Microsoft Word humbatova xadica docx

88 
 
-
 vergi  dərəcələrini  təkmilləşdirmək,  sahibkarlıq  fəaliyyəti  üçün  əlverişli  vergi 
mühitinin yaradılması; 
-
 vergi ödəyiciləri ilə vergi orqanları arasında partnyorluq münasibətlərinin 
genişləndirilməsi; 
-
 vergi  inzibatçılığının,  vergi  nəzarətinin  (kameral,  səyyar  vergi  yoxlamaların 
təkmilləşdirilməsi 
-
 operativ vergi nəzarəti təkmilləşdirilməsi və elektron auditin, elektron ticarətə 
nəzarətin həyata keçirilməsi ilə vergidən yayınmaların aradan qaldırılması; 
-
 ümumi bəyannamə sisteminə keçidlə bağlı tədbirlərin təkmilləşdirilməsi; 
-
 müasir informasiya kommunikasiyalardan istifadə etməklə elektron xidmətlərin 
genişləndirilməsi və təkmilləşdirilməsi;  
-
 vergi  dərəcələrinin  optimallaşdırılması,  vergidən  azadolmaların  və  vergi 
güzəştlərinin minimuma endirilməsi yolu ilə vergitutma bazasının genişləndirilməsi; 
-
 vergi  yükünün  tədricən  istehsaldan  istehlaka  keçirilməsi  üçün  təkliflərin 
hazırlanması; 
-
 ƏDV-də  güzəşt  və  imtiyazların  aradan  qaldırılması  və  onun  dərəcələrinin 
differensasiyasına keçilməsinin təmin edilməsi; 
-
 əmlak  və  torpaq  vergilərinin  bazasında  daşınmaz  əmlak  vergisinin  tətbiqi  və 
tədricən  bazar  qiymətinə  əsasən  vergilərin  hesablanıb  tutulmasına  keçidin  təmin 
edilməsi; 
-
 beynəlxalq  əməkdaşlığın  inkişaf  etdirilməsi  və  vergi  qanunvericiliyinin 
beynəlxalq vergi sisteminə inteqrasiyasının daha da gücləndirilməsi. 
Aşağıdakı  cədvəldə  2013  və  2014-ci  illər  üzrə  dövlət  büdcəsinin  faktiki 
göstəriciləri ilə 2015- cilin proqnoz göstəriciləri  müqayisəli şəkildə verilmişdir. 
 
 
 
 
 

---

89 
 
Göstərici 
 
2013 
 
2014 
 
2015 
2015- ci illə müqayisə 
2013  2014 
ÜDM (mln.AZN) 
58182.0  58977.8 
61549.2 
3367.2 
2571.4 
ÜDM-in real artım tempi,% 
5.8 
2.8 
4,4 
-1.4 
1.6 
Adambaşına düşən ÜDM 
həcmi (AZN) 
6207.3 
6264.1 
6618.19 
410.89 
354.09 
Dövlət büdcəsinin gəlirləri 
(mln.AZN) 
19496.3  18400.6 
19 438 
-58.3 
1037.4 
Dövlət büdcəsinin 
gəlirləri  ÜDM-də xüsusi çəkisi, 
% 
33.5 
31.2 
31,6 
-1.9 
0.4 
Dövlət büdcəsinin xərcləri 
(mln.AZN) 
19143.5  18699.3 
21100 
1956.5 
2400.7 
Dövlət büdcəsinin 
xərcləri ÜDM-də xüsusi çəkisi, 
% 
32.9 
31.7 
34,3 
2.4 
3.6 
Büdcə kəsiri (mln.AZN) 
352.8 
298.7 
1662 
-1309.2 
1363.3 
Büdcə kəsirinin ÜDM-də 
xüsusi çəkisi, % 
0.6 
0.5 
2,8 
2.2 
2.3 
Vergi daxilolmaları 
(mln.AZN) 
7492.7 
8177.5 
7112.0 
-380.7 
-1065.5 
Vergi daxilolmalarının ÜDM-ə 
nisbəti % 
12.9 
13.9 
11.55 
-1.35 
-2.35 
Vergilərin gəlirlərdə payı % 
38.4 
44.4 
36.59 
-1.81 
-7.81 
     
            Cədvəl www.stat.gov.az internet saytının statistik məlumatlarına 
                              əsasən müəllif tərəfindən tərtib olunmuşdur. 
 
