Microsoft Word Dissertasiya C. Ceferli docx
Yüklə 1,15 Mb. Pdf görüntüsü
|
67 TƏS Azərbaycan və Avropa ttifaqı arasında əməkdaşlığın bütün mümkün, xüsusilə də siyasi və ticarət sahələrini əhatə edir. TƏS Azərbaycan və Avropa ttifaqı arasında hərbi sahəni əhatə etməyən bütün növ əməkdaşlıq formalarının çərçivələrini təmin edir. Sazişin əsas məqsədlərindən biri də Azərbaycan qanunvericiliyinin Avropa hüquq sisteminə uyğunlaşdırılmasından ibarətdir. TƏS-in 2009-cu ildə müddəti bitmiş, lakin tərəflərin qarşılıqlı razılığı əsasında bir il müddətinə uzadılmışdır. 1992-2006-cı illər arasında Avropa ttifaqının TAC S Proqramı, Fövqəladə Yardım Proqramı, ECHO Humanitar təşkilatı, FEOGA Ərzaq Yardımı Proqramı, Ərzaq Təhlükəsizliyi Proqramı, Bərpa Proqramı, Fövqəladə Humanitar Yardım Proqramı çərçivəsində Azərbaycanda müxtəlif layihələr həyata keçirilmişdir. Azərbaycanın Avropa Qonşuluq Siyasəti ilə bağlı fəaliyyəti davam etdirilir. Belə ki, 2007-2010-cu illərdə Avropa Qonşuluq Proqramı (AQP) çərçivəsindəAvropa ttifaqı və Azərbaycan arasında Fəaliyyət Planı həyata keçirilməkdədir.Avropa ttifaqı tərəfindən yeni “Şərq Tərəfdaşlığı” təşəbbüsü irəli sürülmüşdür. Bu təşəbbüsə əsasən, Avropa ttifaqı 2013-cü ilə kimi 6 ölkəyə (Azərbaycan, Belarus, Moldova, Ukrayna, Gürcüstan və Ermənistan) 600 milyon avro məbləğində yardım göstərməyə planlaşdırır. Bu məbləğdən 250 milyon avro artıq təsdiq edilmiş proqramların yenidən tərtib olunması, 350 milyon avro isə əlavə fondlardan ayrılması gözlənilirdi. Lakin azərbaycan tərəfəi bu münasibətlərin qurulmasında maraqlı olduğunu bildirməklə yanaşı onların daha əlverişli şərtlərlə davam etditrilməsini məqsədə uyğun hesab edir. Avropa ttifaqının TAS S proqramı çərçivəsində texniki yardım vasitəsilə Azərbaycana kömək göstərmək öhdəliyini öz üzərinə götürmüşdür. Proqram demokratiya və qanunvericiliyin inkişafına, keçid dövrünün sosial problemlərinin həllinə, infrastruktur şəbəkəsinin təkmilləşdirilməsinə, iqtisadiyyatın, özəl sektorun möhkəmləndirilməsinə, kənd təsərrüfatının inkişafı, ekoloji məsələlərin həllinə texniki yardım göstərilməsi istiqamətlərində aparılır. Həmçinin, Azərbaycan dövlətlərarası (regional) proqramlarda iştirak edir – bunlar NOQEYT və TRASEKA proqramlarıdır.
