Microsoft Word M?mm?dova Lale 709 docx
Yüklə 0,69 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 2.2.5. N
60
Mixaelis aparatının köməyi ilə metanitrofenol intidaktoru istifadə etməklə təyin edilir. Təzə balığın əzələsindən hazırlanmış filtratın pH-ı 6,8-7,0; köhnə balığın filtratı bulanıq olur, xoşagəlməyən iyi var. pH-ı 7,2-7,6 olur. Nessler rəqəminin təyini. Reaksiyanı aparmaq üçün əzələ filtratı pH-ın təyin olunmasındakı kimi hazırlanır. Sınaq şüşəsinə 2 ml filtrat tökülür və üzərinə 0,5 ml Nessler reaktivi əlavə edilir. Sınaq şüşəsinin içərisindəki yüngülcə çalxalanır və 5 dəqiqə saxlanılır. Bundan sonra maye 3 dəqiqə sentrifuqadan keçirilir onun rənginin intensivliyi ağ fonda şkalalı sınaq şüşəsində olan bixromatla müqayisə edilir. Yaxşı keyfiyyətli təzə balıqda Nessler rəqəmi 1-ə qədər, təzəliyinə şübhə olan balıqda 1,2-1,4; köhnə balıqda 1,6-2,4 və daha çox olur. Nessler reaktivinin hazırlanması. 200ml-lik ölçülü kolbaya 30 qr kalium yod çəkilib tökülür, üzərinə 20ml destillə suyu və kalium yod həll olduqdan sonra üzərinə 22,5 qr kristal yod ə lavə edilir. Bu məhlulun üzərinə 30 qr metallı civə əlavə olunur, yoddan alınan rəng itənə qədər yaxşıca çalxalanır və həcmi distillə suyu ilə 200 ml- ə çatdırılır. Bundan sonra həmin kolbadan məhlul həcmi 800-1000 ml olan başqa kolbaya keçirilir, üzərinə 375 ml 10%-li natrium qələvisi əlavə edilib, diqqətlə qarışdırılır. Alınan məhlul ağzı kip bağlı qabda 1 sutka qaranlıq yerdə saxlanılır və sonra sifon vasitəsilə çöküntüdən ayrılır. Nessler reaktivi tünd rəngli şüşə qabda ağzı bağlı şə kildə qaranlıq, sərin yerdə saxlanılır. Etibarlılıq müddəti 5-6 aydır. Reaktiv o zaman etibarlı sayılır onun 0,5ml həcminə 2ml distillə suyu əlavə etdikdə maye demək olar ki, rəngsiz qalır. Bixromatlı şkalanın hazırlanması. Rəngsiz şüşədən eyni dametli 8 sınaq şüşəsi götürülür. Həcmi 25ml olan ölçülü kolbalarda 0,1N bixromat natrium durulaşdırma aparılır (duruluşdırma 0,6, 0,8, 1,0, 1,2, 1,4, 1,6, 1,8 və 2,4 ml olmalıdır) və həcmi ditsillə suyu ilə 25ml-k ölçüyə çatdırır. Diqqətlə qarışdırdıqdan sonra hər durulaşdırılmadan 7ml götürüb ayrıca sınaq şüşəsinə tökülür. Sınaq şüşələrinin ağzı ya lehimlənir yaxud kip bağlanır, hər birinin üzərinə bixromat kaliumun millilitrə miqdarı yazılır ki, bu da Nessler rəqəmini göstərir. Ş kalalar qaranlıq yerdə saxlanılır. Etibarlılıq müddəti 1 ildir.[22] 61
Nərə balığınınn əti xarab olarkən ayrılan hidrogen- sulfid (H 2 S), qurğuşun-asetat Pb(CH3COO) 2 ilə isladılmış kağıza toxunduqda qurğuşun-sulfidin əmələ gəlməsi nəticəsində tünd ləkə əmələ gətirir. Bu reaksiya aşağıdakı kimi gedir: (CH3COO) 2 Pb + H 2 S ↔ PbS + 2CH3COOH Ləvazimat və reaktivlər: 40-50 ml həcmli büks, süzgəc kağızı, qurğuşun duzunun məhlulu (bu məhlul 30%-li natrium qələvisinə 4%-li qurğuşun asetat ə lavə etməklə hazırlanır). ş in gedişi. Tədqiq olunan balığın ətindən hazırlanmış qiymədən