Microsoft Word H. Eliyev 21 cild haz?r doc
Yüklə 2,7 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 115. Stalin, İosif Vissarionoviç
- 121. Naxçıvan Muxtar Respublikası
- 127. Rəfael Allahverdiyev
- 129. Haşimi Rəfsancani
__________________________________________ 439
Agqoyunlular dövlətinin (1468), Səfəvilər dövlətinin (1501) paytaxtı olmuşdur. XV-XVII əsrlərdə Təbriz Yaxın Şərqin mühüm sənətkarlıq və ticarət mərkəzlərindən idi. Təbrizi, «Şərqin paytaxtı»da adlandırırdılar. 1826-28-ci illər Rusiya-İran müharibəsi nəticəsində Türkmənçay müqaviləsinə (1828) görə Təbriz İranın hakimiyyəti altında qaldı. - 112, 113,116,118,119,120,124,126,127,128,129,134,135,136,137,165,166,169, 173,174,175,179.
nin partiya və dövlət rəhbəri. Sosializm qurucüluğuna dair Lenin planını, SSRİ-nin Böyük vətən müharibəsində (1941-45) müdafiə qabiliyyətinin möhkəmləndirilməsində və s. rəhbər kimi iştirak etmişdir. Fəaliyyətində nəzəri və siyasi səhvlərin çoxluğu, kobud qanun pozuntuları, bəzi mənfi xüsusiyyətləri Stalinin şəxsiyyətinə pərəstişin yaranması ilə nəticələndi. 30- cu illərdə baş verən və milyonlarla insanın repressiyasına səbəb olan qanlı cinayətlər məhz onun səhvlərinin nəticəsidir. Təkcə 1937-ci ildə Azərbaycanda «xalq düşməni» kimi 29 min nəfər güllələnmiş və ya sürgün edilmişdi. - 114,116,363.
dövlət xadimi. 1989-92-ci illərdə İranın mədəniyyət və islam orijentasiyası naziri, 1997-2005-ci illərdə İran İslam Respubluikasının prezidenti olmuşdur.-115,117,118,122,126,129,130,168,169,170.
ildə təşkil olunmuşdur. Sahəsi 1050 km 2 , əhalisi 45,8 min nəfər idi. 1993-cü ildə erməni silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edilmişdir. - 116,122.
təşkil olunmuşdur. Sahəsi 707 km 2 , əhalisi 28,4 min nəfər idi. 1993-cü ildə erməni qəsbkarları tərəfindən işğal edilmişdir. - 116,122. 119. Şəhriyar, Məhəmmədhüseyn Hacı Mirağa oğlu (1906-1988) - görkəmli Azərbaycan şairi, XX əsr Cənubi Azərbaycan və
__________________________________________ 440
İran poeziyasının ən böyük nümayəndələrindən biri. Azərbaycan və fars dillərində yazmışdır. Şairin «Heydərbabaya salam» poeması təkcə onun yaradıcılığında deyil, eləcə də bütün müasir Cənubi Azərbaycan poeziyasında yeni mərhələdir. Burada Cənubi Azərbaycan təbiətinin gözəllikləri, xalqın adət və ənənələri, ana yurduna tükənməz oğul məhəbbəti əlvan poetik boyalarla, canlı xalq dilində tərənnüm edilir. Poemada doğma yurdu Azərbaycanın ikiyə bölünməsini böyük ürək ağrısı ilə nəql edir. Poemanın ən böyük məziyyəti onun xəlqiliyindədir. Poema Cənubi Azərbaycanda anadillu poeziyaya geniş yol açmışdır. Şəhriyarın yaradıcılığı bütün türk dünyasında böyük şöhrət qazanmışdır. - 116,120,121, 129,177,178,179. 120. Xərrazi Seyid Kamal (d.l945) - İranın siyasi və dövlət xadimi, pedaqoji elmləri doktoru, professor. 1998-2005-ci illərdə İran İslam Respubluikasının xarici işlər naziri olmuşdur. Hazırda İran İslam Respublikasının Ali Məsləhət Şurasının üzvü və Strateji Tədqiqatlar Mərkəzinin rəhbəridir. - 117.
