Microsoft Word ?Li k?Rim doc
Yüklə 0,7 Mb. Pdf görüntüsü
|
Əli Kərim 85 dənizə salladığı nur zolağı tək oynaq. Gah da ağır qatarlı qoşa rels kimi dümdüz, qüdrətli, güclü, parlaq. Gah qısa yol... Məqsədə tez yetirən kəsə yol... Gah da ki, bu dünyanın sinəsinə dolanan ekvatorla meridian– belə şair də vardır! Onun ömrünün yolu Bir əbədi yazadır. O, sözlər sərkərdəsi, Fikirlər qəhrəmanı Şair Rəsul Pzadır! 80 Əli Kərimin bu şeiri elə bu günün özündə də bütün yazıçıları əhatə edə bilər. Bəlkə də bu nə dünənçün, nə bu günçün deyil, bütün zamanlarçündür. Hər dövrdə ömrünü başlamamış bitirən, cansız əsəriylə birgə ömrünü də itirən, eləcə də ümüdünü qafiyəyə, vəznə bağlayan, özünü başqa- sına bənzədən şairlər olub, indi də var. Amma bunlarla yanaşı Əli Kərimin yüksək qiymətləndirdiyi həqiqi sənət- karlar da həmişə olub, həmişə də olacaq. Və bu dəyərli sənətkarlardan biri də Mikayıl Müşfiqdir. Şairin “Müş- Sona Xəyal 86 fiqə” şeirində dediyi kimi hərəkəti, məhəbbəti, həqiqəti şeir olan, hər kəlməsi gəncliyinin vüqarına bir yaraşıq, şeir ilə, sənət ilə dolu bir ürək sahibi olan Müşfiq. Əli Kərimin Səməd Vurğuna həsr elədiyi “Ölüm, sevinmə çox...” adlı şeirində də həqiqi sənətkar itkisindən doğan yanğını, ağrı-acını görürük. Şair ölümü qınayır, deyir ki, onsuz da adın cahana tanışdı. Şöhrətinmi azalardı, nə olardı, belə bir insana əl vurmasaydın? O, həyat naminə yazıb-yaratdı, onun hər bir şeiri sənə bir ölümdür: Gedir, şair gedir, sənətkar gedir, Bu gedən hər gedib-gələndən deyil. Ölüm, sevinmə çox, bu sevinc nədir?! Bu ölən, sənə hər öləndən deyil. 81 Ənvər Əlibəyliyə” şeirində də ölümə qarşı üsyan səsi eşidilir. “Nə səni dindirdi Ölüm, Nə bizi... Gəldi...” şikayəti ilə başlayan şair, gəlişiylə bir insan nəbzini sön- dürən ölümdən aman istəməyən, insan dəryasında qayığı axan, rəngi bir qədər dəyişmiş, ağarmış şair dostuna müraciət edir. “İstedadı adından böyük olan Əhməd Cəmilə” şei- rində şair çap olunmuş hər sətri toya gedən adam adlan- dırır və hay-harayın, atəşfəşanlığın Əhməd Cəmilə yad olduğunu vurğulayır. Burada müqayisə olunan tərəfləri “Toyda məst olub hamı qocalıq da göstərər. Səninki tufan dolu, sükutlu qəhrəmanlıq” kimi verən şair evdə dəftər- Əli Kərim 87 dəftər əsərləri olan, lakin çapa gələndə “xeyr” deyən Əh- məd Cəmili alqışlayır. Künc-bucaqdan yığılan tozlu şeir- ləri oxucuların gözünə dürtənlərlə müqayisədə evi kainatın bir guşəsi, hər sətri şeir meridianının bir parçası olan Əhməd Cəmil istedadını Əli Kərim bu cür qiymətləndirir. Əli Kərimin şairlərə həsr olunmuş bəzi şeirlərində tamam başqa mənzərənin şahidi oluruq. Lermantova yaz- dığı şeirdə şair onun gəldiyi yerə gəldiyini, hər izə bax- dığını, onun izini axtardığını qeyd edir. Müəllif şairin baxışıyla oxşadığı güllərə baxır, sanki hər tərəfdə onun əsərinə, səsinə rast gəlir. Onun adını gah bir sal qayaya, gah aydın suya, gah da bir qaya qaşında pəncərəyə, gah ağaca, gah ətir saçan gülə, gah da təmiz dağ havasına verir. Bu adı həm torpaq, həm göy işıq saçan yer-göy hesab edir, sonda “Şair, bütün bu yerlər həsr olunubdur sənə”,- deyə fikrini yekunlaşdırır. Şekspirin təqdim olunduğu şeirdəsə insanları axta- rışa səslyən şair yazır: Barışma kədərlə, Hər şeyə biganə olarsan. Barışma sevinclə, Sərməst qalarsan. Mübarizəylə barış. Axtarış lazımdır, axtarış! Fikirləş bir, Sona Xəyal 88 Şekspir var, Şekspir! 82 Şair burada Şekspir yaradıcılığından söz açıb onu tərif etmir. Nə də başqaları ilə müqayisə edib təşbehlərə bürümür. Bircə sözlə Şekspir dühasının əzəmətini göstərir. Şair ifrat kədəri də, ifrat sevinci də rədd edir, həyatı se- vincdə, kədərdə deyil, mübarizədə tapmağı bildirir. Sənət- dəsə bircə yol var; axtarış! Bu isə Şekspiri yüksəklərə aparan yoldur. Təkcə Şekspirimi? İlk yaradıcı insandan başlayaraq, bu günümüzün sənətkarlarına kimi ancaq bu yolla gedənlər sənətdə öz yerlərini tapa bildilər. Bir gün sevincə, bir gün kədərə baş əyənlər, mübarizədən yayınan- larsa, elə yaşadıqları günlərdə qaldılar. Əli Kərimin “M.Hadiyə” adlı kiçicik şeirində daha fərqli bir təqdimat görürük: Həqiqət it şəklindəsə, - yalan ceyran şəklində. Olma iti madonnatək sevəcəyim şəkkində. 83 Əli Kərimin “Üçüncü atlı” poemasında da şairlərin həyat yolunu, səciyyəvi cəhətlərini işıqlandıran məqamlar vardır. (Bu barədə əvvəldə söz açılmışdır. Yüklə 0,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|