Microsoft Word ?liyeva Zibeyd? 869M. doc
Yüklə 0,53 Mb. Pdf görüntüsü
|
52 çəltik satan olmayan Puare bir neçə il ərzində məşhur dəb evlərinə hədsiz baha qiymətə öz eslləkizlərini satan, şəxsi marka sahibinə çevrildi. Artıq XX əsrin ə vvəlində adi qadını şahzadəyə, adi günü isə bayram gününə çevirə bilən bir sənayenin başlanğıcını qoydu. Bu sənayedə geyimlə bərabər istifadə edilməli olan hər bir aksesuar, ayaqqabı, şlyapa, ətir və s. eyni usta üslubunda olub, “eyni imzanı” daşıyırdı.1896 – cı ildə adi dükançının oğlu gənc Puare Parisin ən yaxşı salonunda – Jak Ausenin yanında işə girdi. Burada o, moda Olimpinə doğru pillələrdə ilk addımlarını atdı. Ause yenicə fəaliyyətə başlayan rəssama Sara Bernar, Qabriel rejan və Mistanqent kimi ən şıltaq müştəriləri ilə işləməyi həvalə etdi. Bu qadınlar Parisin paytaxt səhnəsini və ən zərif, qəşəng qadın şöhrətini öz aralarında paylaşan qadınlar idilər. Koko Şanel - “Əgər siz sizdə olmayan nəyisə istəyirsinizsə, demək ki, siz heç vaxt etmədiyinizi etməlisiniz.” Bunu, işləməkdən heç vaxt yorulmayan, ən əsası da fədakarcasına çalışan, işi yolunda can qoyan valehedici bir qadın – Koko Şanel demişdi. O hər zaman nə istəyirdisə və ən çox nə sevirdisə onu da edirdi. Ona görə, insan sevdiyi işlə məşğul olmalıdır. Şanel üçün uğurun açarı: biz başa düşməliyik ki, biz daha çox nə ilə məşğul olmağı xoşlayırıq; bunu anladıqdan sonra isə biz həyatda özümüzü, öz yerimizi tapmalı, sonra çalışıb, şərait qurub, uğura dərs verməliyik. O, uğur qazanmış və “əfsanəvi qadın” adına layiq görülmüşdür. Belə bir deyim var: “Uğurlu bir başlanğıc üçün hansısa xüsusi bir şərtlər tələb olunur” deyə bir deyim var. Amma, Şanel bu fikri, illuziyanı darmadağın edir. Buna yetərincə səbəbi və deyərdim ki haqqı da var. Çünki, Qabriel Şanel dünyaya şanslı bir ulduz altında gələnlərdən deyildi. Onun həyatını izləyənlər bunu daha yaxşı bilir. Məşhur bir dizayner olana kimi onun keçdiyi yollar heç də asan olmayıb. O çox qabiliyyətli, bacarıqlı idi və o heç vaxt özünü rəssam adlandırmırmış, uzaq başı kustar, dərzi. O əllə nəsə düzəltmək bacarığına malik idi. Kişi dizaynerlər öz kolleksiyalarında valehedici qadını, gülü tərənnüm edirdilərsə, o, qadın olduğu halda ancaq bir şeyə can atırdı, o da ki – azadlıq. Sosial yollardan, ə ziyyətli narahatlığacan, bütün şeylər, hansı ki, bədənin hərəkətini, beyni və ürəyi
53 sıxlaşdırırdı – o bütün bunlara qarşı idi. Qadınların üstündən karseti çıxararaq, onların bədəninə rahatlıq gətirdi. Onun arzusu bu idi ki, qadına özü olmağı, öz təbiəti ilə qarmoniya içində yaşamağı çatdıra bilsin. 1940-cı illərdən sonra Kristian Dior adlı bir modelyerin gün işığına çıxması Ş anel üçün daha bir zərbə oldu. Şanelin qadın üçün yaratdığı rahatlıq və sadəlik elə bil ki, yerləyeksan edildi və Şanelə görə yenidən əvvəlki darıxdırıcı və sıxıcı geyimlər dəbə düşdü. Amma, Şanel bilirdi ki, bunun ömrü çox olmayacaq. Elə düz də bilibmiş. Artıq 85 yaşında Şanel yenidən öz işinin başına geri dönmüş olur. Təbii, bu sırf öz istəyi ilə deyil, həm də çoxsaylı insanların Şanel markasını, bu markanın yetişdirdiyi rahalıq dolu geyimləri axtarması, istəməsi ilə baş verdi. Yenidən yeni bir üslub üzərində çalışmağa başladı. O üslub ki, asketlik və ya klassika ilə bərabərlik təşkil edirdi. Başqa modelyerlərlə onun işlərindən, ideylarından kopyalayaraq, öz kolleksiyalarında istifadə edirdilər. Bu isə Şanelə böyük sevinc və fərəh verirdi. Jaklin Kennedinin çəhrayı kostyumu da Şanel tərəfindən yaradılmışdı. Bununla Şanel elə bil ki, artıq ikinci dəfə idi ki, qadın görüntüsünü dəyişirdi. Koko Şanel 88 yaşında vəfat etdi. Bu 88 il ərzində məşhur xanım geyim üslublarına, kostyumlara, dəb evlərinə, ətirlərə öz adını və həyatını vermiş oldu. Şanel çox yeniliklər yaratmaışdı, ən əsası da, o elə bir qadın yaratmışdı ki, hansı ki, ona qədər heç kim bunu bilmir, tanımırdı.