121. Naxçıvan Muxtar Respublikası (1920-23-cü illərdə Naxçıvan Sovet Sosialist Respublikası, 1923-24-cü illərdə Naxçıvan Muxtar Diyarı, 1924-90-a illərdə Naxçıvan Muxtar Sovet Sosialist Respublikası, 1990-cı ildən Naxçıvan Muxtar Respublikası) - Azərbaycan Respublikasının tərkibində muxtar dövlət. Muxtar respubüka ərazisinin sahəsi 5,5 mil km 2 , əhalisi 372,9 min nəfərdir. Hazırda 7 inzibati rayonu (Babək, Culfa, Ordubad, Sədərək, Şahbuz, Şərur, Kəngərli), 4 şəhəri (Naxçıvan, Ordubad,Culfa, Şərur), 9 qəsəbəsi, 160 kənd inzibati ərazi dairəsi var. - 118,123,367.
ildən Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin və Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin deputatı, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədridir. - 118,126. 123. Abbasəli Həsənov, Abbasəli Kərəm oğlu(d.l 953) - şərqşünas, diplomat. 1998-ci ildən Azərbaycan Respublikasının İranda fövqəladə və səlahiyyətli səfiridir. Eyni zamanda 1998-ci ildən EKO-da İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatında idarə heyətinin üzvü, hazırda isə sədridir. -119,178.
__________________________________________ 441
124. Məşhəd - İranın şimal-şərqində şəhər. Xorasan ostanının inzibati mərkəzi. Əhalisi 1,8 milyon nəfərdir. Məşhəd haqqında ilk məlumat X əsrin sonuna aiddir. Məşhəd şiələrin müqəddəs şəhəri sayılır. Burada İmam Rzanın məqbərəsi var. Məşhədin yaxınlığında böyük fars şairi Firdovsinin qəbri qorunub saxlanılır. - 119,126,135.
diplomat. 1990-cı ildən Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin, 1994-cü ildən isə Milli Məclisin deputatı olmuşdur. Hazırda Çin Xalq Respublikasında Azərbaycan Respublikasının fovqəladə və səlahiyyətli səfiridir. - 120,121,122.
illərdə Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətinin başçısı. 1995-2000-ci illərdə Milli Məclisin deputatı olmuşdur. - 120.
xadimi. SSRİ Dövlət mükafatı laureatı. 1986-92-ci illərdə Azərbaycan Respublikası Baş nazirinin birinci müavini vəzifəsində işləyib. 1996-cı ildən Azərbaycan Respublikasının Baş naziridir. Azərbaycan Respublikasının «İstiqlal» ordeni ilə təltif olunmuşdur. - 120.
129. Haşimi Rəfsancani, Haşimi Əliəkbər Rəfsancani (d.l934) - 1989- 98-ci illərdə İran İslam Respublikasının prezidenti olmuşdur. - 125,130.
130. Nizami Gəncəvi, İlyas Yusif oğlu (1141-1209) - dahi Azərbaycan şairi və mütəfəkkiri. Dünya ədəbiyyatı tarixinə məsnəvi formasında yazdığı beş epik poemadan ibarət «Xəmsə» müəllifı kimi daxil olmuşdur. Nizami Gəncəvinin ilkin Şərq Renessansının zirvəsi olan yaradıcılığında dövrünün ən humanist, ümumbəşəri ictimai-siyasi, sosial və mənəvi-əxlaqi idealları parlaq bədii əksini tapmışdır. Nizami Gəncəvi Yaxın Şərq ədəbiyyatında mənzum roman janrının əsasını qoymuş, yeni
Yüklə 2,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|