Microsoft Word informasiya iqtisadiyyatinin inkisafinda qeyri-s?Lis informasiya texnologiyalarinin ?Sas xususiyy?TL?RI. docx
Yüklə 0,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
53
həyata keçirilir. Redaktorlar funksional imkanlarına görə mətn, qrafik və nəşriyyat sisteminin redaktorlarına ayrılır. Mətn redaktorları mənt informasiyasının işlənməsi üçün nəzərdə tutulmaqla aşağıdakı əsas funksiyaları yerinə yetirir: mətnin fayla yazılması; mətnə əlavələr edilməsi, fraqmentlərin çıxarılması, simvolların, sətrlərin və fraqmentlərin dəyişdirilməsi; mətndə orfoqrafiya qaydalarının yoxlanılması; müxtəlif şriftlərlə mətnin formatlaşdırılması; mətnin formasının qaydaya salınması; başlıqların hazırlanması; mətnin səhifələrə bölünməsi; sözlərin və ifadələrin axtarışı və dəyişdirilməsi; mürəkkəb olmayan təsvirlərin mətnə daxil edilməsi; mətnin çap edilməsi. Qrafik redaktorlardan qrafik sənədlərin, o cümlədən, diaqramların, təsvirlərin, cizgilərin və cədvəllərin işlənilməsi üçün onların köməyilə fiqur və şriftlərin ölçülərinin, fiqur və hərflərin yerdəyişmələrinin idarə edilməsi və ixtiyari təsvirlərin formalaşdırılması mümkündür. Nəşriyyat sistemləri mətn və qrafik redaktorların imkanlarını özündə birləşdırir, qrafik materialların formalaşdırılması va sonradan onların çapa çıxarılması sahəsində əlavə geniş imkanlara malikdır. Ona görə də bu sistemlərdən nəşriyyat işində daha çox islifadə olunur. Cədvəl məlumatlarının işlənməsi üçün nəzərdə tutulan tətbiqi proqram paketlərinə elektron cədvəllər deyilir. Cədvəl məlumatları onun sütun və sətirlərinin kəsişmələrində yerləşən yuvalarda saxlanılır. Həmin yuvalarda ədədi məlumatlar, simvol məlumatları və düsturar saxlanıla bilər. Düsturlar bir yuvanın qiymətinin digər yuvalardakı məlumatlardan asılılığını göstərir. Bir yuvanın məlumatının dəyişməsi ondan asılı olan digər yuvanın qiymətlərinin dəyişməsinə səbəb olur. nteqrasiya edilmiş paketlər ümumi təyinatlı tətbiqi proqram paketlərini funksiyalarına görə fərqləndirən, müxtəlif proqram komponentlərini özündə birləşdirən TPP-dir. Müasir inteqrasiya edilmiş TPP-nin tərkibinə mətn redaktorları, elektron cədvəllər, qrafik redaktorlar, mərkəzləşdirilmiş bazanı idarəetmə sistemləri və kommunikasiya modulu daxildir. nteqrasiya edilmiş
54
paketə əlavə modullar kimi, digər komponentlər də daxil edilə bilər. Komponentlər arasında informasıya əlaqələri müxtəlif məlumatların təqdım edilməsi formatlarının unifikasiyası yolu ilə təmin olunur. Müxtəlif komponentlərin vahıd sistemdə inteqrasiyası istifadəçiyə sözsüz böyük imkanlar verir. CASE-texnologiyadan, adətən, layihələrin kollektiv reallaşdırılması və bu layihələrdən müxtəlif peşələrdən olan mütəxəssislərin (sistem-analitiklərin, layihəçilərin, proqramlaşdırıcıların və s.) iştirakı tələb olunan mürəkkəb informasiya sistemləri yaradılan zaman istifadə olunur. CASE-texnologiya dedikdə, predmet sahəsinin təhlili, layihələndirilməsi, proqramlaşdırılması və informasıya sisteminin istismarı metodologiyasını özündə birləşdirən və bu sistemin işlənib hazır1anma prosesinın avtomatlaşdırılması vasitələrinin məcmusu başa düşülür. Bu vasitələrin sistemin fəaliyyətinin bütün mərhələlərində tətbiq edilməsi qarşıya cıxan məsələlərin həllini xeyli sadələşdirir. qtisadiyyatda və sosial sferada informasıyanın işlənməsi vasitələrinə qarşı qoyulan tələblərin daim artması mütəxəssislərin məntiqinə və təcrübəsinə ə saslanan evristik və
qeyri-formal məsələlərin həlli proseslərinin kompüterləşdirilməsini stimullaşdırır.
55
FƏS L III. NFORMAS YA QT SAD YYATINDA QEYR -SƏL S NFORMAS YA TEXNOLOG YALARININ TƏTB Q ST QAMƏTLƏR 3.1. Qeyri-səlis mühitdə informasiya texnologiyalarından istifadə etməklə müəssisənin maliyyə fəaliyyətinin təhlilinin əsas xüsusiyyətləri
Müəssisənin maliyyə dayanıqlığının olması həmin müəssisənin uzunmüddətli stabil fəaliyyət göstərə bilməsini əks etdirir. O müəssisənin kreditorları və investorları ilə əlaqəsini xarakterizə edir. Müəssisənin özünəməxsus kapitalı ilə borc vasitələri arasında olan nisbəti göstərir. Müəssisənin özünəməxsus likvid kapitalı onun bütün borc öhdəçiliklərini örtmədiyi hallarda və iri kreditorları öz vəsaitlərinin geri qaytarılmasını tələb etdikdə müəssisənin müflisləşməsi təhlükəsi yaranır. Eyni zamanda da borc vəsaitlərindən istifadə edilməsi müəssisənin maliyyə dayanıqlığı təhlil etdikdə onun gəlirlilik və risklilik səviyyəsini əks etdirən göstəricilər sistemini təhlil edilib qiymətləndirilməlidir. Elə müəssisələrin maliyyə dayanıqlığı mövcud olur ki, onlar öz vəsaitləri hesabına aktivlərini (əsas fondlarını, dövriyyə vəsaitlərini, qeyri-maddi aktivlərini) formalaşdırır, özünü doğrultmayan debitor və kreditor borc öhdəçilikləri yaratmır, borc öhdəçiliklərini vaxtında və öz vəsaitləri hesabına yerinə yetirir, ödəyir. Maliyyə dayanıqlığının təhlil edilməsinin başlıca məsələlərinə müəssisənin aktivlərinin və passivlərinin dəyərinin və strukturunun müəyyən edilməsi aid edilir. Bu yolla müəssisənin maliyyələşmə baxımından nə dərəcədə asılı olmasını; kreditorlardan, investorlardan asılılığının artması və yaxud da azalmasını; onun aktivlərinin və passivlərinin sərbəst maliyyə- təsərrüfat fəaliyyəti göstərməsi üçün şərait yaradıb-yaratmamasını müəyyən etmək və müvafiq nəticə əldə etmək olar. Müəssisənin aktivlərinin hər birinin həcminə və əmlakının ümumi dəyərinə görə müəssisənin maliyyə Yüklə 0,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|