Microsoft Word ?liyeva Zibeyd? 869M. doc

 

 

58 

 

xəzli, dəri paltarlarla gündəmdə qalır. 1978-ci ildə Kleyn dünyada ilk dəfə cinsləri 

podiumda nümayiş etdirməklə və dizaynlı cinsləri satışa çıxarmaqla dəb  aləmində 

sözün  həqiqi  mənasında  dönüş  edir.  lk  dəfə  bu  cinsləri  və  “Calvin  Klein” 

loqosunu podiumda yalnız uzun ayaqları və incə bədən quruluşunamalik xanımlar 

təqdimedir.  1992-ci  ildən  amerikalı  gənclərin  ruhuna  uyğun  populyar  “uniseks” 

stili tanınır.“Kleyndən sirli gecələr” adlı plakatda Bibliyadan süjetlə yanaşı cinsdə 

olan yarlçılpaq qız və oğlan modellər cəmiyyətdə böyük rezonansa səbəb olur. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

 

59 

 

Nəticə və təkliflər 

 

Dramatizmlə  dolu  dəbin  tarixi  -  əsrlərin  əksidir.  Bizim  vaxtımızda  dəb 

paytaxtı adını qazanmaq istəyən şəhərlərin sayı günü-gündən daha da artır. Bütün 

bunlara  baxmayaraq  dəblər  paytaxtının  paytaxtı  əvvəlki  kimi Paris olaraq  qalır. 

Paris dəbdəbəsi qədim zamanlardan məşhurdur.   

nsanlar  geyim  vasitəsi  ilə  öz  fikirlərini,  dünyagörüşlərini,  hansı  təbəqəyə, 

hansı cəmiyyətə məxsus olduqlarını ifadə etməyə çalışmışlar.Beləliklə, geyimin də 

öz  dili,  öz  ifadə  tərzi  meydana  gəlmişdir.  Buna,  «canlı  dəb  dili»  də  demək 

olar.Geyimi çox şeyi danışa bilər.  nsan ətraf mühitə uyğunlaşır, dəbi qəbul edir və 

eyni  zamanda  dəbin  köməyi  ilə  ətrafdakılardan  fərqlənməyə  çalışır.  Dəbin  əsas 

xüsusiyyəti  -  dəyişkənliyi:  dəbə  girməyə  macal  tapmamış,  dəbdən 

çıxmasıdır.Bahalı  geyim  alan  zaman  düşünürsən  ki,  bunu  uzun  müddət 

geyinəcəksən,  amma  qısa  bir  vaxt  keçdikdən  sonra  görürsən  ki,  artıq  bu  dəbdən 

çıxıb.  Bəlkə    belə  dəyişkənlik  və  qeyri-sabitlik  kuturyenin  fikirlərindən  asılıdır? 

Dəb aləmində hər şey elə də sadə deyil.  Dizaynerlərin əsəri yalnız o halda uğurlu 

sayıla  bilər  ki,  əgər  sənətkar  zamanın  ruhunu  duya  bilir.  Dəb  boş  yerə    heç  vaxt 

yaranmır, o cəmiyyətin həyatında olan hər cüzi dəyişiklikləri özündə çox dəqiq əks 

etdirir.  

Tarix  boyu  dəyişən,  inkşaf  edən,  əsrlərin  sınağından  keçərək  bu 

günümüzədək gəlib çıxan  dəbinformaları yenidən müasir dəbdə öz yerini almışdır. 

Üslublar  öz  xarakterini  qoruyaraq,  sadəcə  formasını  dəyişmişdir.  nsanların 

gündəlik geyimlərində demokrarik üslub üstünlük təşkil edir.   

Bizim dövrümüzdə hər şey çox sürətlə dəyişir, yeni texnologiyalar və  yeni 

materiallar  meydana  çıxır.  Və,  bütün  bunlarla  bərabər  yeni  ünsiyyət  forması  və 

həyat  fəlsəfəsi  yaranır.    Dəbə,  üsluba    və  ümumiyyətlə    geyimə  yeni  baxış 

formalaşır.    Dəb  tarixinə  nəzər  salarkən,  idman  geyiminin  rahatlığa  ehtiyac 

duyulduğu  üçün  yaranmış  oldugunu  görürük.  Geniş,  korsetli,  dəbdəbəli 

geyimlərdən bezən xanımlar idman geyiminin elementlərini gündəlik geyimlərində 

də  istifadə  etməyə  başladılar.  Daha  sonra  isə  bu  formadan  istifadə  edənlər,  bu 

---

 

 

60 

 

geyimin  nə  qədər  komfotlu  olduğunu  gördülər.    Həyatın  ritmi,  cox  şeydə,  bizim 

geyimə  olan  münasibətimizi   sadələşdirir.   Uzun  illərdir ki, dəbi gənc nəsil diktə 

edir. Bəlkə də, məhz bu səbəbdən, daha çox idman üslubu məhşurlaşır. 

