulinar emaldan keçməyən məhsullar üçün, balığın ətli hissələrindən nazik dilimlər kəsməklə yoxlanılır. [2,4]
. Birinci növ balıq. Balıq düzgün kəsilməlidir, konsistensiyası sıx olmalıdır. Xarab olma əlamətləri olmayan təzə balıq iyi verməlidir. kinci növ balıq - Balıq bir qədər əzilmişdir və qansızma əlamətləri var. Qəlsəmələr ağarmışdır, bulanıq seliklə örtülüdür, səthi tutqunlaşıb. Uzaq Şərq lasosunda çütləşmə dövrünə xas zolaq və ləkələr ola bilər, lakin çənəsi dəyişmir və donqarı olmur. Konsistensiyası zəif ola bilər. Lakin boş deyil. Qəlsəmələrindəki və səthindəki selik tutqundur. Dondurulmuş ağ balıqda, semqada, velmada, Xəzər, Baltik və Uzaq Şərq durna balığında səthi yağ qatı bozumtuldur. Lakin bu hal ətin dərin qatlarına keçməməlidir.[1,2] Təzə olmayan (köhnə) balıq. Göz almaları batmışdır, gözün buynuz qişası bulanıqdır, bəbək ətrafı qişa qanlıdır. Qəlsəmələr tünd-qonur və ya boz rəngdədir. Qəlsəmə vərəqləri epitelə qədər çılpaqlaşıb və seliklə örtülüdür. Dəri boşalmışdır, pulcuqlar asanlıqla qopur, selik pambıq lifli olub bulanıqdır. 53
orqanoleptik qiymətləndirilməsi. Diri balıq tədarükündə çay-göl və süni balıq yetişdirmə təsərrüfatları xüsusi yer tutur. Diri nərə balığı yüksək keyfiyyətli qidalılıq dəyərinə malik qida məhsulu olub, ondan balıq emalı sənayesində və məişətdə istənilən qida məhsulları hazırlanır. Tədarük edilən balıq sağlam hərəkətli, xəstə və zədələnməmiş olmalıdır. Eyni zamanda onlarda kənar iylər (lil, neft məhsulları) müşahidə edilməməlidir. Müəssisəyə daxil olan balıq – xammalının keyfiyyəti texniki şərtlərin müvafiq tələblərinə cavab verməli və ümumi olaraq baxılan bu şərtlərə - orqanoleptik, fiziki və kimyəvi göstəricilərə uyğun müəyyən edilməlidir. Hər daxil olan balıq partiyasının ilk öncə sənədləri yoxlanılır, daha sonra isə onun keyfiyyətini müəyyən etmək üçün analiz aparılır.[5] Qablaşdırılmamış balığın qəbulu zamanı isə balığın yerləşdirildiyi tarada bir neçə sıraya və ya təbəqəyə baxmaq vacib şərtdir. Balığın baxılan sıralarının və ya təbəqələrinin sayını və onlardan orta nümunənin təşkili üçün seçilən balıq miqdarını inspektor müəyyən edir. Ayrı-ayrı qablaşdırılmış balıq cərgələrinə baxışın və balıqdan seçilmiş orta nümunənin tədqiqinin əldə olunan nəticələri bütün balıq partiyasının keyfiyyətini müəyyən edir. Əgər daxil olmuş ümumi balıq partiyasında nərə balığının tədqiqi aparılarsa, o zaman balığın və ondan seçilən orta nümunənin tədqiqi zamanı aşağıdakı göstəricilərə diqqət yetirmək lazımdır: • Ümumi balıq partiyasında nərə balığının faizlə miqdarına; • Əgər balıq ölçüsünə görə çeşidlənməyibsə, balığın kütlə və uzunluq nisbətlərinə; • Balığın xarici görünüşü və sensor xüsusiyyətlərinə; • Mexaniki zədələrin və əzilmələrin olmasına və miqdarına; • Balığın üst səthinin rənginə;
Yüklə 0,69 Mb. Dostları ilə paylaş:
|