2015-ci  il  dövlət  büdcəsinin  gəlirləri  ümumi  daxili  məhsulun  35,5%  həcmində 
olmaqla nominal ifadədə 19 milyard 438 milyon manat, dövlət büdcəsinin xərcləri isə 
ümumi  daxili  məhsulun  35,3%-i  təşkil  etməklə  21  milyard  100  milyon manat 
proqnozlaşdırılır. Nominal ifadədə dövlət büdcəsinin gəlirləri 19 milyard 438 milyon 
manat proqnozlaşdırılır ki, bu da 2014-cü ilin proqnozu ilə müqayisədə 1 milyard 54 
milyon manat və ya 5,7% çoxdur. 
“Dövlət  büdcəsinin  qeyri-neft  gəlirlərinin  qeyri-neft  ÜDM-də  xüsusi  çəkisini 
yüksəltmək,  vergi  daxilolmalarının  yığım  əmsalını  artırmaq,  vergi  borclarının  ləğv 
edilməsi  və  vergidən  yayınmaların  qarşısının  alınması  istiqamətində  tədbirləri 
gücləndirmək, ölkənin şəhər və rayonları üzrə yerli gəlir və xərclərin tarazlışdırılması 

---

90 
 
istiqamətində işləri növbəti illərdə də davam etdirmək prioritet vəzifələrdəndir”,-2015 
-ci ilin dövlət və icmal büdcələrinin layihələrinin təqdimatında deyilir. 
Dövlət  büdcəsinin  kəsiri 1  milyard  662 milyon  manat  nəzərdə  tutulur.  Dövlət 
büdcəsi  kəsirinin  maliyyələşdirilməsi  qiymətli  kağızların  yerləşdirilməsindən, 
özəlləşdirmədən  daxilolmalar,  xarici  qrantlar  və  dövlət  büdcəsinin  vahid  xəzinə 
hesabının qalığı hesabına həyata keçiriləcəkdir. 2015-ci ildə dövlət büdcəsi kəsirinin 
ÜDM-ə nisbəti 2,8 faiz təşkil edəcəkdir. 
Kəsirin maliyyələşmə mənbələri (1 milyard 662 milyon manat) və Azərbaycan 
Respublikasının  Dövlət  Neft  Fondundan  ayrılan  transfert  (10  milyard  388  milyon 
manat) nəzərə alınmaqla, 2015-ci il dövlət büdcəsinin xərcləri 21 milyard 100 milyon 
manat proqnozlaşdırılır ki, bu da  2013-cü ilin faktiki icra göstəricilərinə nisbətən 1 
milyard 956,5 milyon manat və ya 10,2 faiz, 2014-cü illə müqayisədə isə 1 milyard 
37  milyon manat və yaxud 5,2 faiz çoxdur. 
Azərbaycan  Respublikasının  2015-ci  il  icmal  büdcəsinin  gəlirləri 20  milyard 
716,8 mln. manat,  xərcləri 25 milyard 911 milyon manat proqnozlaşdırılır. 2014-cü 
illə müqayisədə  icmal büdcəsinin gəlirləri 1 milyard 269,1 milyon manat və ya 5,8% 
az, xərcləri isə 1 milyard 467,1 milyon manat və ya 6,0 faiz çox nəzərdə tutulmuşdur. 
cmal  büdcənin tərkib  hissəsi olan  Azərbaycan  Respublikası Dövlət  Sosial  Müdafiə 
Fondunun  büdcəsinin  xərcləri  3  milyard  56,3  milyon  manat  proqnozlaşdırılır  ki,  bu 
da  2014-cü  illə  müqayisədə  127,8  milyon  manat  və  ya  4,4  faiz  çox,  2013-cü  ilin 
faktiki  icra  göstəriciləri  ilə  müqayisədə   468  milyon  manat  və  ya  18,1  faiz  çoxdur. 
Azərbaycan  Respublikası  Dövlət  Neft  Fondunun  2015-ci  il  büdcəsinin  xərcləri  12 
milyard  304,8  milyon  manat  proqnozlaşdırılır  ki,  bu  da  2014-cü  illə  müqayisədə  1 
milyard 13  milyon manat və ya 9,0 faiz çoxdur. 
Azərbaycan  Respublikası  Vergilər  Nazirliyinin  xətti  ilə  dövlət  büdcəsinə 7 
milyard  112   milyon  manat daxilolma  proqnozlaşdırılır  ki,  bunun  da  4  milyard 
812  mln. manatı və ya 67,7 faizi qeyri-neft sektorunun, 2 milyard 300 mln. manatı və 
ya 32,3 faizi isə neft sektorunun payına düşür.  

---