(şəkil 23) Bu məşhur xanım “dəb dahisi, filosofu” idi. Amma, bütün bunlara baxmayaraq qoca yaşlarında Şanel elə tərfiləniləsi halda deyildi: özündənrazı, burnu göylərdə, kinli, ə davətli və hökmlü bir qarı kimi idi və tənha idi. XX əsrin qadın siluetini yaradan, “Mən bütün dünyanın qadınları üçün geyim yaratdım, amma, indi onlar lüt gəzməyə can atırlar” deyən Qabriel Şanel 10 yanvar 1971-ci ildə ömrünün sonuna da tamamilə tənhalıqda son vermiş oldu. O, tənhalığı da sevirdi. Janna Lanven- Ailəsinə maddi kömək etmək məqsədilə 13 yaşında ikən Parisdə şlyapa atelyesində işələməyə başlayır. Sonra onu Madame Felix atelyesində işə dəvət edirlər, sonrada öz bilik və bacarığını təkmilləşdirmək üçün Cordeau şlyapa atelyesinə keçir və Barselonaya köçür.
54 1885 – ci ildə Parisdə özünün şəxsi atelyesini açır. Onun yaratdığı kolleksiyalar şəhərin zəngin xanımları tərəfində böyük rəğbətlə qarşılanır. 1896 – cı ildə Janna Lanven Emilio di Pyetroya ilə ailə qurur. 1897 – ci ildə qızı Marqarita Mari – Blanş dünyaya gəlir. Janna Lanvenin həyatında bu mühüm hadisə baş verməsəydi o məşhur modelyer olaraq qala bilərdi. Ailənin yeganə övladı anası üçün yeganə ilham mənbəyi olur. Janna kiçik qızlar üçün geyim kolleksiyası yaradır. Sonra gənc qızlar üçün ingilis tikmələri ilə bəzədilmiş valehedici geyimlər yaradır. Lanvenin rəsmləri əsasında yaradılmış geyimlər müştərilərin çox xoşuna gəlir və onlar da öz qızları üçün belə geyimlər tikdirmək arzusunda olurlar. Tezliklə Janna qərara alır ki, uşaqlar üçün pret – a – portye geyim kolleksiyası yaratsın. Sonra qərara alır ki, öz məhsullarının satsın və 1889 – cu ildə Parisdə mağaza açır. Bu zaman lanvenin 22 yaşı var idi. Yəqin Lanvenin ilk mağazasını açanda heç ağlına belə gəlmirdi ki, bu mağaza 100 ildən sonra da Lanven stilinin pərəstişkarları üçün işləyəcək. Öz firma mağazasını açandan sonra Janna qadınlar üçün kolleksiya yaratmağa başlayır. 1917 – ci ildə Janna qəzet jurnalisti Tempslə evlənir. Onunla birlikdə çox səyahət edir. Müxtəlif şəhərlərə səyahətdən ilhamlanan Janna özünü müxtəlif mədəniyyətlərə və formalara həsr olunmuş obrazlar yaradılmasına həsr edir. Gəzdiyi yerlərdən yeni, maraqlı parçalar əldə edir ki, bunun hesabına da yeni zərif obrazlar yaratmağa nail olur. Jannanın əldə etdiyi təcrübə Lanvin model sırasına təsir göstərir. O vaxtın camaatı artıq şərq mədəniyyətinə maraq göstərmişdi,
kolleksiyası isə öz ətrafında xüsusi ajiotaja, səs – küyə səbəb olur. 1909 – cu il onun həyatında dönüş ili olur, Janna qərara alır ki, modacıdan kutyureyə çevrilsin və özünün Moda Evini açsın və burada onun nadir üslubunu həyata keçirən modellər təqdim olunsun. Onun kolleksiyalarının yaradılmasında ilham mənbəyi səyahətləri və kolleksiyasını topladığı impressionizm üslubunda rəsm əsərləri olur. Dizayner çox gözəl mərasim və toy paltarları yaradır. 1909 – cu ildə artıq yüksək modaya Yüklə 0,53 Mb. Dostları ilə paylaş:
|