Və  zaman  keçdikcə,    sadəcə  idman  geyimi  kimi  dəbə  daxil  olan  idman 

geyimi, ayrica bir üslub kimi formalaşdı.   nsanların gündəlik həyat tərzindədə bu 

üslubdan  istifadə  etməyə  başladığından,bu  üslub  dəbin  aparıcı  qollarından  brinə 

çevrildi. Halhazırda isə dəb aləminin ayrılmaz hissəsi olduğu nətəcəsinə gəldik. Bu 

üslubda  müxtəlif  dövürlərin  tanınmış  dizaynerləri  çalışmış  və  hər  biri  özünə 

məxsus  yeniliklər  gətirmişlər.  Ayrı-ayrı  üslublardan  götürülmüş  elementlərlə 

idman  üslubuna  dəbdəbəli  yeni  forma  vermişlər.  dman  üslubuna  tətbiq  olunan 

bütün bu yeniliklərə baxmayaraq, onun sadəliyini və rahatlığı pozulmamışdır.  

dman  üslublu  geyimin  ilk  əvvəl idman  geyimi  olduğunu  nəzərə  alsaq,  hər 

bir  xalqın  idman  geyimində,  həmin  xalqa  məxsus  elementlərin  istifadəsi  çox 

tədqirə layiq olardı.  

Məsələn,  bu  il  respublikamızda  keçirilən  olimpiya  oyunlarında 

idmançılarımızın  geyinəcəkləri  idman  geyimlərində  milliliymizi  tərənnüm  edən 

elementlərindən istifadə olunmasına çox tədqirə layiq olardı.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

 

61 

 

 

ST FADƏ OLUNMUŞ ƏDƏB YYAT S YAHISI 

1. A.S.Əliyev  “Türkdilli xalqların geyimləri”  (Rəng bədii-estetik dəyərlərin 

daşıyıcısı kimi) dərs  vəsait  “Bakı”2015, 125 sə. 

2.N.R.Yunusov   “Müasir modanın inkişaf tendensiyaları” “Səda” 2006 

3.S.S.Dünyamalıyeva “Moda tarixi və dünya xalqlarının milli geyimləri” 

Bakı “Təfəkkür”NPM,2003,304 səh.   

4.Qasımova E.N., Məmmədova L.,H. Kostyumun kompozisiyası. 

-Bakı: “Təbib” nəşriyyatı,2013,180 səh,56 illüstrasiya 

5.S.M.Cəfərova- Z. .Xəlilova Qadın geyimlərinin konstruksiya edilməsinin əsasları 

Bakı 2011 “Elm və təhsil”, 128 səh, 4 illüstrasiya 

6.S.T.Əliyeva “Geyimin modelləşdirilməsində kompozisiya və materialın rolu” 

Bakı 2012, 88səh 

7.S.T.Əliyeva  “Geyimin modelləşdirilməsi üsulları” Bakı 2012, 58 səh. 

8. Duyqu Ozen “ Moda geçmişden günümüze  giyim –kuşam ve stiller” “Kaknüs” 

2013, səh. 480 

9.Пармон Ф.М. «Композиция костюма». М, Легпромиздат, 1985.   

10.Козлова Т.В. Основы теории проектирования костюма. М. 

Легпромиздат

, 1988.  

11.Бердник Т. О. Дизайн костюма. Неклюдова Т. П. Изд.  

«Феникс», 2000.  

12.Л.Кибалова, О.Гербенкова, М.Ламаров.  

Иллюстративная

  энциклопедия моды. Прага, 1987.  

13.М.Н.Мерцалов «История костюма», изд. «Искусство», М. 1997.  

14.Композиционные средства и приемы  

---