təqribən 15-20 qram götürüb həcmi 40-50 ml olan büksə qoyulur. Zolaq şəklində kəsilmiş süzgəc kağızının bir ucuna qurğuşun asetatın 4%-li qələvi məhlulundan 2-3 damcı töküb büksün içərisinə salır və büksün ağzını örtən xırda tıxacla süzgəc kağızı kolbaya bərkidilir. Büksün içərisində asılı vəziyyətdə yerləşdirilmiş süzgəc kağızının aşağı ucu orada olan qiymədən 1 sm aralı (yuxarı) olmalıdır. Bu cür hazırlanmış sınaq büksü 15 dəqiqə saxlandıqdan sonra tıxacı açıb süzgəc kağızını götürürük. Alınan nəticələri müqayisə etmək üçün, əsas işlə yanaşı, nəzarətçi işi də aparılmalıdır. Süzgəc kağızı qurğuşun duzu məhlulu ilə isladıldıqdan sonra havada 15 dəqiqə müddətində saxlanılır. Əsas işlə nəzarət işinin süzgəc kağızından alınan qara və ya bozumtul-qəhvəyi ləkələri müqayisə edilir. Təhlilin nəticələri aşağıdakı kimi qeyd edilir: (-) – süzgəc kağızında heç bir dəyişkənlik görünmür, mənfi reaksiya; (+-) – süzgəc kağızının üzərində olan məhlul damcısının kənarlarında boz rəngli ləkə əmələ gəldikdə zəif müsbət reaksiya; (++) – süzgəc kağızındakı məhlul damcısı yeri bütövlükdə boz rəngli olduqda, müsbət reaksiya; (+++) – süzgəc kağızındakı məhlul damcısının yeri bütövlükdə boz və ya qara rəngli olduqda, kəskin, müsbət reaksiya. 62
Xarab olmuş qızılbalıq ətinin tərkibində olan amin turşularının parçalanması nəticəsində ammonyak və digər aralıq məhsullar əmələ gəlir. Əmələ gəlmiş bu ammonyak xlorid turşusu ilə reaksiyaya girərək ağımtıl duman şəklində ammoniumxloridə çevrilir. [5] NH 3 +HCl =NH 4 Cl Ləvazimat və reaktivlər: enli sınaq şüşəsi, ucu əyilmiş şüşə çubuğa bərkidilmiş tıxac. Eber qarışığı (bu 1 hissə 25%-li sıxlığı 1.12 q\sm 3 olan xlorid turşusunun məhlulu, 3 hissə 95%-li spirt və 1 hissə efir qarışdırmaqla hazırlanır). ş in gedişi. Enli sınaq şüşəsinə 2-3 ml Eber qarışığı tökülür, ağzı bağlanır və 2-3 dəfə çalxalanır. Sonra tıxac çıxarılır, ucunda əyri şüşə çubuq olan tıxacla tıxanır. Şüşə çubuğa tədqiq olunan balıq əti sancılır. Əti sınaq şüşəsinə yerləşdirərkən elə etmək lazımdır ki, balıq sınaq şüşəsindəki məhluldan 1-2 sm hündürlükdə olmaqla, sınaq şüşəsinin divarına toxunmasın. Sınaq şüşəsində olan ammonyakın və amin birləşmələrinin xlorid-turşusu ilə qarşılıqlı təsiri nəticəsində ağ duman şəklində ammonium-xlorid əmələ gəlir. Tədqiqat nəticəsində əmələ gələn reaksiyanın intensivliyi aşağıdakı kimi qeyd edilir: (-) – reaksiya mənfidir (ağ duman əmələ gəlmir), deməli, balıq təzədir; (+) – reaksiya zəif gedir (tez dağılan ağ duman əmələ gəlir) balığın təzəliyi ş übhəlidir; (++) – reaksiya müsbətdir (daim ağ duman alınır), deməli, balıq təzə deyildir; (+++) – reaksiya kəskin müsbətdir (reaktiv əlavə edildikdən sonra ağ duman tədricən alınır), deməli, balıq xarab olmuşdur. Nərə balığının bu qayda ilə tədqiqi zamanı reaksiya mənfi (-) olmuş və buradan balığın təzə olduğu müəyyən edilmişdir Yüklə 0,69 Mb. Dostları ilə paylaş:
|