68 NOQEYT - Avropa Komissiyası tərəfindən neft və qaz tədarükünün idarə edilməsinə yardım göstərən A -nın texniki yardım proqramıdır. Proqramın məqsədi regional neft və qaz boru kəmərləri sistemlərinin və infrastrukturunun bərpa edilməsi və müasirləşdirilməsi üzrə səylərə dəstək göstərilməsindən ibarətdir. TRASEKA – “Yeni pək Yolu” adlandırılan Avropa-Qafqaz-Asiya nəqliyyat dəhlizi Mərkəzi Asiya, Qafqaz və Avropa arasında nəqliyyat əlaqələrini inkişaf etdirən proqramdır. TRASEKA-nın məqsədi hazırda mövcud olan yollara əlavə olaraq Avropadan Qara dəniz və Qafqaz vasitəsi ilə Mərkəzi Asiyaya ən tez və ən ucuz ikitərəfli yolun yaradılmasından ibarətdir. 1998-ci ildə TRASEKA üzrə Əsas Çoxtərəfli Saziş imzalanmışdır. Azərbaycan bu layihədə A -nın əsas tərəfdaşıdır. 2000-ci ildən etibarən TRASEKA Hökumətlərarası Komissiyanın Katibliyi Bakıda yerləşir. 2014-cü ildə Azərbaycan Respublikasının Avropa ttifaqı ölkələri ilə ticarət dövriyyəsinin həcmi 18.924,55 mln. ABŞ dolları, o cümlədən idxalın həcmi 3.148,00 mln. ABŞ dolları, ixracın həcmi isə 15.776,55 mln. ABŞ dolları təşkil etmişdir. Bu dövr ərzində Avropa ttifaqı ölkələri ilə xarici ticarət saldosu müsbət 12.628,55 mln. ABŞ dolları olmuşdur. QaraDəniz qtisadi ƏməkdaşlıqTəşkilatı (QD ƏT) Azərbaycan Respublikası Qara Dəniz qtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı çərçivəsində də iqtisadi inteqrasiya proseslərində iştirak edir. Azərbaycan Respublikası QD ƏT-in yaradılmasının ilk mərhələsindən başlayaraq təşkilatın fəaliyyətində, Bosfor Qətnaməsi və stanbul Bəyannaməsinin hazırlanmasında iştirak etmişdir. Azərbaycan 1992-ci ildən təşkilatın üzvüdür. Bu günə kimi Azərbaycan Respublikası QD ƏT çərçivəsində 11-dən çox müxtəlif rəsmi sənədlərin hazırlanmasında və qəbul olunmasında iştirak etmişdir. Azərbaycan Respublikası Təşkilatın bir sıra işçi qruplarında, o cümlədən regionda ticarətin liberallaşdırılmasını təmin edən sənədlərin hazırlanması məqsədilə toplanan qrupların iclaslarında fəal iştirak edir. 2005-2007-ci illər ərzində Azərbaycan Respublikası enerji üzrə işçi qrupun fəaliyyətini koordinasiya edirdi.
69 Azərbaycan həmçinin, Qara Dəniz regionunun inkişaf etdirilməsi və regionda ə məkdaşlığın möhkəmləndirilməsi məqsədilə tərtib olunan Qara Dəniz dairəvi avtomagistral yolunun tikintisi layihəsində iştirak edir. QD ƏT-in Xarici şlər Nazirləri Şurasının 2009-cu il 15-16 aprel tarixində keçirilən 20-ci toplantısının qərarına əsasən, təşkilata sədrliyi 2009-cu ilin 1 may tarixindən altı ay müddətində Azərbaycan həyata keçirmişdir. Şə
Şə rq istiqaməti əsasən slam Konfransı Təşkilatı ( KT) və qtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı ( ƏT) ilə əməkdaşlığı əhatə edir. slam Konfransı Təşkilatı ( KT) Azərbaycan Respublikası müstəqillik əldə etdikdən sonra 1991-ci ildən üzv olduğu KT ilə əməkdaşlığını, həmin Təşkilat çərçivəsində ölkəmizin mövqeyinin slam dövlətləri tərəfindən dəstəklənməsi üçün imkan yaradan və Respublikanın beynəlxalq aləmdə mövqeyini möhkəmləndirən amillərdən saymaq olar. Azərbaycan Respublikası KT çərçivəsində keçirilən bütün toplantı və görüşlərdə fəal iştirak edir. KT Azərbaycan Respublikasını siyasi arenada ən yüksək səviyyədə dəstəkləyir. Azərbaycanın ərazi bütövlüyü məsələsi təşkilatın bir sıra qətnamələrində öz əksini tapmışdır. Ölkəmizə zəruri yardımın göstərilməsi məqsədilə KT çərçivəsində Azərbaycan Respublikasına qtisadi Yardım haqqında bir neçə Qətnamə qəbul edilmişdir. Bu sənədlərdə üzv dövlətlər və islam qurumları tərəfindən Azərbaycan hökumətinə lazımi iqtisadi və humanitar yardımın göstərilməsi, beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən Azərbaycana təcili maliyyə və humanitar yardımın təmin edilməsi üçün tədbirlərin görülməsi kimi əməkdaşlığın prioritet istiqamətləri qeyd olunmuşdur. 2009-cu ilin noyabr ayında stanbulda KT-nin qtisadi və Ticarət Əməkdaşlığı üzrə Daimi Komitəsinin (COMSEC) 25-ci toplantısı keçirilmişdir. Toplantı çərçivəsində, COMSEC-in 25-ci ildönümü ilə əlaqədar olaraq qtisadi Zirvə Görüşü keçirilmişdir. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına əsasən, 2011-ci ildə Azərbaycan Respublikasının slam Konfransı Təşkilatı ölkələri ilə ticarət Yüklə 1,15 Mb. Dostları ilə paylaş:
|